Europa Nostra reikt erfgoedprijzen uit
De winnaars van de Europese erfgoedprijzen, de meest prestigieuze onderscheiding van de Europese erfgoedsector, werden dinsdag bekendgemaakt door de Europese Commissie en Europa Nostra, het leidende Europese erfgoednetwerk. De 25 laureaten afkomstig uit 16 landen worden erkend vanwege hun indrukwekkende prestaties in instandhouding, onderzoek, toegewijde dienst, en onderwijs, opleiding en bewustmaking. Bij de laureaten in de categorie Toegewijde Dienst hoort de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie (VVIA) en het Belgische VERONA-project (Van Eyck Research in OpeN Access) werd laureaat in de categorie Onderzoek.
In totaal waren er 149 kandidaten voorgedragen door organisaties en particulieren uit 34 Europese landen. Burgers uit Europa en de rest van de wereld kunnen nu online stemmen op de Publieksprijs (https://vote.europanostra.org/) en steun mobiliseren voor één of meer winnende projecten uit hun eigen of een ander Europees land. De winnaars worden geëerd worden tijdens een ceremonie in Parijs op 29 oktober, tijdens het Europese Erfgoed Congres. De winnaars zullen hun erfgoed prestaties voorstellen op de Excellence Fair op 28 oktober. Zij zullen ook bijdragen aan de verschillende andere evenementen tijdens het Europese Erfgoed Congres, dat plaatsvindt van 27 tot 30 oktober.
Een tweede Belgische Europa Nostra-laureaat, ditmaal in de categorie Onderzoek, is het VERONA-project (Van Eyck Research in OpeN Access).
De Europese Commissie en Europa Nostra hebben ook een Speciale Europese Erfgoedprijs aangekondigd om de Parijse brandweer te eren. Samen met de politie en conservatie specialisten heeft de brandweer zich moedig en kundig ingezet om de vlammen die de Notre Dame-kathedraal recent zwaar hebben beschadigd onder controle te houden, en om zowel het hoofdgebouw van het monument als de onbetaalbare artefacten die binnen bewaard werden, te beschermen tegen complete vernieling.
Winnaars categorie Instandhouding
- Kasteel van Montreuil Bonnin, Frankrijk
- Versterkte Nederzetting van Mutso, Georgië
- Kapel van de Heilige Lijkwade, Turijn, Italië
- Kathedraal van Sint Bavo, Haarlem, Nederland
- Het Koningin Louise Adit Complex, Zabrze, Polen
- Paviljoen voor de Presentatie van Archeologische Overblijfselen, Celje, Slovenië
- Lithica Groeve van s’Hostal, Menorca, Spanje
- Oratorium van het Partal Paleis in de Alhambra, Granada, Spanje
- Het Portaal van Glorie, Santiago de Compostela, Spanje
- Middeleeuwse Tienden Schuur, Ingatorp, Zweden
- Yr Ysgwrn, Trawsfynydd, Wales, Verenigd Koninkrijk
Categorie Onderzoek
- Solak 1: een Model van Voorspellende Archeologie, Armenië/Italië
- VERONA (Van Eyck Research in OpeN Access), België
- RomArchive - Digitaal Archief van de Roma, Duitsland
Categorie Toegewijde Dienst
- VVIA – Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie, België
- Fortidsminneforeningen – Nationaal Fonds van Noorwegen, Noorwegen
Categorie Onderwijs, opleiding en bewustmaking
- TUMO Centrum voor Creative Technologieën, Yerevan, Armenië
- Geschiedenis Uurwerk 1938, Wenen, Oostenrijk
- Betina Museum van Houten Schepenbouw, Kroatië
- Monument Europa, Duitsland
- Beschermers van Cultureel Erfgoed, Duitsland
- Griekse Paden van Cultuur, Athene, Griekenland
- Commonlands: Culturele Gemeenschapsmappen in de Alpenregio, Parco Nazionale Val Grande, Italië
- Le Dimore del Quartetto, Milaan, Italië
- Een Plaats aan de Koninklijke Tafel, Warschau, Polen
Een Europa Nostra Prijs zal ook gepresenteerd worden aan twee opmerkelijke erfgoedprestaties uit Europese landen die niet deelnemen aan het EU Creative Europe programma:
Categorie Instandhouding
- Bogaziçi Universiteit Gözlükule Opgraving Onderzoekscentrum, Tarsus, Turkije
- Categorie Toegewijde Dienst
- Mr. Léonard Gianadda, Martigny, Zwitserland
De Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie werd in 1978 opgericht als een niet-gouvernementele organisatie voor de bescherming van industrieel erfgoed in Vlaanderen, de Nederlandstalige, noordelijke regio van België. De VVIA werd nooit gesubsidieerd en is afhankelijk van de inzet van haar leden en vrijwilligers om de vele industriële sites en artefacten van de regio te redden.
De Europese Erfgoedprijs / Europa Nostra Prijs is door de Europese Commissie in 2002 ingesteld en wordt sindsdien door Europa Nostra jaarlijks georganiseerd. De prijs eert en bevordert ‘best practices’ op het gebied van erfgoed instandhouding, onderzoek, management, vrijwilligers, opleiding en communicatie. Zodoende draagt de prijs bij aan een sterkere publieke waardering voor cultureel erfgoed als strategische hulpbron voor Europa’s economie en gemeenschap. De prijs wordt door het Creative Europe programma van de Europese Unie ondersteund.
De voorbije 17 jaar hebben organisaties en personen uit 39 landen in het totaal 3,032 aanmeldingen voor de Europese erfgoedprijzen ingediend. Wat betreft het aantal inzendingen per land staat Spanje bovenaan in de ranglijst met 527 projecten, gevolgd door Italië met 308 inzendingen, en het Verenigd Koninkrijk met 229 aanmeldingen. Aangaande de categorieën, heeft Instandhouding de meeste inzendingen gekregen (1,744). Dit wordt gevolgd door Onderwijs, Opleiding en Bewustmaking (555), vervolgens Onderzoek (381), en tot slot Toegewijde Dienst (352).
Europa Nostra is de pan-Europese federatie van erfgoed-ngo’s en wordt ook door een groot netwerk van publieke instanties, bedrijven en personen ondersteund. Door 40 landen in Europa te bestrijken is de organisatie de stem van de burgermaatschappij die begaan is met het beschermen en bevorderen van Europa’s culturele en natuurlijke erfgoed. Gesticht in 1963 wordt Europa Nostra tegenwoordig erkend als het meest representatieve netwerk op erfgoed gebied. De bekende operazanger Plácido Domingo is de president van de organisatie.