Do you speak Globish?
Het zijn maar een paar Nederlandse uitspraken die letterlijk naar het Engels zijn vertaald. Grappig, vindt u ook niet? Maar helaas dagelijkse realiteit in vele professionele omgevingen.
Ik dacht hieraan bij het nieuws over het nieuw sociaal akkoord voor de bouw. Eén welbepaalde regel trok mijn aandacht: voortaan zal er op elke bouwplaats minstens één persoon aanwezig moeten zijn die ofwel één van onze landstalen machtig is, ofwel het Engels. De bedoeling is goed – de onderlinge communicatie en de veiligheid op werven te verbeteren. De uitwerking is – denk ik - niet de beste oplossing voor een problematiek waar de bouwsector al langer mee worstelt.
De internationalisering van de sector en de detachering bracht de voorbije decennia werkkrachten uit verschillende landen en werelddelen naar onze contreien.
Dat de communicatie niet altijd vlot verloopt, is bekend. Zelf heb ik hiermee ook ervaring. Tweemaal hebben we voor ons bedrijf grote bouwprojecten gehad. Telkens hadden de ingehuurde bouwbedrijven vele verschillende nationaliteiten in dienst. En meermaals heb ik als tolk moeten bijspringen om instructies door te geven, ook over de veiligheid. Toch een belangrijk aspect op een bouwwerf.
In zo’n professionele omgeving kom je er niet van af met: ‘Iedereen kent toch Engels?’ Globish (Global English) noem ik dat: letterlijke vertalingen zoals hierboven die niet volstaan om de basiswerfinstructies te geven. De vrees is dat de taalbeheersing van een vreemde taal zo laag is dat de veiligheid er ook amper op vooruitgaat.
Technologie to the rescue
Misschien is het eenvoudiger om de mensen gewoon hun eigen taal te laten spreken, maar via technologie een conversatie toch mogelijk te maken. Zo gaat er geen cruciale informatie verloren, omdat ze bijvoorbeeld niet de juiste woorden of nuance vinden in de ‘verplichte taal’. En dan hebben we het niet over Google Translate, want ondanks de grote sprongen voorwaarts blijven de vertalingen via deze tool bedroevend. Zeker als het gaat over gespecialiseerde domeinen met vakjargon, zoals bijvoorbeeld in de bouwsector. Machinale vertaaltechnologie is wegens de foutenmarge niet geschikt in dergelijke omgevingen.
Voor professionele externe communicatie zou je eigenlijk altijd moeten werken met tolken. Uiteraard begrijp ik dat je niet constant met een tolk op de werf kan lopen (en welke taal kies je dan met al die nationaliteiten). Maar breng dan een linguïst via technologie virtueel op de vloer. Is er een meeting of briefing? Laat dan via telefoon (of het internet) een vertaler de veiligheidsinstructies of opdrachten live - én juist - vertalen en doorgeven aan de bouwvakkers. Dergelijke tools zijn zeer kostenefficiënt (anders moet je een tolk uit land van origine laten overvliegen, hotel betalen, die moet ook direct beschikbaar zijn, …) En dan vergeet je nog de eventuele kost die de bouwheer zou hebben bij foute instructies, wat ook leidt tot vertraging van de oplevering.
Eric Bauwelinck
Consultant Interpreter & CEO Mastervoice