Limburgse bouwondernemingen boeken opnieuw meer winst en omzet

Uit een recente studie van de Confederatie Bouw blijkt dat de bouwsector het afgelopen jaar met 3,5% groeide. Ook de conjunctuurbarometer van Voka - KvK Limburg bewees het voorbije jaar dat de bouwsector een belangrijke sterkhouder is van de Limburgse economie. Volgens de jaarlijkse Limburgse bouwenquête verwachten de Limburgse bouwondernemingen dat hun totale omzet in 2017 zal stijgen.

Dat betekent echter geenszins dat alles rozengeur en maneschijn is in de bouw. Cijfers van het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) bevestigen dat de sector de algemene economische groei in 2016 sterk heeft gestimuleerd, maar voor 2017 zou het groeitempo lager liggen dan het jaar voordien. Bovendien hangen het vinden van geschikte arbeidskrachten en de hoge loonkosten als een donderwolk boven de sector.

54% van de respondenten verwacht dat de totale omzet in 2017 zal stijgen, tegenover respectievelijk 42% en 51% in 2015 en 2016. De Limburgse bouwondernemingen zien dus de totale omzet elk jaar toenemen. 20% van de respondenten verwacht wel dat de totale omzet zal krimpen, t.o.v. 18% vorig jaar. 26% van de Limburgse bouwondernemingen verwacht een status quo, t.o.v. 30% in 2016.

In 2016 lagen de winstmarges in dezelfde lijn als in 2015. 36% van de respondenten verwachtte een stijging van de winst in 2016, t.o.v. 35% in 2015. De Limburgse bouwondernemingen koesteren in 2017 hogere verwachtingen dan de voorbije jaren. 43% van de respondenten verwacht dat de winst in 2017 zal stijgen t.o.v. 2016. Positief is dat slechts een kwart van de Limburgse bouwondernemingen verwacht dat de winst zal dalen, t.o.v. 31% in 2016.

Orderportefeuilles

De verwachtingen voor de orderportefeuilles liggen min of meer in de lijn van vorig jaar. Een tiende van de Limburgse bouwondernemingen heeft een orderportefeuille die minder dan één maand gevuld is, t.o.v. 8% in 2016; 37% van de respondenten heeft een orderportefeuille die tussen één en drie maanden gevuld is, t.o.v. 39% in 2016. De grootste verschuiving is gebeurd bij orderportefeuilles tussen drie en zes maanden en orderportefeuilles van meer dan zes maanden. In 2016 signaleerde 22% van de respondenten dat hun orderportefeuille drie tot zes maanden na de bouwvakantie gevuld was, t.o.v. 34% in 2017. In 2016 meldde dus 30% van de Limburgse bouwondernemingen dat ze een orderportefeuille van meer dan zes maanden in het vooruitzicht hadden na de bouwvakantie, tegenover slechts 21% vandaag.

“Onze Limburgse bouwondernemingen kijken met vertrouwen naar de toekomst. In vergelijking met vorig jaar verwachten meer Limburgse bouwondernemers een omzet- en winststijging en dat is positief. Een aantal elementen zijn cruciaal voor deze toename in omzet en winst. Vorig jaar waren respectievelijk de algemene economische groei en haalbare loonkosten het meest bepalend voor de groei van de bouwondernemingen (59% en 56%). In 2017 verschuiven de haalbare loonkosten naar de derde plaats (43,55%) en de algemene economische groei naar de tweede plek (50%). Op nummer één staat dit jaar geschikte arbeidskrachten (52% t.o.v. 44% in 2016). Investeringen in overheidsinfrastructuur en betaalbare grondstofprijzen zijn minder bepalend (respectievelijk 19,35% en 7,26%)”, verklaart Chris Slaets, gedelegeerd bestuurder en directeur van de Confederatie Bouw Limburg.

Hoewel een meerderheid van de Limburgse bouwondernemingen een omzetstijging verwacht, is het aantal respondenten dat aangeeft nieuwe jobs te creëren dit najaar stabiel gebleven in vergelijking met vorig jaar. Nog steeds 28% van de Limburgse bouwondernemers beweert van plan te zijn om in het najaar extra mensen aan te werven. 52% van de respondenten is zinnens om evenveel mensen aan het werk te houden in het najaar (t.o.v. 60% in 2016) en 5% zal het met minder volk doen in het najaar (ook 5% in 2016). Voor 2018 verwacht 28% van de Limburgse bouwondernemingen extra mensen aan te werven (t.o.v. 26% in 2016). 51% van de respondenten zegt evenveel mensen aan het werk te houden in 2018 (t.o.v. 55% vorig jaar) en 4% verwacht met minder volk aan de slag te gaan in 2018 (t.o.v. 7% vorig jaar).

