Eupen opent nieuw justitiepaleis
Zopas is het nieuwe justitiepaleis van Eupen officieel geopend. Het gebouw bevindt zich aan de Rathausplatz, pal in het centrum van Eupen, en verenigt voortaan de diensten van de Rechtbank van Eerste aanleg, de onderzoeksrechters, de jeugdrechtbank, het parket van de Procureur des konings, het politieparket en het arbeidsauditoriaat. Bovendien biedt het complex plaats aan een refter en aan een productiekeuken voor Fedorest. Het gebouw werd ontworpen in een moderne architecturale stijl en beantwoordt aan de criteria van hoge energieperformantie.
Omdat de zuidwestelijke gevel aan de straatkant ligt, worden er zonneschermen en zonwerende beglazing voorzien om oververhitting te beperken. Het regenwater wordt gerecupereerd en hergebruikt voor het sanitair. Een groendak overkoepelt de platte delen van het complex. De gebruikte materialen zijn robuust en vandalismebestendig om hun duurzaamheid te waarborgen. De officiële opening vormt het einde van de eerste fase die bestond uit de afbraak van de huizen, loodsen en garages die zich bevonden aan de Rathausplatz en de bouw van het nieuwe justitiepaleis.
In januari begon de tweede fase, die volgens de planning één jaar zal duren. Het gaat om de volledige renovatie van de bijgebouwen (de nummers 8 en 10) van het nieuwe justitiepaleis. De gerenoveerde lokalen zullen in de toekomst onderdak bieden aan de diensten van de Arbeidsrechtbank, de Ondernemingsrechtbank, het Vredegerecht en de Balie.
Het nieuwe complex borduurt voort op het bestaande stedelijke weefsel. Volumematig past het gebouw perfect bij de te behouden en de te renoveren gebouwen. De gekozen materialen, zoals het lichte pleisterwerk, de grote glasvlakken, de blauwe steen en het staal geven een hedendaagse uitstraling. De ingang wordt gekenmerkt door een grote glazen wand en heeft een symbolische boodschap: de rechtspraak is transparant en voor iedereen toegankelijk. Die ingang leidt tot een centrale zaal die helemaal in het licht baadt dankzij een glazen dak en die uitgeeft op een binnenkoer. De vier zittingszalen bevinden zich allemaal rond die centrale ruimte.
Aan de achterkant van het gebouw werden private ingangen gebouwd voor het personeel, de magistraten en de advocaten. Er werd ook een afzonderlijke ingang voorzien voor de aankomst van celwagens. De verdiepingen bieden onderdak aan de griffies en aan de kantoren voor het personeel. Alle circulatiewegen in het gebouw beantwoorden strikt aan de normen voor personen met een beperkte mobiliteit.
Aankoopoptie
Het project werd uitgevoerd via een publiek-private samenwerking (pps). De Regie der Gebouwen is de aanbestedende overheid en ontwerper, terwijl de firma Befimmo de eigenaar en bouwheer is. De kostprijs van deze opdracht voor de Regie der Gebouwen bestaat uit de jaarlijkse huur die gedurende 25 jaar betaald zal worden wat fase 1 betreft en gedurende ongeveer 23 jaar wat fase 2 aangaat. Anderzijds is er de kostprijs voor de eerste instaatstellingswerken. In het huurcontract is een aankoopoptie voorzien op het einde van het 25ste jaar.
Het project kent een lange voorgeschiedenis. De Regie der Gebouwen werkt al geruime tijd aan de hergroepering van de gerechtelijke instanties in Eupen. In de jaren 1980 werden de diensten van Justitie trouwens tijdelijk gehuisvest in een gebouw aan de Rathausplatz. Maar na problemen werd het bouwproject voor het nieuwe justitiepaleis op de lange baan geschoven. Oorspronkelijk moest het Justitiepaleis van Eupen gebouwd worden op het oude terrein van de tuindiensten van de stad Eupen. Er gebeurde toen een terreinuitwisseling tussen het gemeentebestuur en de Regie der Gebouwen.
De studies begonnen in 1997. In het begin werden twee gebouwen voorzien: één voor de fod Financiën en één voor de fod Justitie. Ten gevolge van herstructureringen werd het idee om een nieuw gebouw op te richten voor de fod Financiën echter snel opgeborgen. Daardoor bleef enkel het project voor een nieuw justitiepaleis over. Het gebouw werd voorzien op een zekere afstand van de weg, zodat een soort esplanade tot stand komt, waardoor de directie voor ruimtelijke ordening een negatief advies gaf voor de inplanting en vraagt om het gebouw dichter bij de circulatieassen en het stadscentrum te realiseren.
Op basis van deze voorwaarden werd een nieuw project in gang gezet en in 2002 werd een tweede bouwvergunning bekomen. Het project verliep vlot, maar in 2003 liet de gemeente de Regie der Gebouwen weten dat ze haar terrein terug wil om het te gebruiken voor een eigen stedelijk project. Tijdens planningsvergaderingen tussen de verschillende instanties wordt gezocht naar oplossingen. In 2006 wordt beslist om het Justitiepaleis te bouwen aan de Rathausplatz. Een nieuw te realiseren complex zal samengevoegd worden met bestaande gebouwen die op hun beurt volledig gerenoveerd zullen worden. De bouwvergunning hiervoor werd in 2010 bekomen.