Toepassingen van schelpen in de bouw

Schelpen voor de bouw worden op een duurzame manier ontgonnen uit de Oosterschelde en de Noordzee, waardoor er geen schadelijke effecten op het mariene ecosysteem zijn. Voordat ze gebruikt kunnen worden in de bouw, ondergaan ze een proces om ze te ontzilten en te ontdoen van organische vervuiling. Dit wordt bereikt door ze te spoelen met zoet water, wat zorgt voor schone en geschikte schelpen voor gebruik in de bouwsector. Na het reinigingsproces worden de schelpen op grootte gezeefd, waarbij ze worden gesorteerd op de gewenste diameter. Voor specifieke toepassingen, zoals erkende isolatie in kruipkelders, worden schelpen met een diameter van 15 tot 35 millimeter gebruikt. Deze schelpen hebben een gewicht van ongeveer 600 tot 650 kilogram per kubieke meter, waardoor ze een effectieve isolatielaag vormen en de gewenste thermische eigenschappen bieden. Het is van groot belang dat de schelpen voldoen aan de geldende normen en certificeringen. Het bouwstoffenbesluit en het KIWA-certificaat K.21034/01 zijn belangrijke referentiepunten om ervoor te zorgen dat de schelpen aan de vereiste kwaliteits- en veiligheidsnormen voldoen. Wat kan je nu allemaal met schelpen doen? We belichten enkele reeds ingeburgerde mogelijkheden.

Vochtige kruipruimtes opvullen

Het gebruik van schelpen als opvulling van vochtige kruipruimtes is een ecologische manier om te isoleren. Niet alleen kan het helpen bij het beperken van warmteverlies, maar het kan ook vocht- en geurproblemen verminderen. Het proces begint met het afsluiten van alle openingen in de kruipruimte om vochtige lucht buiten te houden. Vervolgens wordt er een laag schelpen van minimaal 30 centimeter aangebracht, die onder druk wordt ingeblazen. Na vier weken moeten alle openingen weer worden geopend zodat de vochtige schelpen kunnen uitdrogen. Dit proces zorgt voor een effectieve thermische en hygrische werking en creëert een licht geventileerde bovenzijde die fungeert als isolatie. Met deze methode is het niet nodig om de schelpen aan te dammen en kan de kruipruimte op een duurzame manier worden geïsoleerd.

Vloeropbouw op volle grond

Ook bij een vloeropbouw op volle grond bewijzen schelpen hun nut. Het gebruik van schelpen in vloeropbouw op volle grond heeft verschillende voordelen. Ten eerste kunnen schelpen dienen als een isolerende en bodemafsluitende laag, waardoor vochtproblemen worden voorkomen. Dit is met name nuttig bij het bouwen op vochtige ondergronden of in gebieden waar optrekkend vocht een probleem kan zijn. Schelpen fungeren als een barrière en houden vocht tegen, waardoor de vloer beschermd blijft. Voor de plaatsing moet de volle grond in de ruimte worden uitgegraven tot ongeveer 50 centimeter onder het afgewerkte vloerniveau. Vervolgens wordt er een laag van dertig centimeter volle schelpen aangebracht. Deze laag doet dienst als isolatielaag en hoeft niet te worden aangedamd. Daarbovenop komt nog een laag van vijf centimeter gebroken schelpen, die wel lichtjes wordt aangedrukt. Deze gebroken schelpen zorgen voor een egalisatielaag. Voordat de volgende lagen van de vloeropbouw worden aangebracht, wordt er een isolatie- of zettingsboord geplaatst om warmteverlies tussen de muur en de vloer te voorkomen. Vervolgens wordt er isolatie aangebracht in de vorm van drukvaste, vochtresistente en dampopen panelen. Het gebruik van kurk als isolatiemateriaal is hierbij aan te raden. Als laatste wordt er een laag droge chape aangebracht, waarna de vloer kan worden afgewerkt met tegels of een andere vloerbedekking naar keuze.

Drainage rond gebouwen

Het aanleggen van een drainagestrook voorkomt dat er stilstaand water rondom een woning of ander gebouw blijft staan, waardoor optrekkend vocht in de muren kan ontstaan. Schelpen bieden hier een effectieve oplossing voor. Hoe gaat men te werk bij het gebruik van schelpen als drainage? Allereerst moet er een strook van ongeveer veertig centimeter breed worden uitgegraven, met dezelfde diepte als de funderingsvoet. In gebieden waar veel wateroverlast is, dienen er ook drainagebuizen te worden aangebracht die verbonden zijn met de waterafvoer. Nadat deze voorbereidende stappen zijn genomen, worden de schelpen toegevoegd. De drainagegoot wordt opgevuld met volle schelpen met een diameter van ongeveer vijftien millimeter. Dit kan handmatig gebeuren, maar het is ook mogelijk om professionele bedrijven in te schakelen die de schelpen met speciale apparatuur inblazen. Afhankelijk van de gewenste afwerking kan er vervolgens een egalisatielaag van ongeveer vijftien centimeter gebroken schelpen bovenop worden aangebracht. In gevallen waarbij gras tot aan de gevel gewenst is, moet er een geotextiel en een laag substraat worden geplaatst. 

Nog meer toepassingen

Naast de reeds genoemde toepassingen, zijn er nog andere interessante mogelijkheden. Denk daarbij aan gebruik in infiltratiebekkens en wadi’s, als bodembedekker, in speeltuinen, onder houten terrassen, 
enzo­voort.