Antwerpen begint met ontwikkeling Mariahof-site

Het plan voorziet een renovatie van de Sint-Maria-site en de mogelijkheid voor de ontwikkeling van een nieuw kantoorproject op het stuk tussen de Singel en de Uitbreidingstraat. Tussen beide ontwikkelingen ontstaat een royale centrale, publieke groene ruimte die de naam Gasthof krijgt. Er wordt gekozen voor een maximaal aaneengesloten schermbebouwing met levendige gevels rondom.

Volgens de huidige planning zullen de bouwwerken voor het zuidelijke deel van het masterplan eind 2021 starten. De oude sites van bpost en Belgacom, zouden dan begin 2024 hun nieuwe invulling krijgen.

 

Het schepencollege heeft het masterplan Mariahof in de Uitbreidingstraat in Berchem zopas goedgekeurd. Dat besluit maakt het mogelijk een nieuw kantoorproject te realiseren tussen de Singel en de Uitbreidingstraat. Bovendien kan de woonzorgsite Sint-Maria worden vernieuwd. Doorheen de nieuwe bebouwing worden twee zichtassen doorgetrokken die de wijk verbinden met de Singel en het achterliggende groen. Het ruimtelijk aaneenschakelen van de projectgronden over de Uitbreidingstraat heen, zorgt voor een volledige integratie waardoor de projecten elkaar complementair versterken. Op het gelijkvloers komt een levendige en buurgerichte plint met publiek toegankelijke functies waarbij het Gasthof als centrale ruimte de verbindende groene drager is.

 

Het gebied tussen de zorgsite Sint Maria  en de nieuwe bebouwing wordt ingericht als een groene open ruimte op maat van de buurt met doorsteken zowel richting Vredestraat als richting park Brialmont. In de bouwzone tussen de Singel en de Uitbreidingstraat varieert de bouwhoogte. De bebouwing speelt in op de schaal van de omliggende wijk, aan de Singelzijde is hogere bebouwing mogelijk op schaal van de stad en de Singel.

 

Voor het kantoorproject worden alle nieuwe kantoorgebouwen straks uitgelijnd op de contouren van de woonzorgsite Sint-Maria waardoor aan de oostkant een open ruimte ontstaat en er geen bebouwing zal zijn tegenover de huidige rijwoningen. Een groot deel van deze nieuw ontstane groene ruimte wordt overgedragen aan de stad en wordt publieke ruimte.

 

“Het is onze bedoeling om zowel de open ruimtes als de publieke doorsteken op een kwalitatieve manier heraan te leggen. Het nieuwe project zal de bestaande groene ruimtes optimaliseren door ze met elkaar te verbinden, maar ook nieuwe toevoegen. Zo zal het groen in de buurt uitbreiden met ruim 11.000 m²,” verklaart Jurgen Van Bogaert van Cores Development.

 

Daarnaast komen op de site diensten die ook voor buurtbewoners interessant zijn. Zo kijken de initiatiefnemers naar een plaats voor coworking, kleinschalige horeca of diensten zoals een dokterspraktijk of een strijkatelier. Het is de bedoeling om zo een permanente interactie te creëren tussen de buurtbewoners en de gebruikers van de site.

 

De Berchemse stationsomgeving kampt de jongste jaren steeds vaker met wateroverlast. Doordat dit deel van Berchem lager ligt ten opzichte van de rest van de stad, en de grote hoeveelheid aan verharding en infrastructuur, vindt het afstromend water zijn weg naar de stationsbuurt. De bestaande riolering kan bij hevige piekbuien het water niet meer verwerken.

 

Door de bebouwing in het masterplan op te schuiven en te concentreren op een kleinere oppervlakte, komt het Berchems park vrij als onbebouwde ruimte. Een wadi zal hier bij een hevige bui het regenwater van de nieuwe gebouwen, maar in de toekomst ook van een deel van de straten in Oud-Berchem, bufferen en beter laten insijpelen in de bodem. Hierdoor wordt de riolering niet verder belast en kan de grondwaterspiegel zich herstellen.

