Een nieuwe residentie voor de vzw Emiliani in Lokeren

De zorgsector is in volle evolutie. Met het oog op de vermaatschappelijking van de zorg wordt gestreefd naar een inclusieve omgang met mensen met blijvende beperkingen. Dit impliceert dat zij een volwaardig sociaal leven  kunnen leiden  en toegang hebben tot alle diensten in de samenleving. Hiertoe is een voorziening voor zorg en ondersteuning die maatschappelijk geïntegreerd is een vereiste. De voorziening  moet toegankelijk zijn en geen uitsluiting of separatie in de hand werken.

Op korte en middellange termijn wil Emiliani evolueren naar een aantal kleinschalige, autonome residentiële verblijven voor 22 bewoners en een centrale campus voor cliënten met een complexere ondersteuningsvraag. Voor een eerste entiteit van 22 bewoners werd al een nieuwe locatie gevonden op de site van de voormalige haarsnijderij Hoedhaar, tussen de Koning Boudewijnlaan, de Haarsnijderslaan en de Veldstraat Hoedhaar, in de nabijheid van de centrale campus.  Via de Open  Oproep-procedure wil Emiliani inzetten op een kwalitatief en kostenefficiënt ontwerp voor een nieuwbouw op deze site.

De stad Lokeren en Interwaas zijn al enkele jaren bezig met het ontwikkelen van een nieuwe toekomst voor de Hoedhaarsite. Ze sloten hiervoor, in een publiek-private samenwerking, een overeenkomst met Van Roey Vastgoed. De private ontwikkelaar nam architect Stéphane Beel onder de arm om een masterplan uit te tekenen en deed een beroep op Michel Pauwels voor het parkontwerp. Het project wordt eveneens ondersteund vanuit het Vlaams Stedenbeleid.

De site van de oude Hoedhaarfabriek wordt geleidelijk omgevormd tot een gemengde stedelijke wijk met een nieuw park voor de buurt en woongelegenheid voor ongeveer driehonderd gezinnen. De ontwikkeling van de site past in het ruimtelijke uitvoeringsplan Hoedhaar/Sterrestraat (BD 25/06/2009). Voor de verkeersafwikkeling werd een mobiliteitsstudie uitgevoerd.

Het huidige bouwprogramma van ongeveer 1.300 m² is aanzienlijk kleiner dan de oppervlakte van de site van 2.200 m². Van de ontwerper wordt verwacht dat hij het bouwproject kadert binnen een uit te werken inrichtingsplan voor het volledige bouwterrein. Naast dit inrichtingsplan en het ontwerp van de woonvoorziening maakt ook de studie van de inrichting van de open ruimte deel uit van de opdracht. 

Het is belangrijk dat het bouwproject – een cluster van vier onderling verbonden woningen voor vijf personen en twee gastenkamers (kortverblijf) – voor 22 personen wordt afgestemd op het grotere geheel van de site zoals voorgesteld in het masterplan. Het bouwconcept moet mogelijk maken dat wie dit wenst, kan ‘samenwonen’, maar moet ook voldoende individuele ruimte bieden voor wie daar nood aan heeft. Voor medewerkers die instaan voor de ondersteuning is een goed evenwicht tussen afstand en nabijheid met de bewoners noodzakelijk.

Het gebouw moet een open uitstraling hebben ten aanzien van de buurt, in functie van een maximale integratie maar met aandacht voor rust, privacy en veiligheid. De vzw Emiliani wil hier kleinschalig en geïntegreerd wonen mogelijk maken. Universal design houdt rekening met mensen met specifieke beperkingen op het vlak van mobiliteit, sensorische of communicatieve vaardigheden. Daarnaast moet het gebouw zoveel mogelijk flexibel en levensloopbestendig zijn.  Ondanks deze specifieke noden is het principe ‘speciaal waar nodig, maar vooral gewoon waar mogelijk’ in dit concept uiterst belangrijk.

Er dient tevens  ingezet te worden op een energiezuinig en kostenefficiënt ontwerp en op maximale functionaliteit binnen de voorziene oppervlakte. De uitdaging is een bouwprogramma op de site te realiseren dat de integratie maximaal bevordert, toegankelijk en veilig is en tegelijkertijd optimaal wonen, zorgen, leven én welzijn mogelijk maakt, zowel vanuit het oogpunt van de cliënten als vanuit het oogpunt van de organisatie.

Gunningscriteria

•    De kwaliteit van de concept- en visievorming en het ontwerpend onderzoek in het licht van de ambities en verwachtingen van de publieke opdrachtgever zoals ze geformuleerd zijn in het bestek:

-     in een ruim maatschappelijk kader;

-     meer functioneel toegepast op de praktische eisen van de gebruiker.

•    De procesgerichtheid en procesbereidheid;

•    De aanpak van duurzaamheid;

•    Het honorarium;

•    De raming van de projectkost.