Oproep voor Belgisch paviljoen Biënnale Architettura 2020

Grondstoffen worden steeds schaarser en met het gebruik van de ruimte moeten we zorgzamer omgaan. De tijd waarin we onbekommerd materialen en ruimte konden consumeren, ligt achter ons en het wordt steeds belangrijker om zorgvuldig om te gaan met het bestaande. Dit is een fundamentele omkering van de denkkaders waarmee architecten in de twintigste eeuw werden opgeleid en werkten.

Na een eeuw van ongebreideld vooruitgangsdenken is het duidelijk dat architectuur als discipline moet worden herijkt. Dat vraagt om een herdefiniëring van de uitgangspunten van het ontwerp waarbij het geheugen meer in beeld komt. Die nieuwe richting manifesteert zich alle schaalniveaus: van het narratief van het ontwerp over de materiaalkeuze tot stedenbouwkundige figuren en landschapsontwerp. De geschiedenis van landschappen en plekken, van bouw- en ontwerptradities, van materialen en ideeën vormt het referentiekader voor nieuwe ontwerpen. Het geheugen wordt ontwerpatelier.

Voor het Belgische paviljoen op de architectuurbiënnale in Venetië wordt gezocht naar een project dat op een vernieuwende en onverwachte manier het geheugen als ontwerpatelier in beeld brengt in een tentoonstelling, met het oog op een integrale visie op duurzaamheid. Het project toont daarmee vormen van duurzaamheid die over generaties heen lopen en waarin heden, verleden en toekomst van plekken met elkaar in verbinding staan.

Er zijn verschillende invalshoeken mogelijk. Het verhaal van het project moet theoretisch en conceptueel sterk onderbouwd en uitgewerkt zijn. Tegelijkertijd moet het bezoekers op een directe manier aanspreken, met een sterke visuele en tastbare installatie in het paviljoen. De boodschap van de tentoonstelling moet onmiddellijk leesbaar zijn of ervaren worden, terwijl een diepgaander bezoek aan het paviljoen een vernieuwend verhaal vertelt waarin op een inspirerende manier het vraagstuk van het geheugen als ontwerpatelier wordt onderzocht en getoond.

De oproep richt zich naar multidisciplinaire teams die het vraagstuk in zijn veelzijdigheid benaderen. De gekozen inzending zal bij de uitwerking van het concept nauw worden opgevolgd door het Vlaams Architectuurinstituut. De beoordelingscommissie die instaat voor de selectie van de laureaten bestaat uit: Sofie De Caigny (directeur Vlaams Architectuurinstituut), Leo Van Broeck (Vlaams Bouwmeester), Jan Vermassen (raad van bestuur Vlaams Architectuurinstituut), Vlad Ionescu (Architectuur en Kunst, Universiteit Hasselt), Hera Van Sande (artistiek leider Archipel), Mechthild Stuhlmacher (Korteknie Stuhlmacher Architecten) en Nina Serulus (consulent Design, Vlaams Architectuurinstituut)

De beoordelingscommissie selecteert na de deadline van 25 augustus drie teams die uitgenodigd worden om aan ‘fase 2’ deel te nemen. Deze teams maken vervolgens een uitgewerkt tentoonstellingsconcept. De uitvoeringsfase start in november met de selectie van de laureaat die het Belgische paviljoen mag invullen. De opening van de zeventiende Biënnale Architettura is op 21 mei 2020; het evenement duurt tot 29 november 2020. Meer informatie over het indienen van een project vind je op www.vai.be.