Emiliani vzw biedt ondersteuning aan een 180-tal volwassenen met een verstandelijke beperking in het Oost-Vlaamse Lokeren. Het betreft ondersteuning op maat bij wonen, werken, leren en vrije tijd, voor mensen die nog veel zelf kunnen en willen doen, maar ook voor mensen met ernstige en meervoudige beperkingen die op elk moment van de dag veel zorg nodig hebben.
De doelgroep waarop de voorziening zich richt is vrij breed: iedereen, ongeacht de leeftijd of de ondersteuningsnood, kan bij Emiliani terecht. De vzw heeft hierbij zowel aandacht voor de persoon met een beperking als voor zijn of haar netwerk.
De dienstverlening is overwegend residentieel en georganiseerd op een centrale campus aan de Krekelstraat/Molenstraat in Lokeren. De campus ligt op wandelafstand van het centrum van Lokeren en van het natuurreservaat het Molsbroek. De voorziening bestaat zestig jaar en heeft verschillende bouwfasen achter de rug. De oudste gebouwen zijn in gebruik genomen begin jaren 1990, de jongste vleugel dateert van 2005.
De zorgsector streeft ernaar dat mensen met blijvende beperkingen een volwaardig sociaal leven kunnen leiden en toegang hebben tot alle diensten in de samenleving. Daarvoor zijn de juiste voorzieningen voor zorg en ondersteuning nodig. Op termijn wil Emiliani evolueren naar een aantal kleinschalige, autonome woonsettings voor twintig bewoners en een centrale campus voor cliënten met een complexere ondersteuningsvraag.
Voor een eerste entiteit van 22 bewoners is met succes de procedure Open Oproep via de Vlaamse Bouwmeester afgerond en wordt momenteel naar het definitieve ontwerp toe gewerkt. Voor een tweede project werd een oude dokterswoning met een ruime tuin gekocht vlak bij de dorpskern van Zaffelare, een landelijke gemeente die wordt gekenmerkt door verkavelingen en lintbebouwing langs de N449. Ze grenst aan het Provinciaal Domein Puyenbroeck.
De dokterswoning dateert uit de late jaren ’50 van de vorige eeuw en is gelegen aan Oosteinde 20, nabij de hoek met de Kasselstraat. In de directe omgeving van de site bevinden zich een lagere school, een woonzorgcentrum, een sporthal, de kerk en wat lokale kleinhandel.
Het bouwprogramma bestaat uit het renoveren van de dokterswoning tot een woning voor acht personen met een verstandelijke beperking, en het bouwen van een ‘meergezinswoning’ voor twintig cliënten. De bouwoppervlakte voor de nieuwbouw bedraagt ongeveer 1.300 m², op een perceeloppervlakte van ca. 4.212 m² (inclusief de bestaande woning).
Van de ontwerpers wordt verwacht dat zij het bouwproject kaderen binnen een uit te werken inrichtingsplan voor het volledige bouwterrein, met respect voor het waardevolle groen (zeer oude bomen) dat deze site kenmerkt. Naast dit inrichtingsplan en het ontwerp van de woonvoorziening maakt ook de studie van de inrichting van de open ruimte deel uit van de opgave.
Het is belangrijk dat beide onderdelen van het bouwproject, de bestaande dokterswoning voor acht personen en een nieuwbouw van geclusterde woningen voor twintig personen, op elkaar afgestemd worden. Het bouwconcept moet kleinschalig wonen mogelijk maken met voldoende individuele ruimte voor wie daar nood aan heeft. Kwalitatief contact met de groene omgeving en buitenruimte zijn belangrijk voor de bewoners. Voor de medewerkers die instaan voor de ondersteuning zijn een goede verbinding tussen de woningen, overzicht en evenwicht tussen afstand en nabijheid met de bewoners noodzakelijk.
Het is de bedoeling het karakter van het bestaande gebouw zoveel mogelijk te vrijwaren. De nieuwbouw moet een open uitstraling hebben ten aanzien van de buurt, in functie van een maximale integratie maar met aandacht voor rust, privacy en veiligheid.
Het universele ontwerp houdt rekening met mensen met specifieke beperkingen op vlak van mobiliteit, sensorische of communicatieve vaardigheden. Daarnaast moet het gebouw zoveel mogelijk flexibel en levensloopbestendig zijn. Ondanks deze specifieke noden staat het principe ‘speciaal waar nodig, maar vooral gewoon waar mogelijk’ in deze opdracht voorop.
De ontwerpers moeten inzetten op een energiezuinig en kostenefficiënt ontwerp en op maximale functionaliteit binnen de voorziene oppervlakte. De uitdaging is een bouwprogramma op de site te realiseren dat de integratie maximaal bevordert, toegankelijk en veilig is en tegelijkertijd optimaal wonen, zorgen, leven én welzijn mogelijk maakt, zowel vanuit het oogpunt van de cliënten als vanuit het oogpunt van de organisatie.
Twee nieuwe woonvoorzieningen
(verbouwing en nieuwbouw)
Locatie bouwplaats: Oosteinde 20, 9080 Zaffelare
Bouwheer: Emiliani vzw
Budget: 3.446.360 €, btw inbegrepen, zonder ereloon
(incl. bouwkost, inrichting, buitenaanleg en bouwrijp maken van het terrein).