Designmuseum Gent breidt uit met nieuwe vleugel
Het Design Museum Gent bevindt zich in het midden van het historische centrum van de stad en is het enige designmuseum in Vlaanderen. De infrastructuur van Design Museum Gent omvat drie gebouwdelen: het achttiende-eeuwse stadspaleis Hotel de Coninck aan de Jan Breydelstraat, met de hoofdingang, de museumshop en 480 m² tentoonstellingsruimte; een vleugel uit 1992 met 1.900 m² exporuimte; en Huis Leten (met een zestiende-eeuwse kern) aan de Drabstraat met kantoren. De realisatie van een nieuwbouwproject op het braakliggende terrein aan de Drabstraat moet de puzzel van het gebouwencomplex vervolledigen. Een nieuwe vleugel zal het sluitstuk van het museum vormen, de bestaande gebouwen met elkaar verbinden en zowel samen met het museum als autonoom functioneren.
Designmusea zijn overal ter wereld in transitie. Ze nemen meer dan ooit de rol op om het belang van design in een snel veranderende samenleving uit te dragen. Ook Design Museum Gent wil zich sterker positioneren als ‘driver for change’, zich maatschappelijk verankeren en onderzoeken hoe de veranderende rol van de designer (en zijn discipline) een plaats kan krijgen in de werking. Samen met het groeiende aantal spelers op het gebied van design en vanuit een sterk geloof in de verknoping van het erfgoedveld met andere sectoren wil bouwheer sogent de Belgische designcultuur versterken. De collectie vormt daarbij een grote troef.
De nieuwe vleugel zal gratis toegankelijk zijn en wordt beschouwd als een ‘derde ruimte’ tussen de publieke ruimte en het museum. Hij zal dienen als een gastenruimte voor de creatieve sector en plaats bieden aan tentoonstellingen, workshops, lezingen en debatten. Tevens wordt plaats gemaakt voor horeca en een museumshop.
Dankzij het concept van ‘smart museum’ zal deze ruimte bezoekers ook de keuze bieden tussen twee snelheden van kennismaking met de collectie: op een laagdrempelige, directe manier in de nieuwe vleugel door het inzetten van digitale technologieën (3D, vr/ar) en diepgaander via grotere thematische tentoonstellingen dieper in het gebouw.
Met DING! (Design in Gent) wordt het concept ‘museum’ herdacht en krijgen ontwerpers, makers en denkers van vandaag een centrale plek. Dit museum 3.0 wordt een ‘community sense-making museum’, een participatief en interactieve plek waar technologie een belangrijke component zal zijn en waar het onderscheid tussen gebruikers en producenten vervaagt. Er zal worden samengewerkt met de creatieve industrieën en er wordt een fysieke hub gecreëerd waarmee wordt bijgedragen aan de creatieve stad.
De nieuwe vleugel wordt een forse fysieke uitbreiding van het museum met ongeveer 2.000 m² bruto vloeroppervlakte in de Drabstraat, op een terrein van zowat 372 m². De horeca op het gelijkvloers zal een rechtstreekse toegang hebben tot de prachtige historische binnentuin en in de shop en horecazaak op het gelijkvloers wordt volop de kaart van Belgisch design getrokken.
Het nieuwbouwproject impliceert een noodzakelijke gedeeltelijke restauratie van de beschermde panden en een verzorgde aansluiting van nieuw op oud. Dit betreft de zij- en achtergevel en de koetsingang van Huis Leten aan de Drabstraat en de zuidelijke gevel aan de historische binnentuin. De ontsluiting en bereikbaarheid van de oude gebouwen zullen door het nieuwbouwproject verbeterd worden.
Design Museum Gent, Stad Gent en sogent willen een multifunctioneel gebouw realiseren met kwaliteitsvolle en duurzame architectuur, uitgevoerd binnen het voorziene budget. Het ontwerp moet uiting geven aan de identiteit van het museum, met een positieve, eigentijdse uitstraling die past in het Gentse stadsbeeld. Gezien de locatie in het centrum van de stad wordt een beeldbepalend gebouw verwacht dat, in de zin van goed design, doordacht is op het vlak van materiaalkeuze, duurzaamheid, gebruikte technieken, efficiëntie en toegankelijkheid en dat de juiste vorm en uitstraling heeft.
De nieuwe vleugel dient zich enerzijds in te passen in het waardevolle, historische stadsweefsel, de directe omgeving van de Drabstraat, de Jan Breydelstraat en de ruimere omgeving van de Gras- en Korenlei. Anderzijds dient hij, als een hedendaags landmark, het Design museum Gent, de stad Gent en Vlaanderen op de kaart te zetten. De inrichting van de nieuwe vleugel (bookshop, balie, …) en de inrichting van de ingangszone aan de hoofdingang in Hotel De Coninck (onthaal, vestiaire, …) zijn twee voorwaardelijke gedeelten van de opdracht. De opdrachtgever heeft het recht deze voorwaardelijke gedeelten al dan niet te bestellen.
Gunningscriteria
• De kwaliteit van de concept- en visievorming en het ontwerpend onderzoek in het licht van de ambities en verwachtingen van de publieke opdrachtgever zoals ze geformuleerd zijn in het bestek, en dit:
- in een ruim maatschappelijk kader:
- meer functioneel toegepast op de praktische eisen van de gebruiker;
- in relatie tot het erfgoed/monument;
• de procesgerichtheid, de procesbereidheid en de visie op de werfopvolging;
• de duurzaamheid;
• de raming van de bouwkost;
• de kostenbeheersing van de bouwkost;
• de vermelding van welke diensten geleverd worden voor het vooropgestelde honorarium;
• de realisatietermijn .
Voor de restauratiewerken aan het monument wil de opdrachtgever een beroep doen op de erfgoedpremies hoger dan 50%, volgens de bijzondere procedure van de Vlaamse overheid. Hiervoor dient voldaan te worden aan het besluit van de Vlaamse regering betreffende de uitvoering van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013.
Voor dit project wordt dan ook een ontwerper aangesteld volgens een aangepaste procedure van de Open Oproep. Concreet betekent dit dat kandidaat-inschrijvers in hun portfolio hun deskundigheid voor dit bijzondere erfgoedproject dan ook moeten aantonen aan de hand van minstens de elementen uit artikel 11.5.2 van het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014 met betrekking tot kwaliteit.
Bij de aanstelling van ontwerpers en uitvoerders wordt minstens rekening gehouden met de volgende elementen:
• de relevante studie- en beroepskwalificaties;
• de algemene deskundigheid met betrekking tot de specifieke projectopdracht;
• een vermelding van het gedeelte van de opdracht dat de ontwerper of uitvoerder minstens in eigen beheer zal uitvoeren;
• de ontwerpopdracht houdende de opmaak van beheersplannen, de voorafgaande onderzoeken en de beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten aan beschermde goederen en erfgoedlandschappen wordt minstens gegund op basis van de aangepaste gunningscriteria.
Designmuseum Gent
- Volledige studieopdracht voor de uitbreiding van het Design museum Gent met een nieuwe vleugel in de Drabstraat en bijbehorende restauraties aan Huis Leten en Hotel De Coninck;
- Bouwheer: sogent;
- Locatie: Drapstraat, 9000 Gent;
- Budget: 5.515.000 euro, excl. btw en ereloon.