De gewijzigde toleranties op binnenbepleisteringen toegelicht

Om discussies over het eindresultaat van binnenpleisterwerken te vermijden, is het heel belangrijk om vóór de aanvang van de werken in de contractuele documenten duidelijk aan te geven aan welke criteria de bepleistering moet voldoen. Het gebruik van de term ‘schilderklaar’ is hierbij afgeraden. De termen ‘schilderklaar’ of ‘klaar voor de schilder’ zijn immers geen eenduidige definities van de afwerking van een bepleistering. Ze geven geen enkele informatie over de gewenste toestand van het pleisteroppervlak, noch over de uitvoeringsgraad van de latere afwerking.

In hoofdstuk 7 van de TV 284 wordt toegelicht hoe concrete afspraken over het uitzicht, de kwaliteit en de geometrische eigenschappen van de bepleistering vastgelegd moeten worden. Zo moet voor gladde bepleisteringen een kwaliteitsniveau (Q1 tot Q4) gedefinieerd worden en moet de gewenste geometrische tolerantieklasse opgegeven worden. Omdat de omvang en het eindresultaat van de eventuele schilderwerken beïnvloed worden door de bepleistering, worden vooraf ook best de gewenste uitvoeringsgraad van het verfsysteem en de nodige (voorbereidende) werkzaamheden die door de schilder uitgevoerd moeten worden, vastgelegd.

KWALITEITSNIVEAU VAN GLADDE AFWERKINGEN

Tabel A geeft een overzicht van de vier kwaliteitsniveaus (Q1 tot Q4) voor een gladde afwerking, waarop behang, verf of een andere wandbekleding aangebracht zal worden. Deze niveaus zijn niet van toepassing op gladgemaakte bepleisteringen die nadien betegeld worden. Als er in de contractuele bepalingen geen kwaliteitsniveau vastgelegd werd, dan gaat men ervan uit dat het kwaliteitsniveau Q1 van toepassing is.

Voor elk niveau zijn ook de toelaatbare visuele gebreken weergegeven. Hieronder verstaat men golvingen en onregelmatigheden (zoals plaatselijk onregelmatig gepolijste zones van maximaal 50 cm², spaanstrepen of zandkorrels, netvormige haarscheurtjes). Putten of krassen dieper dan 1 mm, systematische oppervlaktegebreken en krimpscheuren te wijten aan een onaangepaste droging van de bepleistering, zijn in geen geval toegelaten.

Wanneer de gladde binnenbepleistering geschilderd zal worden, dan moet de schilder bij elk van de vier kwaliteitsniveaus voorbereidende werkzaamheden uitvoeren. Welke dat precies zijn, is afhankelijk van de gewenste uitvoeringsgraad van de schilderwerken (zie tabel 28 van TV 249 en TV Recap 14). De stukadoor moet de binnenbepleistering hiertoe wel volledig gladmaken (en napolieren bij een gipsbepleistering). Als er voor de bepleistering strengere (bv. bij sommige matte verven) of aanvullende eisen (bv. bij glanzende verven) gelden, dan moet de opdrachtgever deze altijd melden aan de stukadoor.

Een visuele controle van het kwaliteitsniveau kan gebeuren door een vierkant met 2 m zijde fictief over het pleisteroppervlak te verschuiven. Deze beoordeling wordt uitgevoerd voordat de latere afwerking aangebracht wordt, bij natuurlijk licht, met het blote oog en vanop een afstand van twee meter loodrecht op het oppervlak. Het nazicht mag niet bij scheerlicht of tegenlicht uitgevoerd worden.

GEOMETRISCHE EIGENSCHAPPEN

Er worden twee geometrische tolerantieklassen voor binnenbepleisteringen onderscheiden: normaal en speciaal. Voor niet te betegelen pleisterwerk is de normale geometrische tolerantieklasse doorgaans van toepassing op een gladgemaakte bepleistering van het kwaliteitsniveau Q1, Q2 of Q3. Wanneer er vóór de aanvang van de werken geen klasse overeengekomen werd, dan wordt deze klasse als standaardklasse beschouwd. Het kwaliteitsniveau Q4 vereist een speciale geometrische tolerantieklasse.

Tabel B vermeldt voor elk van beide tolerantieklassen enkele na te leven toleranties op de bepleistering (zie TV 284 voor de volledige tabel). Deze toleranties kunnen slechts aangehouden worden als de toleranties op de ondergrond en de toelaatbare uitvoeringsdikte voor de bepleistering dit mogelijk maken. Ze zijn evenmin van toepassing op pleisters met een dikte ≤ 3 mm, tenzij anders vermeld. Voor een betrekkelijk dunne bepleistering kunnen er strengere toleranties op de ondergrond opgelegd worden of moeten er ruimere toleranties op de bepleistering aanvaard worden.

De controle van de overeengekomen geometrische eigenschappen van een binnenbepleistering gebeurt steeds ten opzichte van een lijn, vlak of referentiepunt. De methodes en gebruikte meettoestellen voor de bouw worden gedefinieerd in de internationale normen ISO 7078 en 7976-1.

Een binnenbepleistering is niet bedoeld om afwijkingen in de ondergrond te corrigeren wanneer deze buiten de toleranties vallen (bv. verticale afwijking van 20 mm bij renovatie). In dit geval kunnen de toegelaten afwijkingen van de bepleistering dan ook niet gerespecteerd worden zonder eerst correcties aan de ondergrond uit te voeren. Vermits deze werkzaamheden buiten het normale bestek van de pleisterwerken vallen, betekent dit een meerprijs. Het is bijgevolg belangrijk dat de opdrachtgever en de stukadoor vooraf goed afspreken welke ingrepen er al dan niet moeten gebeuren om het gewenste resultaat te behalen.

Bron: het artikel ‘De toleranties op binnenbepleisteringen toegelicht’ van ing. Sara Korte, hoofdadviseur bij de afdeling ‘Technisch advies en consultancy’, in het Buildwise Magazine van mei-juni 2023. Enkel het originele artikel, te vinden op www.buildwise.be, geldt als referentie.