De gebouwen die grenzen aan de Uitbreidingstraat, zullen de bouwhoogtes volgen van de huidige bebouwing. In Oud-Berchem zijn dat vier bouwlagen. Aan de kant van de Singel is de context anders en zal een deel van de gebouwen hoger gaan, in lijn met andere gebouwen aan de Singel.

 

Landschapsarchitect Luc Wallays van Omgeving getuigt als partner en directe buur van het project. “Als ontwerpbureau zitten we op een bevoorrechte locatie dicht bij het station van Berchem en op wandelafstand van het huidige Sint-Maria. De transformatie van de drie sites tot één samenhangend masterplan is een belangrijke meerwaarde voor de buurt. Het zal de site, die nu een achterkant is, allure en een sterke identiteit geven. Naast kwaliteitsvolle architectuur zal het openbaar domein ook een sterke opwaardering krijgen waardoor de verblijfskwaliteit voor dit deel van de Uitbreidingstraat behoorlijk zal toenemen”, zegt Wallays.

Alides, Cores en Zorgbedrijf Antwerpen willen ook de mobiliteit in de buurt optimaliseren. Samen met het stadsbestuur bekijkt het drietal wat de mogelijkheden zijn. “Door de samenwerking met de woonzorgsite Sint-Maria kunnen we wellicht tot optimale oplossingen komen, zoals het dubbelgebruik van parkeerplaatsen stimuleren en de parkinginritten beperken. Een deel van de parking zal ook beschikbaar zijn voor de buurt. We zoeken naar ingrepen en maatregelen om de impact van het project te beperken en de mobiliteit in de buurt te verbeteren. Mobiliteitsstudies toonden aan dat door het voorzien van een nieuwe afslag vanaf de Singel de impact van het nieuwe project op het verkeer in de buurt bijna verwaarloosbaar is”, zegt Rikkert Leeman, de CEO van Alides.

 

Voor het autoverkeer zijn de nieuwe kantoren enkel bereikbaar vanop de Singel, zo kan ook dit deel van de Uitbreidingstraat een nieuwe buurtgerichte inrichting krijgen. Onder de nieuwe gebouwen worden parkeerplaatsen voorzien, waarvan een deel als buurtparking. Door de locatie van de site, op wandelafstand van het station Berchem en vlakbij het Singel- en Ringfietspad, moet een ambitieus vervoersplan ervoor zorgen dat 80% van de werknemers kiest voor de fiets of het openbaar vervoer.

 

Er wordt ook ruimte voorzien voor zachte weggebruikers, onder meer door de aanleg van extra wandelboulevards. Fietsers, zowel van het kantorencomplex als uit de buurt, kunnen gebruik maken van een grote fietsenstalling in het gebouw zelf.  “We zetten maximaal in op de modal shift, waarbij gebruikers van het complex worden aangespoord met het openbaar vervoer, de fiets of te voet te komen. Dit lijkt ons vanzelfsprekend gezien de nabijheid van het station Antwerpen-Berchem. Werkgevers zijn tegenwoordig op zoek naar projecten die vlakbij een station liggen. Zo vermijden ze dat hun werknemers te lang in de file zouden moeten staan”, vervolgt Jurgen Van Bogaert.

 

Alides en Cores Development, en Zorgbedrijf Antwerpen, zijn tevreden met het nieuwe besluit. Het vorige collegebesluit uit 2017 baseerde zich op een onafhankelijke ontwikkeling van de sites bpost, Belgacom en Sint-Maria. Door de samenwerking met Zorgbedrijf Antwerpen zijn er nieuwe mogelijkheden en kansen ontstaan voor de gezamenlijke visie van beide sites die de oorspronkelijke randvoorwaarden en ambities van het besluit van 24 maart 2017 overstijgen en het potentieel van de site als stedelijk ensemble ten volle benut”, besluit Rikkert Leeman, de CEO van Alides.