Creatieve logistiek voor nieuw onderzoeksgebouw voor UZ Gent

Het nieuwe 6.800m² grote onderzoeksgebouw – naar een ontwerp van SVR Architects – is wit, verwijzend naar de klinische campus. Tegelijkertijd wordt het gebouw zo als neutraal ervaren in de omgeving. De nieuwbouw verzamelt een veelheid aan functies verspreid over vier niveaus. Daaronder vallen onder meer een inkomzone met polyvalente ruimte, een trefcentrum voor de studenten, een animalarium, onderzoeksruimtes, een labo voor radioactieve experimenten en flexibele kantoorruimtes.

De nieuwbouw verrees op het bouwterrein van het vroegere animalarium, pal naast het bestaande Blok B. De dragende structuur van het complex werd opgetrokken in een betonskelet. “Het gebouw bestaat uit drie kernen gerealiseerd in holle wanden. De buitenschil is in volle betonwanden en voor de vloerplaten werkten we met welfsels met daarop een druklaag. Die druklaag werd getalocheerd zodat er rechtstreeks een tapijtafwerking of een egalisatie met PVC op geplaatst kon worden in de afwerkingsfase.

Voetgangersbrug als bottleneck

Dankzij het prefabriceren van de bouwelementen konden we het bouwritme verhogen. Al werd ons planningsenthousiasme wel getemperd door de hoogtebeperking onder de voetgangersbrug (4m) aan de campuspoort. Hierdoor konden we de contourelementen niet op volle hoogte produceren, waardoor de plaatsingsrendementen toch lager lagen dan aanvankelijk ingeschat”, vertelt projectmanager Pieter Catry. 

Voor de afwerking kozen de ontwerpers van SVR Architects voor een mix van witte gevelsteen en betonnen gevelelementen. Uitspringende geveldelen tussen de raamvlakken in de lange gevels brengen dynamiek in het gevelbeeld. Intern is het gebouw vrij basic afgewerkt. Pieter Catry licht toe: “De betonmuren en metselwerkwanden kregen een schilderafwerking. Dat heeft als gevolg dat onnauwkeurigheden in de ruwbouw direct zichtbaar werden in de afwerking. Dat vroeg dus de nodige zorg tijdens de ruwbouwfase. Verder hebben we rekening moeten houden met de nodige toleranties van de afwerkingsmaterialen zoals de glazen wanden die rechtstreeks op de druklaag van de welfsels zijn geplaatst.”

Vooruitziend bouwen

Voor het projectteam van AB-Eiffage aan de eigenlijke ruwbouwwerken kon beginnen, was er bijzondere aandacht nodig voor de grond- en funderingswerken. “Het oude animalarium was ook gefundeerd op palen. Voor we onze palen konden plaatsen, hebben we de ondergrond met een radartechniek moet screenen om te vermijden dat er een conflict was met de bestaande paalfundering. Dit was niet af te leiden op basis van de oude, bestaande plannen”, zegt Pieter Catry.

De beperkte draagkracht van de ondergrond noopte de aannemer ook om een 80cm dikke funderingskoffer voor de palenmachine aan te leggen.

Tijdens de bouwwerken voor de kelder voorzag de bouwer ook al de nodige wapening om een opening in de kelderwand te maken met het oog op de toekomstige ziekenhuistunnel.

Logistieke puzzel

Het bouwen op de universitaire campus vroeg aandacht voor de logistieke bewegingen en de veiligheid voor de omgeving. “Dat vereiste organisatorisch wel wat proactiviteit van onze zijde”, geeft Pieter Catry aan, “Voor de aanvoer van materialen dienden we bijvoorbeeld een specifieke aanvoerroute te gebruiken en tijdens de ruwbouwfase waren in de spitsmomenten geen werftransporten toegestaan op de campus. Grote transporten moesten we bovendien ruim vooraf communiceren met UZ Gent.”

Hinderlijke werkzaamheden dienden we enkele weken vooraf te coördineren met de opdrachtgever. “Dat was bijvoorbeeld het geval voor het heien van de damplanken en het walsen (trillingen) van de funderingskoffer. Zo kon UZ Gent het tijdelijk buiten dienst stellen van trillingsgevoelige apparatuur goed plannen.”

De beperkte werfruimte noopte de aannemer ook doordacht om te gaan met stockage van materialen en het parkeren van dienstvoertuigen. “Eenmaal de andere bouwwerven van start gingen lag de parkeerdruk hoog en hebben we samen met UZ Gent naar gepaste oplossingen gezocht. De ruwbouwmaterialen voerden we zoveel mogelijk just-in-time aan met behulp van leveringsschema’s voor de leveranciers. Van zodra mogelijk hebben we ook materialen in het gebouw gestockeerd om de ruimte optimaal te benutten”, vertelt Pieter Catry.

Planningscompromissen

Het onderzoekgebouw is uitgerust met een enorme hoeveelheid aan technieken. “Vooral de enorme kanalen voor het lot HVAC hadden een grote impact op de stabiliteit van de structuur. Om dat goed te beheersen hebben we alles grondig bestudeerd in het BIM-model. De techniekers gebruikten het model ook vaak om de volgorde van plaatsing van de technieken te coördineren. Daarnaast pasten we de leanplanningsmethodiek toe om de activiteiten van de verschillende loten op elkaar af te stemmen. Op planningsvlak was het overigens voortdurend sleutelen om alle puzzelstukken samen te krijgen, gezien de vele interferenties tussen technieken, de afwerkingen en het labomeubilair dat door een nevenaannemer werd geplaatst. Het is daarbij telkens zoeken naar compromissen, want de perfecte oplossing bestaat niet. Zo hebben we bijvoorbeeld het schilderwerk vrij vroeg uitgevoerd omdat het schilderen na het plaatsen van het labomeubilair onmogelijk zou zijn”, zegt Pieter Catry.

En dan durft ook het weer nog wel eens spelbreker zijn. “De dakwerken vonden hoofdzakelijk eind 2022, begin 2023 plaats. Dit waren uitzonderlijk natte maanden. Om intern toch droog te kunnen werken, hebben we zo snel mogelijk het dampscherm geplaatst. Om de kwaliteit van de dakdichting te waarborgen, hebben we de verdere dakdichting uitgevoerd op dagen met betere weersomstandigheden. Hetzelfde gold ook voor de buitenaanleg, waar we betonzones dienden aan te leggen om de warmtepompen op te plaatsen.”

Blok B onder de loep

• Opdrachtgever: Directie gebouwen en facilitair beheer Universiteit Gent
• Architect: SVR Architects
• Studiebureau stabiliteit: Fraeye & Partners
• Studiebureau technieken: Exilab
• Hoofdaannemer: TM AB-Eiffage / ITB/ Cegelec

Interessante cijfers

• 4.500m² gipskarton wanden
• 2.400m² PVC bevloering
• 5.000m² tegelplafonds
• 6.000m² welfsels