Hoe de kop van een gemene muur isoleren bij hellende daken?

Waarom is het zo belangrijk om de kop van de gemene muur te isoleren?

Bij het langs buiten isoleren van het hellend dak van een rijwoning vormt het bovenste deel van de gemene muur vaak een gevoelig punt, omdat er koudebruggen kunnen optreden. Door de muurkop te isoleren, wordt er een continue thermische barrière gecreëerd. Dit leidt tot:

• een aanzienlijke vermindering van de warmteverliezen en dus van het energieverbruik dat nodig is om het huis te verwarmen, wat dan weer zal zorgen voor een verlaging van de verwarmingsfactuur

• de eliminatie van de mogelijke koudebruggen en een afname van het risico op condensatie en schimmel.

Overtuigende thermische simulaties

Uit thermische simulaties blijkt dat de isolatie van de volledige kop van de gemene muur een positieve impact heeft (zie tabel A). Als we deze simulaties toepassen op een dak gevormd door twee dakschilden van 6 m breed (woning A), dan stellen we vast dat de warmteverliezen door het volledige dak met 27 % toenemen wanneer de isolatie stopt bij de perceelgrens (d.w.z. halverwege de gemene muur), vergeleken met een dak waarbij de isolatie over de volledige dikte van de muur doorloopt.

De resultaten tonen ook aan dat, als de buren (woning B) energie willen besparen, ze er alle belang bij hebben om toe te laten dat de gemene muur over zijn volledige dikte geïsoleerd wordt. Als we een gelijkaardige analyse uitvoeren voor woning B (uitgaande van de hypothese dat het dak van de buren geïsoleerd is volgens de minimale EPB-waarde), dan zien we dat de warmteverliezen 14 % hoger zijn wanneer de isolatie onderbroken wordt op de perceelgrens.

Juridische aspecten

Het langs buiten isoleren is niet altijd verenigbaar met het juridische concept van eigendom. Zo botst het technisch gezond verstand op de juridische realiteit die de bouwprofessional niet mag negeren. Het nieuw Burgerlijk Wetboek (zie uittreksel) stelt dat er niet voorbij de perceelgrens gebouwd mag worden zonder toestemming van de buren.

Uittreksel van artikel 3.62 van het nieuw Burgerlijk Wetboek (in voege getreden op 1 september 2021)

§ 1. Indien een bouwwerk ten dele op, boven of onder de grond van de nabuur is gebouwd, kan laatstgenoemde de verwijdering hiervan eisen, behoudens indien deze grensoverschrijding een wettelijke of contractuele titel heeft. (...)

Indien bouwwerken boven, op of onder de grond van de nabuur zijn aangebracht op grond van een wettelijke of contractuele titel en een inherent bestanddeel zijn van een bouwwerk dat toebehoort aan de eigenaar die de grens overschreden heeft, behoren ze toe aan deze laatste op grond van natrekking voor de duurtijd van die titel.

In dat geval moet er een overeenkomst opgesteld worden in de vorm van een recht van opstal die door beide partijen ondertekend wordt en bijvoorbeeld geldig is gedurende de levensduur van het dak (te bepalen in de overeenkomst). Als de bouwheer besluit om de muurkop over zijn volledige dikte te isoleren, dan moet hij van de dakdekker alle relevante informatie krijgen om de juridische gevolgen van zijn keuze te kunnen beoordelen.

De uitvoerders moeten zich ervan bewust zijn dat ze in een nieuw juridisch kader werken, wat betekent dat:

• er nog geen jurisprudentie is

• er nog een zekere ruimte overblijft voor subjectieve beoordeling.

In deze context moet er vooral op gelet worden dat niets de buren verhindert om hun dak later langs de buitenzijde te isoleren (zie afbeelding 1). Het lijkt daarom beter om een roeflat te gebruiken (zie afbeelding 2) in plaats van een aansluiting met een gevelpan (zie afbeelding 3), tenzij met de buren overeengekomen is hoe de dakrand eruit moet zien.

Bij enige twijfel raden we de uitvoerders en ontwerpers aan om een juridisch adviseur te raadplegen. Leden van een beroepsorganisatie, zoals Embuild of Bouwunie, kunnen ook contact opnemen met hun juridische dienst.

Hemelwaterbeheer

Dakgoten tussen rijwoningen worden vaak gescheiden op de perceelgrens. Daarom is het beter om het water dat van de pannen van de dakrand afvloeit om te leiden naar de dakgoot van de betreffende eigenaar. In de praktijk kan dit bereikt worden door onderaan het dakschild bijvoorbeeld een loden slab te voorzien die als deflector fungeert.

Bijkomende eisen

In afbeelding 1, waar de gemene muur van de rijwoningen bekleed zou worden met een stijve en brandbare isolatie, moet erop gelet worden dat:

• de roef over de volledige dikte van de isolatie minstens 38 mm dik is om de snelheid te beperken waarmee een brand zich via het dak kan verspreiden

• er geen hard contact is tussen de twee daken (met uitzondering van de slab op de dakpan), zodat de akoestische isolatie niet verminderd wordt.