Voor het achtste jaar op rij ging het Team Vlaams Bouwmeester met het Bouwmeester Label op zoek naar sterke ruimtelijke concepten en geïntegreerde onderzoeksvragen die een positief maatschappelijk verschil kunnen maken. Met het label wil de Vlaamse Bouwmeester vernieuwende en beleidsrelevante ideeën oppikken vanuit de onderzoeks- en ontwerppraktijk.
De bedoeling is om ongevraagd onderzoek te ondersteunen in zijn prille beginfase. Dit jaar gebeurde dat opnieuw in nauwe samenwerking met het Vlaams Architectuurinstituut. Er werden drie projecten geselecteerd.
Rooilijn architectuur/StadsStalling
Rooilijn architectuur zal ontwerpend onderzoek doen naar alternatieven voor collectieve fietsenstallingen in de stad. De ontwerpers willen fietsenstallingen bedenken die bijdragen aan de beeldkwaliteit en vergroening van de publieke ruimte, maar ook kunnen worden gebruikt als speelobject, podium, skateramp of samentuin. Ze zullen op zoek gaan naar geschikte plekken en onderzoeken hoe schaal en frequentie moeten worden afgestemd op bereikbaarheid, nabijheid en behoefte.
Daarbij komt nog de vraag hoe buurtbewoners inspraak kunnen krijgen en hoe de structuren modulair en circulair ontworpen kunnen worden, om snel te kunnen inspelen op verandering. Voor een aantal typeplekken ontwikkelen ze een aantal scenario’s en voorstellen in de vorm van een modulaire toolbox.
B-architecten/nieuwe bronnen van ontmoeten in de stad
B-architecten ambiëren via ontwerpend onderzoek een nieuwe, geïntegreerde stedelijke ontmoetingsruimte te scheppen, waar buurtbewoners informeel kunnen samenkomen. Water vormt sinds mensenheugenis een aanleiding tot ontmoeten, maar veel van die waterelementen zijn uit de steden verdwenen. Tegelijk worden we geconfronteerd met een dreigend watertekort en moeten we oplossingen bedenken om de opvang en het gebruik van regenwater te faciliteren.
De ontwerpers zullen starten met een onderzoek naar historische waterfiguren, om dan te zoeken naar hedendaagse vertalingen van gekende waterelementen zoals de waterput, de bron, de fontein, de watermolen, de watertoren, enz., met als resultaat een innovatief icoon in de openbare ruimte.
Als proefproject willen ze een cocreatief traject met de buurt van hun werkplek in Borgerhout lopen, om samen op zoek te gaan naar de perfecte nieuwe ‘bron van ontmoeten’.
Ontwerpend onderzoek naar een permanente en solidaire artistieke infrastructuur
Level Five (Rob Ritzen en Els Silvrants-Barclay), Globe Aroma (An Vermeulen), VUB (Lynn Tytgat en Bas van Heur), Community Land Trust Brussels (Geert de Pauw en Verena Lenna), Czvek Rigby (Maxime Czvek en Thomas Rigby), AHA (Laura Muyldermans en Aurélie Hachez).
Kunstenaars hebben het steeds moeilijker om geschikte en betaalbare atelier- en werkruimtes te vinden. Daarom ontstaan steeds meer initiatieven voor tijdelijke bezetting, maar ook voor de ontwikkeling van permanente huisvesting. Daarbij worden allianties gesloten met andere precaire actoren, en met meer traditionele maatschappelijke organisaties zoals sociale huisvestingsmaatschappijen, (hoger) onderwijsinstellingen en zelfs overheidsdiensten.
Met het project Permanent wil Level Five vzw, samen met Globe Aroma, VUB en CLTB, het ruimtelijk potentieel van deze verscheidenheid aan actoren en solidariteit verder verkennen. Drie onderzoeksthema’s komen daarbij aan bod: het financiële kader (betrouwbare en inclusieve modellen), de sociale ambities (ruimte voor verscheidenheid en solidariteit) en het ruimtelijk potentieel (interne organisatie en stedelijke integratie).
Na de analyse van enkele voorbeeldprojecten worden diverse ontwerpworkshops georganiseerd. Om de haalbaarheid te onderzoeken, wordt een Brusselse casestudy uitgewerkt.
De laureaten krijgen elk 6.000 € (zonder btw) om hun project voort uit te werken tot een dossier dat hun idee ingang kan doen vinden bij betrokken beleidsmakers en administraties. Het Team Vlaams Bouwmeester engageert zich bovendien om de geselecteerde onderzoeksintenties op de politieke agenda te helpen plaatsen.
