3,2 miljoen ' voor restauratie kolenwasserij en schachtbok Beringen

De mijnsite van Beringen omvat 100.000 m² aan patrimonium en is daarmee de grootste industriële erfgoedsite in Vlaanderen en uniek in Europa. De site is beschermd als monument sinds 1994. Onder de naam Be-Mine wordt de site herbestemd. Stedelijke functies als wonen, werken, winkelen en recreatie worden daarbij evenwichtig met elkaar vervlochten. Met het masterplan voor de herbestemming van 32 ha mijnterrein krijgt de historische locatie een waardige, waardevolle en eigentijdse invulling. Het omvangrijke herbestemmingsproject loopt van 2009 tot 2020 en is een initiatief van Be-Mine.

Genk

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois kent voorts een premie van 1.045.000 ' toe aan het stadsbestuur van Genk voor de restauratie van het ventilatiegebouw van de steenkoolmijn in Waterschei (Genk). Deze voormalige mijnsite, beschermd als monument sinds 1993, wordt door de stad Genk ontwikkeld tot het Thor-park, een hotspot voor technologie, energie en innovatie. Het technologiepark zal een oppervlakte van 93 ha hebben. Voor de restauratie van de gebouwen sloot de stad Genk een meerjarenovereenkomst (mjo) met de minister zodat het stadsbestuur jaarlijks een beroep kan doen op vastgelegde restauratiepremies.

De restauratie van het ventilatiegebouw is de derde fase in de meerjarenovereenkomst. In 2014 en 2015 werden middelen vrijgemaakt om respectievelijk het hoofdgebouw en het ophaalgebouw te restaureren. Nadien komen ook nog de passerelle, het schachtgebouw, de uitrusting en de schachtbok aan de beurt.

Het ventilatiegebouw met art nouveau- en art deco-invloeden op de vroegere mijnsite van Waterschei diende om de vervuilde lucht via ventilatoren uit de ondergrond weg te halen.

Merksplas

Het gemeentebestuur van Merksplas en Kempens Landschap vzw ontvangen van de minister een premie van 1.857.000 ' voor de zesde fase in de restauratie van de voormalige landloperskolonie van Merksplas. In deze zesde restauratiefase worden twee koeienstallen van de grote hoeve casco gerestaureerd.

Deze beschermde site (sinds 1999) van ongeveer 600 ha is omsloten door een ringgracht, die oorspronkelijk bedoeld was om ontsnappingen te vermijden. Het domein bestaat uit een rastervormig drevenpatroon afgewisseld met akkers, weiden, bossen en kleiputten en is een prachtig wandelgebied. De gemeentelijke gronden van de voormalige landloperskolonie worden niet enkel verpacht aan landbouwers, maar ook gebruikt voor recreatieve doeleinden zoals ruitertornooien, rommelmarkten en jeugdkampen.

De kolonie in Merksplas is kandidaat om erkend te worden als Unesco Werelderfgoed.

De Rijksweldadigheidskolonie van Merksplas is een uniek en intact voorbeeld van hoe de sociale wetgeving in de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd uitgevoerd. De kolonie werd opgericht in 1824 als landloperskolonie (in de periode dat België deel uitmaakte van de Nederlanden). Landlopers werden beroofd van hun vrijheid en tewerkgesteld op de boerderij en in verschillende ambachten.

In 2012 werd een meerjarige overeenkomst gesloten tussen de Vlaamse overheid, het gemeentebestuur van Merksplas en de provincie Antwerpen voor de restauratie en herbestemming van de voormalige landloperskolonie. Het restauratiedossier om de beschermde kapel en de Grote Hoeve te restaureren en te herbestemmen telt in zijn geheel tien restauratiefasen, gespreid over tien jaar.

In vorige restauratiefasen werden al premies toegekend om dringende instandhoudingswerken uit te voeren, het dak van de kapel evenals de gevels van het toekomstige bezoekerscentrum en de open schuren te restaureren, het bezoekerscentrum in de Grote Hoeve in te richten, de paardenstallen te restaureren en het noordelijke woonstalhuis van de Grote Hoeve te restaureren en te herbestemmen tot woningen.

De kolonie in Merksplas is samen met de kolonie van Wortel en gelijkaardige koloniën in Nederland kandidaat om erkend te worden als Unesco Werelderfgoed. Al deze kolonies getuigen van een unieke negentiende-eeuwse maatschappelijke aanpak waarin armoedebestrijding, opvoeding en sociale zorg centraal stonden.

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan het nominatiedossier, dat in principe in januari volgend jaar bij de Unesco wordt ingediend. Het Werelderfgoedcomité spreekt zich dan in de zomer van 2018 uit over de erkenning.

Kapellen

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois kent ten slotte een premie van 288.000 ' toe aan de kerkfabriek Sint-Jozef Hoogboom voor de restauratie van de Sint-Jozefkerk van Hoogboom in Kapellen. De neogotische Sint-Jozefskerk wordt sinds 1976 erkend als beschermd monument. Het aanpalende kerkhof en het kerkplein, met de errond gelegen dorpskom, zijn sinds 1976 beschermd als dorpsgezicht. De kerk is opgetrokken naar het ontwerp van stadsarchitect Edmond Serrure, dateert uit 1872 en is heel populair voor huwelijken. Het kerkhof telt enkele bijzondere grafmonumenten, onder meer van Rik Wouters (Belgisch schilder en beeldhouwer; 1882-1916).

Verschillende bouwkundige werken aan het dak, de zolder en de gevels moeten het gebouw opnieuw waterdicht maken. Schade aan het interieur door vochtinsijpeling wordt hersteld. Ook de toegankelijkheid en de brandveiligheid van de kerk worden verbeterd. Werken aan de verwarmings- en elektrische installatie moeten het comfort van de gebruikers van de kerk verhogen.