Systeemplafonds verzoenen esthetiek en comfort ook in gezinswoningen
Ontwerpers in de particuliere woningbouw laten zich wel eens inspireren door kantoor- en industriële concepten. Het toepassen van vliesgevels, stalen structuren en allerhande gevelbekledingen heeft al vaker gezorgd voor een geslaagd huwelijk tussen materialisatie en functie. Systeemplafonds passen sinds kort ook in dat lijstje. Het systeem van origine bedoeld voor kantoortoepassingen kan zijn troeven ook in onze woningen volledig waarmaken.
Systeemplafonds zijn een succes in kantoren omdat ze esthetiek eenvoudig combineren met tal van andere functies zoals verlichting, aanvoer van verse - al dan niet geklimatiseerde - lucht, optimalisatie van de ruimteakoestiek en het integreren van technieken als brandbeveiliging en sensoren. Fabrikanten stemmen hun producten af op het vlot en flexibel combineren van al die functies. Dat maakt systeemplafonds niet alleen interessant in kantoorgebouwen. Want met het groeiende pakket aan technieken in onze gezinswoningen is het voor ontwerpers ook daar een hele uitdaging om al de systemen op een esthetisch verantwoorde manier te integreren.
Dat systeemplafonds daar in privéwoningen ook goed in slagen bewees het team van Luc Spits Architecture met een villawoning in de Luikse regio. In opdracht van een Belgische bouwmaterialenfabrikant ontwierpen de architecten een gezinswoning die volledig is afgestemd op de professionele activiteit van de opdrachtgever. Enerzijds bevindt de woning zich in een industriële omgeving, die de opdrachtgever wilde buitensluiten, anderzijds wilde hij zijn producten maximaal aan bod laten komen. “Die eerste vraag vertaalt zich in ons ontwerp in een gesloten universum. Binnen een door blauwe steen omzoomd bouwterrein trokken we het woonvolume op, vergelijkbaar met het principe van een klooster. Centraal staat het gebouw, beschermd door de kloostermuur. Dankzij deze robuuste muur heeft de opdrachtgever geen uitzicht op de industriële omgeving, maar beleeft net maximaal zijn woonomgeving”, opent architecte Julie Bodrin.
Akoestische buffer
De architectuur en het gebouw maken deel uit van het leven van de opdrachtgever. De woning is opgetrokken in een combinatie van natuursteen, beton, glas en metaal. Dezelfde materialen komen ook terug in het interieur en krijgen daar een verzachtende toets door ze te verrijken met hout en textiel. “Daar waar de materialen in de buitenomgeving in hun ruwe vorm werden toegepast, kregen ze binnen bovendien een verfijnde afwerking. Zo zijn twee van de perceelmuren uitgevoerd in brute natuursteen, terwijl de vloeren binnen in gebouchardeerde blauwe steen zijn. Dat leidt tot een sterke dualiteit tussen binnen en buiten”, vervolgt Julie Bodrin.
Ondanks de keuze voor de harde materialen bleek uit een eerste akoestiekstudie dat de geluidskwaliteit in de woning goed zou zijn. Toch wilden de architecten op zeker spelen en besloten ze een akoestisch plafond te integreren. “Omdat we de industriële materialen maximaal in de hoofdrol wilden laten, zochten we een oplossing die compatibel is met de context. Zo kwamen we op de denkpiste van systeemplafonds. In het gamma van vektron vonden we een plafondsysteem dat perfect aansluit bij onze visie. De structuur van het plafond heeft een ruw karakter waardoor het matcht met het geheel. Rond het plafond hebben we een band vrij gehouden, waardoor de indruk van een zwevend plafond ontstaat. De grote toegevoegde waarde zat voor ons in het feit dat we de kreon-verlichting en andere technieken feilloos in het plafond konden integreren. Dat gaf ons een grote ontwerpvrijheid. Een surplus is dat later vrij eenvoudig wijzigingen doorgevoerd kunnen worden”, vertelt Julie Bodrin.
Onderhoudsvriendelijk
Op energetisch vlak zet de woning maximaal in op hernieuwbare energie en lagetemperatuurverwarming. De ontwerpers kozen uiteindelijk voor vloerverwarming, maar met het systeemplafond was plafondverwarming ook een optie geweest. “Een bijkomende motivatie om voor een systeemplafond te kiezen is de onderhoudsvriendelijkheid. Een dergelijk plafond moet je immers niet verven. Dat was ook een wens van de opdrachtgever; geen verf in huis”, aldus de architecte.
Het ontwerpteam van Luc Spits heeft de troeven van systeemplafonds goed onder de knie en onderzoekt het toepassen van de oplossingen nu ook in andere projecten. Julie Bodrin daarover: “Systeemplafonds bieden een eigentijds antwoord wanneer je met harde materialen en hoge plafonds werkt. Ze zijn een betrouwbare partner in het beheersen van het akoestisch vraagstuk in combinatie met de esthetiek. Voor ons is het een prioriteit om een esthetiek te vinden die aansluit bij de architectuur en die tegelijkertijd een toegevoegde waarde biedt op akoestisch vlak. De eilandsystemen van vektron zijn wat dat betreft een dankbare oplossing. We hebben de plafondafwerking intussen al toegepast in een binnenzwembad en onderzoeken de haalbaarheid in een ander project.”
Blik op het plan
De woning is een compositie van twee L-vormige volumes – waarvan één zwevend – die in elkaar geschrankt zijn. Dankzij die opvatting ontstaat centraal een patio van waaruit er diverse zichten op het bouwterrein zijn.
De twee volumes zijn ongeveer 200m² groot. Het gelijkvloerse niveau is volledig bestemd voor het gezinsleven met een grote open leefruimte, een ruime inkomhal en inpandige garage. De verdieping biedt plaats aan vijf slaapkamers voor het gezin met vier kinderen. Daarnaast hebben de kinderen er een polyvalente ruimte om te ontspannen of vrienden te ontmoeten.