Internationalisering

De Limburgse bouwondernemingen kregen ook de vraag waar ze hun omzet draaien: in Limburg, in België of buiten de landsgrenzen. De meeste bedrijven halen nog steeds hun omzet in Limburg. 62% van de respondenten draait minstens 40% van zijn omzet in Limburg (55% in 2015). De omzet die in het buitenland wordt gerealiseerd, is identiek aan die van vorig jaar. Nog steeds 70% van de Limburgse bouwondernemingen realiseert zijn omzet in België.

“De trend op het vlak van internationalisering in de Limburgse bouwsector is de jongste jaren stabiel. Een beperkt aandeel van de Limburgse bouwondernemingen is actief in het buitenland. Wel stellen we een verschuiving over de provinciegrens vast. In 2016 realiseerden 20% van de Limburgse bouwondernemingen minstens 60% van hun omzet buiten Limburg maar in België. In 2017 is dit aandeel opgelopen tot 31% van de Limburgse bouwondernemingen”, stipt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka - KvK Limburg, aan.

Nog steeds 30% van de Limburgse bouwondernemingen (t.o.v. 31% in 2016) doet een beroep op buitenlandse werknemers. Vorig jaar was de loonkost de voornaamste reden om met buitenlandse werknemers te werken (13% in 2016 t.o.v. 6% in 2017), maar dit jaar is de krapte op de arbeidsmarkt de belangrijkste reden (18% t.o.v. 6% in 2016). 75% van de werknemers uit het buitenland is afkomstig uit Oost-Europa. De overige arbeidsmigranten komen uit de buurlanden of Zuid-Europa.

Vorig jaar tekende zich een trendbreuk af op het vlak van buitenlandse concurrentie. In 2014 had 64% van de Limburgse bouwondernemingen de indruk opdrachten te verliezen aan buitenlandse concurrentie en in 2015 liep dit zelfs op tot 70%. In 2016 had ‘slechts’ 41% van de Limburgse bouwondernemingen nog de indruk opdrachten te verliezen aan buitenlandse concurrenten. Volgens de recentste cijfers beweert 45% van de respondenten opdrachten te verliezen aan buitenlandse concurrenten. Er is dus min of meer sprake van een status quo t.o.v. vorig jaar. 66% van de concurrentie komt van vlak over de grens in Nederland (t.o.v. 68%  in 2016). De Poolse concurrentie blijkt ook elk jaar toe te nemen (64% in 2017 t.o.v. 55% in 2015 en 2016), net zoals de concurrentie uit Roemenië (50% t.o.v. 32% in 2016), Bulgarije (40% t.o.v. 34% in 2016) en Portugal (22% t.o.v. 17% in 2016).

“De concurrentie uit het buitenland is een zware bedreiging voor onze Limburgse bouwondernemingen. Net zoals vorig jaar verwachten negen op de tien ondernemingen dat ze tussen 1 en 25% projecten aan buitenlandse concurrenten zullen verliezen. De druk op onze Limburgse bouwondernemingen is dus zwaar. Het competitiviteitsprobleem van buitenlandse bedrijven afkomstig van niet-buurlanden drijft ze ertoe om hun werknemers te detacheren naar België, waarbij hun loonkosten een stuk lager liggen en ze ook andere voordelen bieden in termen van flexibiliteit”, duidt Chris Slaets.

Inzetten op innovatie

“De bouwsector staat onder druk. Het vinden van geschikte arbeidskrachten is voor de helft van de Limburgse bouwondernemingen de meest bepalende factor voor de groei van hun bedrijf. Daarnaast zetten de loonkosten en het competitiviteitsvoordeel van buitenlandse concurrenten een constante druk op de bouwsector. Ondanks de positieve vooruitzichten heeft de sector dus ondersteuning nodig om deze druk te weerstaan. De Limburgse bouwondernemingen zelf zitten alvast niet stil: de helft geeft toe te investeren in innovatie en nog eens 30% is dit van plan. De Limburgse bouwsector maakt zich dus klaar voor de toekomst en dat kunnen we alleen maar toejuichen”, besluit Johann Leten.