Een kleiklinker met gaten om een esthetisch gat te vullen
“Noem het gerust een esthetisch gat in de markt”, lacht Kris Van Duyse, commercieel directeur ‘Pavers’ bij Vandersanden. De baksteenproducent lanceerde pas de waterdoorlatende kleiklinker Greenflow. Net zoals betonnen grasdallen is die geschikt voor groenparkeren en de waterafvoer van wegen en opritten. “Het verschil is dat de doorgroeibare klinker niet alleen op alle vlakken duurzaam en 100% recycleerbaar is maar tegelijk ook een mooi visueel geheel vormt met onze waterpasserende kleiklinker voor bestratingen.”
Even op pauze drukken want … waterdoorlatend, waterpasserend, doorgroeibaar …
“Een waterpasserende klinker, zoals onze Drainflow, is een steen van gebakken klei die aan de zijkanten afstandhouders of uitsparingen heeft waardoor er brede voegen ontstaan langs waar regenwater snel kan afgevoerd worden. Waterdoorlatende klinkers hebben in hun massa zelf openingen, waardoor het water kan wegtrekken. Onze nieuwe Greenflow bestaat voor bijna 40% uit openingen waar ook gras of klaver kan opschieten. De plantjes wortelen in, onder en langs de klinkers, vandaar dat ze meteen ook doorgroeibaar zijn.”
"We merkten dat er vraag was naar een doorgroeibare kleiklinker ter aanvulling van onze waterpasserende kleiklinkers. Ontwerpers en tuinarchitecten voelden zich in hun vrijheid beperkt. Als ze voor onze warme rode of bruine Drainflowbestrating kozen maar naast de rijweg ook doorgroeibare verharding wilden voorzien voor parkeerplaatsen waren ze aangewezen op grijze betongrasdallen. Dus hebben onze technici zich aan het werk gezet om de Greenflow te ontwerpen. Voortaan kunnen ze van gevel tot gevel in dezelfde warme en natuurlijke kleuren blijven werken.”
“Voorlopig hebben we rode, bruine en gele stenen in voorraad maar er zijn nog een zestal kleurvariaties mogelijk. De kleurtinten ontstaan door het mengen van verschillende soorten klei en het bakken op verschillende temperaturen. Lichtere kleuren absorberen de warmte minder, wat meteen ook een positief effect heeft op de kwaliteit van de begroeiing. De stenen verouderen ook mooi met een natuurlijke patine. Dat is op zich al een extra motivatie om ze te hergebruiken. Daardoor zien we ook dat kleiklinkers op de tweedehandsmarkt nog van grote waarde zijn.”
Acterra-Terraviva
Van de kwaliteit van hun stenen waren ze bij Vandersanden zeker maar dat volstond in dit geval niet. “We willen onze klanten producten leveren die doen wat we beloven. We weten perfect hoe we stenen moeten bakken en voegen moeten vullen maar op welke manier onze waterdoorlatende en doorgroeibare producten geplaatst moesten worden, daarvoor zijn we een samenwerking aangegaan met specialist Acterra-Terraviva. Het kan niet de bedoeling zijn dat groenbestrating na enige tijd een troosteloos verdorde woestijn wordt. Greenflow leveren we dus samen met gespecialiseerd advies voor de ondergrond en de aanleg. Het heeft onder meer te maken met de manier waarop het gras- of klavermengsel wordt ingezaaid, zodat het diep genoeg kan wortelen. Het hart van de plant, waar de groeikracht zit, moet onder het niveau blijven waar de impact plaatsvindt met het verkeer of de menselijke activiteit.”
Groen op elk vlak
De doorgroeibare kleiklinker ziet er niet alleen fraai uit, hij is ook duurzaam en milieuvriendelijk. Dankzij de grote uitsparingen, kan de Greenflowklinker het groenoppervlak tot 37% vergroten. Tegelijkertijd biedt de steen meer ruimte voor de infiltratie van regenwater.
Greenflow erft tegelijk ook de algemene duurzaamheidsaspecten van stenen gemaakt van gebakken aarde. “Klei is een natuurlijke grondstof die moet ontgonnen worden om te vermijden dat waterwegen vernauwen en dichtslibben. De ontginning is een manier om nieuwe natuurgebieden met meer biodiversiteit te laten ontstaan en ze beter te wapenen om water langer op te slaan en overstromingen te vermijden. Lokale rivierklei is bovendien aangemerkt als hernieuwbare grondstof, net als biobased producten als hout of wol.”
“Kleiklinkers hebben een gemiddelde levensduur van 135 jaar. Ze worden doorgaans verschillende keren hergebruikt. De stad Amsterdam is fan van onze Linge grootformaat kleiklinkers in de maat 245 x 80 x 80 mm die, in tegenstelling tot de standaard één of twee zichtzijden, er maar liefst drie heeft. Na het opbreken voor bijvoorbeeld de aanleg van nutsleidingen worden ze telkens met een andere zijde naar boven geplaatst, waardoor ze er weer als nieuw uitzien. Het Arenaplein in Deurne wordt op dezelfde manier heraangelegd, om hergebruik te stimuleren.”
Kenmerkend ook voor Greenflow zijn de grote perforaties en de hoogte van de steen. Die bedraagt 70 mm in plaats van de gebruikelijke 80 mm, zonder in te boeten aan de sterkte. In vergelijking met de traditionele formaten resulteert dat in een reductie van het grondstoffengebruik tot wel 47%, maar ook in een lager energieverbruik en een lagere CO2 uitstoot.
Blue Deal
Een ander belangrijk aspect is dat Greenflow de Europese Blue Deal mee helpt te realiseren. “De Europese Blue Deal legt ons land een aantal doelstellingen op om tegen 2030 extra in te zetten op ontharding. Met dat doel leggen gemeentebesturen in hun vergunningsbeleid steeds meer eisen op in verband met de waterdoorlatendheid van de verhardingen. Groenbestrating draagt op die manier ook bij aan de vergroening van stedelijke gebieden. Meer groen zorgt dat er minder hitte-eilanden ontstaan in de agglomeraties, dat de biodiversiteit toeneemt en de leefomgevingen over heel de lijn aantrekkelijker worden. Bovendien draagt het ook bij aan een gezondere luchtkwaliteit.”
Zodra de stenen niet meer herbruikbaar zijn, kunnen ze vermalen worden tot chamotte voor de productie van nieuwe bakstenen, als toeslagstof voor andere bouwmaterialen of als granulaat in de wegenbouw of de aanleg van sportvelden.