Architect Daniel Libeskind hertekent Antwerpse skyline
De Amerikaanse toparchitect Daniel Libeskind heeft zijn ontwerp voor de herbestemming van de Antwerpse KBC-toren, de zogenaamde Boerentoren, voorgesteld. De bekende ondernemer Fernand Huts, eigenaar van Katoen Natie Groep, wil het gebouw een culturele bestemming geven. Het idee om ook kantoorruimte en appartementen in de toren te voorzien is afgevoerd. Volgens het eerste architecturale concept van Libeskind zal de wolkenkrabber een nieuwe glazen kroon krijgen, bovenop de bestaande constructie. Daarmee krijgt Antwerpen een nieuwe landmark die een nieuwe stempel zal drukken op de skyline.
Sinds de zomer van 2021 zijn in de Antwerpse Boerentoren de voorbereidende werken gestart. Concreet is het beschermde monument volledig leeggehaald en wordt straks het stalen skelet opgekuist, gaan alle vloeren eruit en worden ze vervangen. Volgens Julie Jonckheer, Project Developer bij ION, zitten de werken helemaal op schema.
Alleen de buitenwanden en de bekende staalstructuur blijven straks behouden. Al de rest verdwijnt, hoofdzakelijk omdat destijds met materiaal op basis van asbest is gewerkt. Als alles vlot loopt, zijn de asbestverwijderingswerken tegen het najaar van 2024 volledig afgerond en kan vervolgens de opbouw van de vernieuwde Boerentoren starten.
“Dat wordt een ingewikkelde renovatie met een complete herbestemming, waarbij wij als multidisciplinair vastgoedexpert voor de nodige ondersteuning zorgen. Er zal op een unieke manier evenwicht worden gehouden tussen de erfgoedwaarde van de toren en haar nieuwe toekomst: publieke ruimte met ook panoramazicht, gastronomie en uiteraard een flinke dosis cultuur’, zegt Kristof De Vleeschauwer van ION en project manager van de Boerentoren.
Om het concept van de vernieuwde Boerentoren de juiste vorm te geven, heeft bouwheer Fernand Huts, CEO en voorzitter van Katoen Natie Groep, de Amerikaanse architect Daniel Libeskind aangesteld. Libeskind behoort tot de wereldtop in zijn vak en werd meermaals onderscheiden.
Op zijn curriculum vitae prijken onder andere het fascinerende Michael Lee-Chin Crystal in Ontario, de 192 m hoge wolkenkrabber en landmark Zlota 44 in Warschau, de opvallend ‘gebogen’ Torre Libeskind in Milaan en het masterplan voor de herontwikkeling van het World Trade Center (WTC) in New York.
Fernand Huts is fier dat hij Daniel Libeskind heeft kunnen strikken. “In Antwerpen gaat nu, na Zaha Hadid met het nieuwe Havenhuis en Richard Rogers met het nieuwe gerechtsgebouw (het zogenaamde ‘Vlinderpaleis’), een nieuwe belangrijke internationale toparchitect aan de slag”, aldus Huts. Ook Davy Demuynck, co-CEO van ION, beschouwt het te mogen samenwerken met Libeskind als een voorrecht. Demuynck verwacht dat dit ambitieuze project ION mee op de wereldkaart zal zetten. In andere landen wordt met veel aandacht gekeken naar het Boerentoren-project.
Nieuwe toekomst
De Boerentoren beheerst samen met de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal de skyline van de historische kern van Antwerpen. De unieke functionele kroon bovenop de bijna 100 m hoge wolkenkrabber speelt daarin een belangrijke rol. De trappen en liften komen eveneens in een nieuwe glazen kolom. De toevoeging biedt diverse voordelen: geweldige panoramische uitzichten, ruimte om onder te wandelen en de mogelijkheid om iets te eten te drinken. De toren zal straks plaats bieden aan tal van horecagelegenheden: van tearooms over dakterrassen tot (gastronomische) restaurants.
In de toekomst krijgt de Boerentoren een publieke ruimte en een uitgesproken culturele roeping. Zeker drie verdiepingen worden in het monument voorbehouden voor tentoonstellingen. In de kelder en twee verdiepingen parking, komt eveneens een tentoonstellingsruimte, die gewijd zal worden aan de geschiedenis en het erfgoed van de Antwerpse Haven.
Huts moet nu nog wel de nodige vergunningen verkrijgen. De ondernemer is zich ervan bewust dat dit eerste ontwerp voor discussies zal zorgen, maar schuwt het debat niet. “Destijds was er ook protest tegen de bouw van de Boerentoren en zelfs de Eiffeltoren in Parijs riep weerstand op”, zegt Huts laconiek.
De Vlaamse bouwmeester Erik Wieërs is alvast niet blij met het ontwerp dat hij omschrijft als “een verschrikking” en “spektakelarchitectuur uit de jaren ‘80”. De Boerentoren heeft volgens Wieërs helemaal geen extra toevoeging nodig om aantrekkelijk te zijn. “Ik heb andere voorstellen gezien die veel vriendelijker waren voor het huidige gebouw. Ontwerpen die zich hebben laten inspireren op de bestaande art deco-stijl en die niet voor het shockeffect van dit ontwerp hebben gekozen. Het is echt een foute manier om met dit soort gebouw om te gaan”, aldus de Vlaamse Bouwmeester.
Historische cijfers Boerentoren
• 87,5 m was de originele hoogte in 1931
• 95,75 m is de hoogte sedert de verbouwing van de top in 1975
• het geraamte bevat 3.500 ton staal
• 500 ton betonijzer
• 430.000 klinknagels
• 180.000 bouten
• 3.500.000 stuks Boomse bakstenen
• 350.000 stuks Schwenstein-steen voor de binnenmuren
• 3.550 ton cement
• 5.000 m3 rijnkiezel
• 6.000 m3 Rivierzand
• 1.400 m3 witte Bourgondische steen
