“Minder aanbestedingen naar buitenlandse bedrijven”

“Kijken we daarnaast verder naar de indirecte toewijzing dan stroomt vloeit zelfs 42% van de overheidsaankopen naar het buitenland, daar waar dit in Nederland of Duitsland slechts respectievelijk 21 en 14% is. Overheidsopdrachten en -investeringen moeten, net als in het buitenland, deel zijn van een holistisch industrieel beleid”, klinkt het in koor bij vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers.

Budgettaire impact

Dat de boodschap samen vertolkt wordt door Agoria, dat de technologiebedrijven vertegenwoordigt, en de verschillende vakbonden is opvallend. Het gaat om drie christelijke vakbondscentrales (ACV-Puls, CNE-GNC en ACV-CSC METEA), drie socialistische vakbondscentrales (ABVV Metaal, Metallos MWB en BBTK-SETCa, ofwel de bond van bedienden, technici en kaderleden van het ABVV) en het liberale ACLVB. Ze maken zich sterk dat er geen budgettaire impact zal zijn.

De sociale partners van de technologiesector pleiten ervoor dat belangrijke inspanningen worden geleverd en dat het strategische gebruik van overheidsopdrachten integraal deel uitmaakt van het industriële en economische beleid van ons land. Ze formuleren twintig voorstellen om strategisch gebruik te maken van overheidsopdrachten.
Zo vragen ze dat voorafgaand aan een overheidsgunning meer transparantie en een betere monitoring van overheidsopdrachten komt om zo de impact van het gevoerde beleid op de Belgische economie te kunnen meten. Tijdens de gunningsfase verwachten ze meer focus op de prijs-kwaliteitsverhouding van overheidsopdrachten, in plaats van enkel te kijken naar de prijs. Ook twee andere elementen verdienen meer aandacht: de vestigingsplaats van het bedrijf en de mate van (technologische) innovatie in de oplossing die het bedrijf aanbiedt.

Splitsen in percelen

Door overheidsopdrachten oordeelkundig te splitsen in percelen die overeenstemmen met de reële capaciteiten van de ondernemingen van de sector kan de deelname van kmo’s en start-ups worden bevorderd. Door prijzen nauwgezet te controleren, kunnen inschrijvers die toegeven aan oneerlijke concurrentie meteen worden geweigerd. Tijdens de uitvoeringsfase vragen de partners controle op de naleving van de betaling van onderaannemers, om oneerlijke concurrentie te bestrijden en de toegang van kmo’s tot overheidsopdrachten te verbeteren. Ook vragen de sociale partners meer Nederlands en Frans op te leggen op bouwwerven, om zo de lokale werkgelegenheid te bevorderen. Bij sommige opdrachten is het mogelijk om het gebruik van het Frans en/of het Nederlands tijdens de uitvoering van de opdracht op te leggen, bv. wanneer een perfecte communicatie onontbeerlijk is bij opdrachten voor diensten of leveringen. Deze eis bevoordeelt indirect de lokale bedrijven.

De in België gevestigde ondernemingen en hun werknemers  zijn zeker concurrerend, innovatief en in staat om overheidsopdrachten in de wacht te slepen, op voorwaarde dat deze opdrachten op een strategische manier worden aangewend, met naleving van het Europese recht.

Overheidsopdrachten vertegenwoordigen zowat 14% van het bbp van de EU, goed voor 2.000 miljard € per jaar op het grondgebied van de Unie. Die cijfers laten zien dat overheidsopdrachten een aanzienlijke impact kunnen hebben voor Belgische ondernemingen. Als ze goed worden aangewend, kunnen overheidsopdrachten een fantastische hefboom vormen om de Belgische economie en innovatie te boosten, om overheidsmiddelen efficiënter te beheren en om een sociale en milieubeleidsvoering te implementeren.

Expertisecel

De 20 voorstellen van Agoria en de vakbonden omvatten o.m. een sterkere professionalisering van overheidsinkopers op alle niveaus, de oprichting van een centrale expertisecel die de aanbestedende overheden op alle niveaus informeert, adviseert en bijstaat, meer innovatieve overheidsopdrachten door te voorzien in cijferdoelstellingen, een bemiddelaar inzake overheidsopdrachten moet de communicatie tussen overheidsinkopers en ondernemingen verbeteren en gerechtelijke procedures terugdringen.

Sociale clausules

Het gebruik van milieuclausules in bestekken moet lokale en innovatieve ondernemingen helpen om zich goed te positioneren in het kader van overheidsopdrachten. Sociale clausules in bestekken kunnen een impact hebben op de lokale werkgelegenheid. De toekenning van voldoende lange termijnen aan inschrijvers biedt ondernemingen de kans om zich efficiënt voor te bereiden op een overheidsopdracht en stimuleert de mededinging. Door inschrijvers te vergoeden bij grote opdrachten kan het aantal inschrijvers worden verbeterd.