Akoestische plafondeilanden zijn een zegen voor Cotton Park

“De gebouwen van de voormalige Kortrijkse Katoenspinnerij (KKS) langs het kanaal Kortrijk-Bossuit zijn gerenoveerd tot kantoren voor zowat vijftien bedrijven, samen goed voor afgerond 500 werknemers.
De vroegere activiteit in de gebouwen hield op in 2001. Omdat geen overnemer gevonden werd, stonden de gebouwen enkele jaren te verkommeren. In 2009 kocht Rik Glorieux van AG Plastics de gebouwen en werd de hele site gesaneerd. Duizenden vierkante meters gebouwen gingen tegen de vlakte en vele containers met asbest werden verwijderd. Kort nadien werd een eerste fase van het project gerealiseerd. Eind 2010 nam EnergyICT/Honeywell zijn intrek in één van de gebouwen. Een tweetal jaar terug werd gestart met de tweede fase van het project”, zegt Jan Decoene van Bessa Benelux, de vennootschap van bouwheer Emanuelle Glorieux.

                  De gebouwen van de voormalige Kortrijkse Katoenspinnerij (KKS) langs het kanaal Kortrijk-Bossuit zijn gerenoveerd tot kantoren voor zowat vijftien bedrijven, samen goed voor afgerond 500 werknemers.

Schwarzbraun

Het resultaat is een site met drie onafhankelijke gebouwen. Glas, beton en hout zijn de drie van buitenaf zichtbare materialen, met als gezamenlijk kenmerk de opvallende donkere kleur (RAL 8022 Schwarzbraun). De gebouwen zijn dan wel bijna 100 jaar oud, ze zijn voorzien van de modernste technieken. De panden werden volledig gestript tot op het betonskelet. Bij de heraankleding werd eerst en vooral gedacht aan energiezuinigheid: drielagig glas, superisolerende wanden en daken, led-verlichting, zonnepanelen, hoog elektrisch vermogen voor een groot aantal elektrische laadpalen, de modernste it-technieken, supersnelle glasvezelconnecties en computervloeren in alle gebouwen. Elke unit wordt op maat van de gebruiker gerealiseerd, startend vanuit landschapskantoren werd een indeling verzorgd zodat de ruimte optimaal benut wordt volgens de activiteiten van de huurders”, weet Decoene. Er wordt nog gewerkt aan een fitness- en relaxruimte van 700 m², die enkel toegankelijk zal zijn voor de gebruikers van de site.

Tastbare geschiedenis

“Wij hadden voor Cotton Park als architect de opdracht om het immense verlaten bedrijfsgebouw van 78.000 m² om te vormen tot drie blokken met bedrijfsverzamelgebouwen met kantoren en werkplaatsen. We hebben een groot deel van het pand, zowat 40.000 m², gesloopt en daar parkeerplaatsen laten aanleggen. Voor de drie resterende bouwblokken hebben we het betonskelet behouden en nieuwe gevels ontworpen. Elk van de drie bouwblokken heeft zo zijn eigen identiteit en karakter. Binnenin was het de bedoeling om de ‘geschiedenis’ van het gebouw zo veel als mogelijk zichtbaar te laten”, vertelt architect Wolf Goddeeris van Bureau Goddeeris Architecten uit Kortrijk.

“We wisten dat de akoestiek een  probleem kon vormen. De interieurs bestaan in hoofdzaak uit glas en beton, beide gladde en robuuste oppervlakken die het geluid goed weerkaatsen en doorgeven. Er ligt overal tapijt op de verhoogde vloeren, maar dat biedt akoestisch niet echt redding. Het zorgt er wel voor dat de problemen niet nog groter worden. Maar akoestiek is van zoveel zaken afhankelijk dat het hier heel moeilijk te voorspellen was welk akoestisch niveau we zouden halen. Al zeker bij een renovatie en herbestemming, waar je – anders dan bij nieuwbouw - weinig invloed hebt op volumes, volumevormen, plafondhoogtes, … We wisten bij de start van de werkzaamheden ook nog niet van elke ruimte welke activiteit er zou plaatsvinden. Daarom zijn we na elk nieuw huurcontract begonnen met de inrichting en hebben we dan telkens een akoestische test laten uitvoeren door Akoestix Products”, duidt Wolf Goddeeris.

In de refter van het NaviTransgebouw hangen behalve akoestiscge plafondpanelen nog een opvallend akoestisch wandpaneel van liefst 5 m lang en 1 m hoog.

