11 jonge architecten laureaat Meesterproef Sociaal Wonen
Met de Meesterproef Sociaal Wonen willen de Vlaamse Bouwmeester, de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (VVH) en het Platform Kunst in Opdracht, bij een nieuwe generatie ontwerpers interesse wekken voor projecten in de sociale huisvestingssector en frisse en creatieve ideeën genereren voor innovatief sociaal wonen.
De Meesterproef Sociaal Wonen geeft pas afgestudeerde architecten en kunstenaars de kans om projecten te realiseren waar de huisvestingsmaatschappijen zelf mee instappen. Het gaat telkens over eerder kleinschalige projecten, maar met een specifieke vraag naar of nood aan innovatie.
De projecten in Antwerpen en Kontich (De Ideale Woning) bijvoorbeeld, die experimenteren met cohousing in de sociale woningbouw, specifiek voor ouderen, maken deel uit van de Proefomgeving Experimentele Woonvormen. Ook in Zwevegem (Eigen Haard) zoekt men naar een goede woonvorm voor alleenstaanden.
In Tielrode (WoonAnker Waas) was de vraag naar flexibiliteit en aanpasbaarheid van woningen aan de orde, in Sint-Martens-Latem (gemeentebestuur) en in Kontich (De Ideale Woning) het hergebruik van waardevolle gebouwen en in Beersel (Woonpunt Zennevallei) de aansluiting bij het omringende landschap.
Soms ging het ook gewoon om een architecturale zoektocht naar goede verdichting. In Zwevegem (Eigen Haard), in Ruiselede (Vivendo), in Antwerpen (De Ideale Woning) of in Turnhout (De Ark) kwam het erop aan, op een kwalitatieve wijze veel goede woningen op het beperkte terrein te realiseren.
Twee opdrachtgevers maakten bij vier projecten budget vrij voor de integratie van een kunstwerk. De kunstenaars werden voorgedragen door curator Nadia Bijl en door Katrien Laenen (Platform Kunst in Opdracht), die ook tijdens het ontwerptraject steeds ter beschikking stonden. Ze konden vrij opereren, maar kozen allen voor een nauwe opvolging en wisselwerking met het bouwproject en de architecten.
Ondanks de viruscrisis werden alle jonge ontwerpers en kunstenaars goed begeleid door hun geëngageerde peter of meter. Vaak werden ook de huisvestingsmaatschappijen en gemeentebesturen betrokken om de eerste schetsen te bespreken: een oefening in het spreken over architectuur met een professionele klant. Ze kregen ondersteuning voor stabiliteit en technieken en goede raad van de VMSW.
Met de Meesterproef Sociaal Wonen wordt volgens de Vlaamse Bouwmeester ingespeeld op een actuele uitdaging. Er ligt namelijk een grote woonopgave voor ons. Wonen is een basisrecht, maar bouwen, kopen en huren worden steeds duurder, vooral in een stedelijke omgeving waar we dat wonen net willen stimuleren.
De wachtlijsten voor sociale woningen zijn immens. Het aanbod moet dus groeien, en wel op een kwaliteitsvolle manier. De rol van architecten is hier doorslaggevend. Het is cruciaal dat sociaal wonen geen niche blijft, en dat deze maatschappelijke opgave bij alle ontwerpers ingang vindt en deel gaat uitmaken van hun ontwerppraktijk.
De winnende voorstellen voor de negen projecten van de Meesterproef tonen de ambitie van de jonge ontwerpers om creatief om te gaan met sociaal wonen. De kwaliteit van de ontwerpen en kunstinterventies is zeer hoog, er staat een sterke generatie architecten en kunstenaars klaar. Het realisme dat de jonge ontwerpers aan de dag leggen, laat hopen dat alle negen projecten straks gerealiseerd worden.
De opdrachten werden gegund aan volgende architecten en kunstenaars:
• Renovatie of vervangingsbouw appartementen Willemskouter in Beersel, Woonpunt Zennevallei. Laureaat ontwerper: Thomas Huber.
• Bouwen van kleine modulaire gezinswoningen in Tielrode, WoonAnker Waas. Laureaat ontwerper: Stijn Baets; laureaat kunstenaars: Maika Garnica en Willem Coenen;
• Opmaak van een ruimtelijke visie en tijdelijke invulling voor de tuinwijk in Schoten, De Ideale Woning. Ontwerpers: Roel De Coninck, Aaron Swartjes, Cente Van Hout; kunstenaars: Leendert Van Accoleyen, Hannah Mevis, Liesbeth Henderickx en Elias Cafmeyer.
• Vervangingsbouw rijwoning als alternatieve woonvorm voor alleenstaande senioren in Antwerpen, De Ideale Woning. Laureaat ontwerper: Charles De Muynck; laureaat kunstenaar: Bram Van Meervelde.
• Herbestemming Montfortanenklooster in Kontich, De Ideale Woning.
• Laureaat ontwerper: Elisabeth De Clercq, laureaat kunstenaar: Kasper De Vos.
• Laureaat ontwerper: Elisabeth De Clercq, laureaat kunstenaar: Kasper De Vos.
• Inbreidingsproject centrum Zwevegem, Eigen Haard. Laureaat ontwerper: Sylvia Roelens.
• Inbreidingsproject Turnova in Turnhout, De Ark. Laureaat ontwerper: Lore Hoppenbrouwers .
• Tuinwijk in Ruiselede, Vivendo. Laureaat ontwerper: Gilles Willem.
• Masterplan site Priesterage in Sint-Martens-Latem, Gemeentebestuur Sint-Martens-Latem. Laureaat ontwerper: Maud Goossens.
Alle voorstellen zijn terug te vinden op www.meesterproef.vlaanderen