'Stress en werkdruk spelen een rol in elk arbeidsongeval'

'Stress en werkdruk behoren misschien niet tot de klassieke aandachtspunten inzake veiligheid op een bouwplaats, maar als je de verslagen van ongevallen leest, zie je dat ze telkens een rol spelen. Veiligheidscoördinatoren moeten bouwheren en aannemers dan ook waarschuwen bv. voor te strakke of onrealistisch-korte uitvoeringstermijnen', stelde voorzitter Jean-Pierre Van Lier op het congres. Stress en werkdruk staan voorts centraal in de campagne van OHSA die op het congres werd belicht door Frank Dehasque van de fod WASO. Stress is verantwoordelijk voor gemiddeld de helft van de verloren werkdagen.

De sector van de veiligheidscoördinatoren kan in zijn relatief korte bestaan enkele mooie successen voorleggen. 'Sinds de invoering van de verplichte veiligheidscoördinatie is het aantal dodelijke en ernstige ongevallen in de bouwsector gedaald. Veiligheid leeft ook sterker in de hoofden van iedereen die in de bouwsector actief is en er wordt bewuster omgegaan met veiligheidsaanbevelingen. Toch zijn er nog steeds mensen op verschillende punten in de bouwketen die nog niet helemaal overtuigd zijn van de meerwaarde van een veiligheidscoördinator', stelde o.m. Eric Pacqay, lid van de raad van bestuur van de VC-CS, op het congres.

Onder de prijs

De veiligheidscoördinatie is een nog jong beroep. Bij een aantal coördinatoren leeft de vrees dat politici hun beroep met één vingerknip kunnen doen verdwijnen of dat hun werkgebied van hogerhand ingeperkt zou worden. Daartegen kan de sector vooral de geboekte successen voorleggen. Een andere bedreiging komt evenwel van binnenuit. Een aantal veiligheidscoördinatoren werkt tegen bedenkelijk lage tarieven. 'Die kunnen onmogelijk kwaliteit bieden en leveren waarschijnlijk enkel schriftelijk een aantal typedocumenten. Daartegen wil de sectorfederatie vechten met de erkenning van het beroep, opleidingen en misschien de invoering van een terugkerende herkwalificatie van veiligheidscoördinatoren', stelt voorzitter Van Lier. Ook de evolutie van de VC-CS tot een orde, zoals bij de architecten en geneesheren, werd geopperd.

Sociale dumping

Gabriel Delporte van de Confederatie Bouw ziet in de veiligheidscoördinatie een uitgelezen partner in de strijd tegen de sociale dumping op Belgische bouwplaatsen. 'Als een veiligheidscoördinator merkt dat bepaalde aannemers of onderaannemers onder de gangbare tarieven werkt, moet die er ook voor vrezen dat de veiligheid op die bouwplaats niet gegarandeerd kan worden', stelt Delporte.

'Al van bij het bepalen van de duurtijd van de werkfasen kan je sociale dumping opsporen. Want één van de typische kenmerken is dat niet-reguliere bouwvakkers langere werkdagen opgelegd krijgen en ook in het weekend aan de slag moeten', stelt Delporte.

Op het congres pleitte Delporte ook voor de invoering van een soort van zwarte lijst of ander systeem om systematisch onveilig-werkende (onder)aannemers en zelfstandigen te kunnen weren of om hen extra maatregelen te kunnen opleggen.

Winstgevendheid

Carl Heyrman van het NAVB wil aannemers duidelijk maken dat veiligheid meer is dan een verplicht nummertje. 'Begaan zijn met veiligheid kan een aannemer geld opleveren. Er zijn minder werkonderbrekingen en er is minder schade. Eén dodelijk ongeval kan betekenen dat een bedrijf bijna 2,5% minder winst realiseert. Meer in het algemeen zie ik een verband tussen de winstgevendheid van een bedrijf en het aantal arbeidsongevallen in dat bedrijf. Er tekenen zich historische patronen af. Als je ziet dat een bedrijf failliet gegaan is, zie je vaak ook dat dat bedrijf in zijn laatste jaren relatief veel verlet kende door arbeidsongevallen. Niet elk bedrijf met een ernstig arbeidsongeval is automatisch gedoemd om failliet te gaan, maar het patroon komt wel vaak terug', stelt Heyrman.

Andere sprekers op het jaarcongres van de VC-CS waren Gauthier Callens, Aart Vandebroek, Giedo Van Pellicom (allen lid van de raad van bestuur van de VC-CS) en adviseur-generaal Carine Volters van de RSZ.