Meten is weten

“We begonnen met één vergaderruimte in wat we vandaag het NaviTransgebouw noemen. Daar was het meteen duidelijk dat de akoestiek niet goed was en dat bleek ook uit de metingen van o.m. de nagalmtijd. We verbeterden de akoestiek met fijne akoestische plafondstroken en het verschil tussen de door ons aangepakte vergaderzaal en die nog-niet-aangepakte ernaast was meteen duidelijk voor iedereen. Dan kregen we de opdracht om alle vergaderzalen van dat gebouw akoestisch te verbeteren en daarna zowat alle andere ruimtes en nog later die van de volgende gebouwen. Als we hier klaar zijn, zullen we zowat 1.350 m² plafondpanelen geplaatst hebben. De kleuren en randafwerkingen variëren volgens de kleur van het plafond. De afmetingen, diktes en ophanghoogtes van de stroken en plafondeilanden verschillen volgens de situatie ter plaatse. Na de akoestische ingrepen voer ik altijd een controlemeting uit om te zien of we de beoogde resultaten ook bereikt hebben”, vertelt Geert Corteborst van Akoestix Products.

Evenwicht

“We hebben als team van bouwheer, architect en aanbieder van akoestische oplossingen gezocht naar een evenwicht tussen efficiëntie en elegantie. Overal verlaagde akoestisch plafonds hangen zou een relatief eenvoudige oplossing geweest zijn, maar daarmee verstop je de ziel en het karakter van deze gebouwen en dat was geen optie. De plafondeilanden die we samen gekozen hebben, zijn akoestisch heel performant, maar laten de vroegere structuur en afwerking zichtbaar. Ze passen met hun industriële look ook in het plaatje van de andere nieuwe en eveneens zichtbare technieken die aan het plafond bevestigd zijn voor bv. ventilatie en verlichting”, weet Jan Decoene.

Print

“In de refter van het NaviTransgebouw hebben we een akoestisch wandpaneel geplaatst van liefst 5 m lang en 1 m hoog. Dat heeft een print op het doek dat over de geperste rotswol zit. Voor een print wordt een brandvertragend polyesterdoek gebruikt ipv een glasvlies.
De print kan vervangen worden indien dit nodig is of indien de klant een andere afbeelding wenst, zonder het kader te moeten vervangen. De klant heeft hier gekozen voor een eigen ontwerp voor de print. Zolang de resolutie van het beeld groot genoeg is, is er veel mogelijk inzake personalisering. Wand- en zelfs plafondpanelen worden al eens verplaatst, als prikbord gebruikt of overschilderd, zodat ze geheel of volledig hun functie verliezen. In een kinderopvang in het Brusselse hebben een aantal personeelsleden uiteindelijk blijvende gehoorschade opgelopen omdat de akoestische plafondeilanden mee overschilderd werden bij het schilderen van het plafond. Dan weet je dat er inzake bewustwording nog wel wat werk is”, stelt Geert Corteborst.

“Eén van de problemen is dat ons gehoor zich snel aanpast aan situaties, waardoor we ons niet altijd bewust zijn van hinder en problemen. We associëren hoofdpijn en concentratieproblemen niet altijd met akoestiek, terwijl we bv. wel snel de link zullen leggen tussen diezelfde problemen en een slechte ventilatie. Het rekenmodel in akoestiek is soms ook moeilijk te vatten voor wie er niet mee vertrouwd is. De akoestiek wordt niet automatisch dubbel zo goed door in één ruimte van twee naar vier plafondeilanden te gaan. De verhoudingen liggen anders. Daarom zal het misschien nog wel even duren vooraleer akoestiek helemaal ingeburgerd geraakt bij het publiek. Maar ik zie toch al een hele vooruitgang ten opzichte van bv. tien jaar geleden, vooral in ziekenhuizen, sportzalen, scholen, kantoren, …,” besluit Corteborst.

Akoestix Products

Akoestix Products heeft heel wat ervaring in akoestiek in gebouwen en industrie. De onderneming uit Oostkamp voert een reeks akoestische oplossingen in en laat andere op maat maken en monteren. Daardoor kan het bedrijf flexibel inspelen op de vraag van klanten. De plafondeilanden in Cotton Park werden bv. geproduceerd in Nederland en worden door een ploeg uit Nederland geplaatst. Het opleiden van klanten en onderaannemers van Akoestix Products gebeurt in Oostkamp.