Eerste geluidswalwoningen worden gebouwd in Kontich
Een woonconcept dat komt overgewaaid uit Nederland moet wonen langs snelwegen leefbaar en aangenamer maken. Een zogenaamde woonwal zorgt voor een efficiënte benutting van de schaarse ruimte in stedelijke gebieden en voorkomt geluidshinder en fijnstof. Het gaat om een superisolerende muur van 13 m hoog en 650 m lang met woningen in die het mogelijk maakt om ook langs drukke verkeersaders te bouwen en te wonen. Achter de woonwal daalt de geluidsoverlast van de snelweg van meer dan 70 decibels (dB) naar minder dan 55 dB in de hele wijk. Dat is vergelijkbaar met een erg rustige, landelijke woonwijk. Het fijnstof afkomstig van de snelweg daalt er met 20 tot 40%. Niet enkel de nieuwe wijk, maar ook de bestaande, omliggende gebieden profiteren daarvan mee.
De muur bestaat uit akoestisch absorberend materiaal. De gesloten schermwand heeft wel ramen om de lichtinval en het uitzicht te bevorderen. In het Nederlandse Goirle, net over de grens, staat reeds acht jaar een woonwal van 700 m lang met in totaal 170 woningen. Het systeem reduceert de geluidshinder van de nabijgelegen snelweg enorm en houdt het ook de luchtvervuiling tegen.
Projectontwikkelaar Extensa Group bouwt tussen de E19 en de N171 in Kontich de eerste geluidswalwoningen in ons land. Op een oppervlakte van ongeveer 25 ha worden 650 woningen gebouwd, goed voor zowat 1.330 bewoners. De nieuwe woonwijk krijgt de naam Parkwijk Groeningen. De bouwwerken kunnen starten vanaf eind 2017.
Vooraleer de plannen concreet werden, liet de projectontwikkelaar in samenspraak met de gemeente het hele concept grondig onderzoeken door de Vlaamse Instelling voor Technisch Onderzoek (VITO). Technum stond in voor het geluidsonderzoek, de ontwerper is Stramien. De resultaten zijn opmerkelijk: de woonwal zal voor heel wat minder geluidshinder en luchtvervuiling zorgen dan vandaag kan gemeten worden op dezelfde plaats.
Onder de norm
Op het terrein is op dit moment sprake van gemiddeld 70 dB omgevingslawaai, met pieken die regelmatig nog een pak hoger gaan. Dat is vergelijkbaar met het lawaai van een stofzuiger die vlak naast je in werking is. Zodra de woonwijk en de woonwal er staan, zal het omgevingsgeluid in het hele gebied achter de woonwal drastisch dalen tot 55 dB en minder. Daarmee voldoet het plan aan de strengste norm in België.
“In Nederland is de woonwal al goed ingeburgerd. Ook in ons land, en dan vooral in Vlaanderen, is nood aan dit soort innovatieve woonconcepten. Het zorgt ervoor dat we de schaarse ruimte in ons land zo efficiënt mogelijk kunnen benutten. Wie straks op deze site woont en door het raam kijkt, zal enkel de groene buffer tussen de snelweg en de woonwal zien en amper iets merken van de voorbijrijdende auto’s. Er zal geen hinder zijn van de snelweg”, zegt Ward Van Gorp van Extensa Group.
De woonwal verbetert ook de luchtkwaliteit in de hele omgeving. Fijnstof is één van de belangrijkste oorzaken voor een slechte gezondheid en kost elke Belg gemiddeld één gezond levensjaar. De studie van de VITO voorspelt achter de woonwal een afname met 20 tot 40% van het fijnstof dat afkomstig is van de snelweg. “De vervuilde lucht van de snelweg botst letterlijk op de muur en zal naar hogere luchtlagen worden geduwd, waardoor de luchtkwaliteit verbetert. Dat zal het geval zijn voor zowel de wijk vlakbij de woonwal als voor de omliggende buurten”, verklaart VITO-onderzoeker Stijn Vranckx.
Dankzij het concept van de woonwal wordt het mogelijk om op een aangename manier langs een snelweg te wonen. Dat is belangrijk in een regio zoals Vlaanderen met ongeveer 1.000 km snelweg en bijna het dichtste wegennet van Europa. Het project geniet bijval van de verschillende overheden en kan tevens rekenen op steun van de Antwerpse masterplanner en stedenbouwkundige Peter Vermeulen. De bezieler van het project spreekt van een erg efficiënte invulling van de schaarse open ruimte.
“Als er dan toch bijgebouwd moet worden, moet het doordacht zijn en moet je efficiënt gebruik maken van de open ruimte, dichtbij het centrum. Dit project is een voorbeeld van hoe je de ruimte in een grootstedelijk gebied optimaal kan benutten en je de situatie zelfs nog verbetert door de geluidsoverlast en luchtvervuiling aan te pakken”, besluit Peter Vermeulen, ingenieur-architect bij ontwerper Stramien.