Wat beweegt er op de markt van de roltrappen?
Wist je dat de roltrap de op één na meest gebruikte oplossing is om een grote hoeveelheid mensen tegelijkertijd te transporteren? Welke transportmiddelen op nummer één en drie staan ontdek je verder in dit artikel, samen met enkele actuele bewegingen op de markt van de roltrappen.
Station Verviers
Zijn roltrappen momenteel minder populair ten voordele van liften omwille van plaatsbesparing en mobiliteitsredenen? Ja en nee. Feit is dat ze voordelen hebben die liften in bepaalde omstandigheden niet kunnen bieden. Christof Van Heddegem (country director Benelux Orona, liften en mobiliteitsoplossingen): “Wie zich in een rolstoel verplaatst of een kinderwagen bijheeft kan geen gebruikmaken van de roltrap. In de Brusselse metro installeren wij om die reden meer liften, niettegenstaande roltrappen in metro’s en luchthavens de meest geschikte oplossing blijven. Ze laten immers toe om behoorlijk veel mensen in één keer te transporteren.”
“De people flow is inderdaad de belangrijkste keuzefactor. Wij plaatsen tegenwoordig vooral roltrappen in trein- en metrostations, maar ook in shoppingcentra.” Dimitry Matthijs (director - area manager Escalators TK Elevator, voorheen thyssenkrupp Elevator): “Een roltrap en een lift zijn twee aparte gegevens. Een lift transporteert mensen op een vrij compacte manier tegen een bepaalde snelheid, wat aangewezen is in gebouwen. In publieke ruimtes, metro’s, commerciële centra of plaatsen waar grote massa’s bijeenkomen en op korte tijd veel mensen moeten getransporteerd worden, is een roltrap veel geschikter. Wanneer een lift in panne valt zit je voorts met een significant probleem. Op een roltrap kan men in principe verdergaan. Een roltrap is betrouwbaar, toegankelijk en men hoeft niet te wachten. Zeker in publieke ruimtes krijgt deze oplossing nog steeds de voorkeur. Dat zien we ook in nieuwe aanbestedingen. Een roltrap staat op de tweede plaats inzake transportmiddelen om mensen terzelfdertijd te transporteren. Op nummer één staat het vliegtuig, op drie de lift. Roltrappen installeer je trouwens niet voor vijf of tien jaar. Ze gaan vaak 15, 25 of zelfs 50 jaar mee, naargelang de locatie. ”
Fabriek met LEED Cold-certificaat.
Safety first
Een roltrap is in principe een industriële machine die aan veiligheidseisen (NEN-EN 115) moet voldoen zoals de snelheid (0,65 meter per seconde vereist bijvoorbeeld vier horizontale landsteps), vrije zones rond de roltrap en een veiligheidszone op het einde. Indien dit onmogelijk is in gebouwen die buiten de specificaties vallen, zoals het Atomium, moet er een speciale keuring en toestemming aangevraagd worden.
In welke mate doen er zich toch ongevallen voor? Dieter Dierick: “Veiligheid is onze hoogste prioriteit. We zetten sterk in op sensibilisering omtrent correct gebruik, onder andere via pictogrammen. We definieerden negen verwachte veiligheidsgedragingen die van toepassing zijn op medewerkers, onderaannemers en partners. We zien dat de meeste ongevallen te maken hebben met het gedrag van de gebruiker. Momenteel testen we op de luchthaven van Schiphol een nieuwe ontwikkeling op basis van videomonitoring, waarbij camera’s zicht hebben op de tredeband en het silhouet van de gebruikers. Op die manier kunnen gevaarlijke situaties gedetecteerd worden. In dat geval wordt een stem geactiveerd die gebruikers waarschuwt. Of als er iemand valt wordt de roltrap stilgelegd.” Dimitry Matthijs: “Uit cijfers blijkt dat er wereldwijd sinds 1987 meer dan 400 ongevallen waren met dodelijke slachtoffers. Dit is significant, elk ongeval is er één teveel. We zien de meest gekke dingen omtrent onverantwoord gedrag. Mensen leunen achterover, vallen vaak van vrij hoge hoogtes of worden meegesleurd. Ooit zagen we een vorkheftruck op een roltrap. Momenteel is er een Europese wet in de maak inzake meer afscherming aan de zijkanten om overhellen te vermijden. We zien ook dat winkelcentra en publieke plaatsen hier meer en meer op inzetten met het oog op een veiliger imago. En we merken dat er sinds covid ook meer vraag is naar toestellen die via ultraviolet licht de handrails continu ontsmetten.”
Installatie rolpad dmv mobiele kraan.
Slim & duurzaam
Roltrappen zijn energieverslinders en onderhoudsintensief. In welke mate wordt er ingezet op duurzame en slimme oplossingen? Christoph Van Heddegem: “Wij maken gebruik van energiezuinige motoren en frequentiegeregelde sturingen.” Dimitry Matthijs: “Via soft starters en frequentie-omvormers houden we de startpieken laag of laten we aan een lagere snelheid draaien naargelang de belasting. Aan de hand van automatische, zelfregelende systemen proberen we het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. We kunnen ook op afstand controleren, analyseren en bijsturen zodat toestellen bijvoorbeeld niet nutteloos draaien. Via predictive maintenance kunnen we componenten vervangen voor ze helemaal versleten zijn en meer energie verbruiken.” Dieter Dierick: “Duurzaamheid start bij de productie. Onze fabriek werkt 100% op hernieuwbare energie. Wij bieden roltrappen aan die onder andere voorzien zijn van hoog rendement elektromotoren, direct drive technologie, led-verlichting enzoverder. Onze 24/7-dienst maakt gebruik van AI-analyses die bijvoorbeeld trillingen of temperatuurverschillen van een motor meten. Dit om mogelijke problemen in installaties te identificeren voordat ze storingen veroorzaken.”
