Aquafin bouwt duurzame campus in Aarstelaar
Aquafin verbouwt momenteel zijn hoofdzetel in Aartselaar. Gedaan met de traditionele kantooromgeving met landschapsbureaus dat enkel toegankelijk is voor het eigen personeel en op slot gaat na de werkuren. Een bedrijf als Aquafin dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, wil zijn rol in de maatschappij nog verder uitdiepen en met zijn nieuwe hoofdkantoor een voorbeeld stellen. B-architecten ontwierp de nieuwe campus, aannemer Van Roey neemt de realisatie ervan voor zijn rekening.
Dat het meer dan een gewone renovatie van stenen is, blijkt uit de ambitie van het bedrijf. Op de site aan de Dijkstraat herrijst tegen de zomer van 2022 een duurzame campus: een moderne werkomgeving voor zijn medewerkers waar het hybride werken centraal staat, een aangename ontmoetingsplek waar partners en externen – ook na de werkuren - welkom zijn, een duurzaam gebouw dat wordt opgetrokken volgens de principes van circulair bouwen en dat allemaal in een blauwgroene site met aandacht voor ecologie en biodiversiteit.
Aquafin werkt al meer dan 30 jaar aan propere waterlopen en een leefomgeving in harmonie met water. Het hoofdkantoor van Aquafin huist al bijna net zo lang in de Dijkstraat in Aartselaar. De site, gelegen in een industriezone, bestaat uit drie gebouwen waar de Ingberthoeveweg doorheen loopt, met veel verharding en weinig groen. Het is de thuisbasis van zowat 650 medewerkers die er – pre-corona - hetzij dagelijks, hetzij slechts enkele dagen per week kwamen werken.
De site voldeed niet langer aan de behoeften om vandaag en in de toekomst de ambities van het bedrijf waar te maken. Aquafin maakte bewust de keuze om niet te verhuizen, maar de huidige site grondig te renoveren. Zowel inzake ligging, als bestaande structuren biedt de site veel opportuniteiten. Aquafin schreef daarom een ambitieuze ontwerpwedstrijd voor architecten uit. Opdracht: Campus Aquafin wil een zelfverzekerd baken van duurzaam en waterbewust handelen zijn, geïntegreerd in een leefomgeving in harmonie met water. De campus moet een mix van vakwerk en vloeiend water worden, transparant met een technologische inslag.
Meer dan renovatie
“Van meet af aan hebben we de lat hoog gelegd, we hebben voortdurend zowel het concept als onze medewerkers gestretcht. We wilden immers een future proof campus bouwen”, vertelt Tina Van Grimberge, projectmanager Campus Aquafin. “Het is meer dan een renovatie van een gebouw, het gaat over een andere manier van werken. We willen met onze nieuwe campus niet alleen een positieve impact op onze eigen medewerkers hebben, maar ook op de buurt. We hebben het concept van wat een kantoorgebouw moet zijn helemaal herdacht. Het project is gefundeerd op vier pijlers: onze medewerkers, de omgeving waarin ons hoofdkantoor zich bevindt, de maatschappelijke verantwoordelijkheid die we met ons bedrijf willen opnemen en de identiteit van Aquafin die de campus moet uitstralen. Met deze vier pijlers moesten ook de architect en de aannemer ten alle tijden rekening houden.”
Medewerkers
Hybride werken zal ook na de coronacrisis de norm zijn bij Aquafin, en daarbij zal de campus een echte thuishaven worden, een warme ontmoetingsplek voor zijn medewerkers. Een plek die creativiteit, ondernemerschap en onderlinge dynamiek stimuleert. Aquafin stapt af van het grote landschapskantoor met de standaardwerkplekken. Vergaderen, geconcentreerd werken, bijwerken tussen enkele vergaderingen door, bellen, een 1-2-1 gesprek,… afhankelijk van zijn of haar taken kan de medewerker terecht op verschillende soorten werkplekken (activity based working). Behalve het stimuleren van dynamiek is er ook ruimte voor concentratie, stilte en prikkelvrije werkplekken.
Omgeving
Voor Aquafin is het gedaan met het klassieke kantoorgebouw dat slechts beschikbaar is voor eigen personeel tussen 8 en 17 u. De nieuwe campus wil uitdrukkelijk een rol opnemen in de maatschappij. Aquafin zal zijn deuren letterlijk open zetten voor gemeenten, partners, buurtbewoners, andere bedrijven, … Het gebouw is zo ontworpen dat bepaalde zalen en de Bistr’eau gebruikt kunnen worden door anderen. Coworking, studieruimtes voor studenten tijdens hun blok, start-up ruimte, …
Circulair
Bij de renovatie van het hoofdkantoor trekt Aquafin volop de kaart van circulair bouwen en maakt het bewuste, duurzame keuzes. Inzake materiaalkeuzes zet Aquafin in op hergebruik en duurzame grondstoffen. De klinkers van de oude parking werden zorgvuldig uitgegraven zodat ze later opnieuw kunnen gebruikt worden, de natuursteen van de voormalige inkomhal wordt in de Bistr’eau gerecupereerd, sanitaire toestellen worden opnieuw ingezet, …. Het zijn maar enkele voorbeelden. Het gaat zelfs verder; Aquafin bekijkt samen met de aannemer en studiebureau om een luchtgroep van een andere site te reviseren en in te zetten op de campus. Geen evidentie, maar waar een wil is, is er een weg. Bij de nieuw in te zetten materialen wordt ook telkens de impact op de duurzaamheid afgewogen. Aquafin maakt gebruik van C-calc, een tool om de duurzaamheid van de gebruikte materialen te meten.
Campus Aquafin zal ook bijna energieneutraal zijn en past onder andere riothermie toe. Dat is een innovatieve maar eenvoudige technologie die door middel van een warmtewisselaar en warmtepomp restwarmte recupereert van het rioolwater om er gebouwen mee te verwarmen. In de zomer kan ze de koelte in de riolering gebruiken voor passieve of actieve koeling van het gebouw. De uitbreiding van dit gebouw zal in houtskelet en CLT (cross laminated timber) worden opgetrokken. Ook binnen zal veel hout als duurzaam materiaal gebruikt worden.
Uiteraard besteedt Aquafin ook veel aandacht aan water. Zo zal het bedrijf een groot rietveld aanleggen met vondelpaden, zijn eigen grijs water zuiveren, regenwater recupereren en infiltratiezones creëren.
Aquafin zet al lang in op duurzame mobiliteit en moedigt zijn werknemers en bezoekers aan om op een duurzame manier naar de site te komen. De campus biedt voldoende fietsstallingen, laadpunten en de mogelijkheid om te douchen en om te kleden.
Bovendien wil Aquafin ook duurzaam en toekomstgericht omgaan met de beschikbare ruimte en is de site zodanig geconcipieerd dat herinrichting mogelijk is zonder structurele ingrepen te moeten doorvoeren. Zo werd het ontwerp als gevolg van de coronacrisis al eens aangepast.
De site wordt klimaatrobuust aangepakt, met blauwgroene maatregelen. De autoparking wordt waterdoorlatend, de Grote Struisbeek word optimaal geïntegreerd in de groene site, hemelwater wordt opgevangen en hergebruikt in de gebouwen, verschillende wadi’s laten hemelwater in de grond infiltreren. De site zal met andere woorden de uitgebreide kennis van Aquafin over hemelwaterbeheer reflecteren en een voorbeeld zijn van blauwgroene toepassingen.
B-architecten
Na een wedstrijd via de Vlaamse Bouwmeester werd het ontwerp van Campus Aquafin gegund aan architectenbureau B-architecten. Danny Baeten, directeur Procesinnovatie bij Aquafin over de keuze voor dit architectenbureau: “Het ambitieuze plan van B-Architecten om van de site een ware ontmoetingsplek te maken in een omgeving met veel groen en water was een mooie invulling op de vier pijlers van Aquafin.”
Domien Wuyts van B-architecten: “Met dit project kregen we de kans om na te denken over toekomstgericht ruimtegebruik en mobiliteit in een kantoorgebouw. Ons antwoord hierop is een duurzaam en circulair ontwerp dat niet alleen bewust omgaat met energie, maar tegelijk ook nieuwe werkvormen mogelijk maakt en een hernieuwde identiteit voor Aquafin garandeert.”
Van Roey
De bouw van de nieuwe Campus Aquafin werd gegund aan aannemer Van Roey. Tina Van Grimberge: “Aquafin was op zoek naar een partner die toegevoegde waarde brengt, dit wil zeggen een aannemer die meedenkt, suggesties formuleert en zoekt naar oplossingen. Met de ervaring van Van Roey zijn we er zeker een meer dan geschikte partner gevonden te hebben.”
“Het project van Aquafin past volledig in de visie van Van Roey”, zegt Kurt Van den Broeck, senior projectmanager bij Van Roey. “We willen de kwaliteit van het leven van mensen verbeteren door de creatie van leefbare en duurzame omgevingen waar mensen graag wonen, werken, winkelen, leren en sporten. Niet alleen fungeert Campus Aquafin als een inspirerende ontmoetingsplaats voor werknemers, partners en klanten maar is het ook een voorbeeld van duurzaamheid, circulariteit en biodiversiteit.”
Het hoofdkantoor van Aquafin was verspreid over drie percelen en miste samenhang. De site werd helemaal herdacht. Voortaan zullen alle werkplekken gecentraliseerd zijn op het middelste perceel. Dat oorspronkelijke gebouw wordt uitgebreid met enkele kleinere volumes. Het gebouw zal groot genoeg zijn om alle medewerkers te kunnen huisvesten, zij moeten dus niet meer in twee afzonderlijke gebouwen zitten. Het andere gebouw wordt afgebroken, er komt een waterdoorlatende parking en een ruime fietsenstalling in een houtstructuur. Het oude reftergebouw was structureel niet goed genoeg om te renoveren en werd daarom afgebroken. In plaats zal Bistr’eau herrijzen, een refterpaviljoen met meer contact met de groene omgeving en de plaatselijke beek.