Geavanceerde esthetische mogelijkheden: een win-win
Op vandaag worden geavanceerde esthetische mogelijkheden meer en meer ingezet om functionele toestellen aantrekkelijker te maken en beleving te creëren, wat een win-win oplevert. Dieter Dierick: “Met ledverlichting kunnen we de roltrap in een thema steken en/of de zijkanten voorzien van led mediascreens om advertenties te projecteren.” Dimitry Matthijs: “Een belangrijke nieuwigheid is gepersonaliseerde step branding, bijvoorbeeld rond bepaalde productacties of sensibiliseringscampagnes. Hierbij worden plastiekfolies tegen de treden gekleefd die achteraf gemakkelijk kunnen worden verwijderd. Voor winkelcentra is het een win-win of vorm van inkomsten. Bedrijven willen hiervoor betalen. Ook inzake verlichting zijn er talloze aanstuurbare mogelijkheden. We zijn tevens bezig met proefprojecten om via led-folies op balustrades bewegende afbeeldingen te projecteren.”
Dieter Dierick: “Alles hangt af van de toestand van het bestaande toestel. Via ons modernisatiepakket kunnen we bijvoorbeeld de elektrificatie vervangen of veiligheidscontacten bijbouwen. Een andere optie is de vervanging van de versleten roltrap met behoud van het frame, mits de constructie solide genoeg is om als basis te functioneren. Het voordeel is dit een duurzame oplossing is die minder bouwkundige aanpassingen vereist.” Dimitry Matthijs: “De eerste vraag is welke levensduur het toestel nog heeft en wat de kost is om het volledig te vernieuwen. Het is niet altijd mogelijk om een toestel een op een te vervangen of een nieuw toestel binnen te krijgen in een gebouw. Dan kan een gedeeltelijke of volledige modernisatie aangewezen zijn. Volledige modernisatie biedt het voordeel dat er geen breekwerken nodig zijn in het gebouw. Het nadeel is dat het niet altijd goedkoper is dan een nieuw toestel, integendeel. Het werk moet immers ter plaatse gebeuren. In bepaalde gevallen is dit dan wel weer de meest geschikte oplossing, zoals in beschermde gebouwen.” Christoph Van Heddegem: “Bij de integratie van een roltrap in een project is het belangrijk dat de betrokken partijen dit van in het prille begin van het ontwerp zeer goed bekijken en grondig nadenken over de logische circulatiestromen. Het is op organisatorisch vlak bovendien niet evident om een roltrap gedurende bouwwerken binnen te krijgen.” Dieter Dierick: “Het is inderdaad zeer belangrijk om de roltrapleverancier zo snel mogelijk in het project te betrekken. Samen met de bouwheer en aannemer moet bekeken worden hoe de roltrap op de meest efficiënte manier in het gebouw kan binnengebracht worden al of niet met een heftruck, mobiele kraan, werfkraan enzoverder. Wij bieden een duidelijke en gemakkelijk te begrijpen uitgebreide gids aan voor alle belangrijke procesfasen. Dit van de eerste projectplanning tot de uiteindelijke inbedrijfstelling. En via onze planner is het mogelijk om zowel gedetailleerde specificaties als aangepaste CAD-tekeningen voor voorlopige planning op te maken.”
Dimitry Matthijs: “In de praktijk merken we ook vaak dat er water in de putten komt naar aanleiding van wegen- of andere werken in de buurt, wat voor problemen zorgt. Het is belangrijk om hier in de mate van het mogelijke rekening mee te houden.”
Transport
Lengte, breedte, hoogte… Zijn er beperkingen? Dimitry Matthijs: “The sky is the limit. Wij hebben in Zweedse metro’s bijvoorbeeld opvoerhoogtes van meer dan 75 meter. Eigenlijk hangt de haalbaarheid voornamelijk af van de transportmogelijkheden. We kunnen tot 12,5 meter in één stuk vervoeren in een vrachtwagen. De trays zijn in vergelijking met vroeger ook veel lichter. Een andere factor is de locatie van de roltrap. In metro’s wordt er vaak getransporteerd via het spoor. Indien het transport in containers over zee gebeurt wordt er meestal opgesplitst.”
Hou bij de keuze ook rekening met de omgeving, de aansluiting op buitenruimtes en de directe impact van het klimaat op het toestel. Dimitry Matthijs: “Dit is ingedeeld in Klassen: van bijvoorbeeld een beschermd intern gebeuren zoals een winkelcentrum tot toestellen die in weer en wind staan. Er is ook een onderscheid tussen tropisch en niet tropisch. Zo hebben de temperatuurverschillen in Afrika een invloed op de uitzettingscoëfficiënt van de toestellen. Of is er in zeer warme omgevingen een koeling nodig op de handrails. Hou er ook rekening mee dat dergelijke toestellen snel verslijten. Men heeft soms de neiging om een goedkopere oplossing te kiezen, maar gierigheid bedriegt de wijsheid. Goedkope componenten zorgen op korte termijn gegarandeerd voor problemen. Gebruik ook de juiste kwalitatieve oliën, zo niet breken kettingen op termijn.”
