EUtopia, mogelijkheid van een eiland
In het Leuvense Museum M aan de Leopold Vanderkelenstraat is de tentoonstelling Utopia begonnen die werd opgebouwd rond de 500ste verjaardag van de eerste druk van het gelijknamige boek van Thomas More. Aansluitend op dit groots opgevatte evenement organiseert Stad en Architectuur in Museum M een tentoonstelling met als titel ?EUtopia - Mogelijkheid van een eiland'. Deze expo, gesitueerd op de hoogste verdieping van het museum, stelt de vraag naar de utopie in de architectuur: hoe kunnen we het utopisch denken inzetten voor het bouwen aan de ideale stad en samenleving? De tentoonstelling is tot 17 januari te bezoeken.
Utopia, het iconische werk van Thomas More, werd 500 jaar geleden in Leuven gedrukt. Dat feit wordt dit najaar uitgebreid gevierd met spraakmakende tentoonstellingen, een stadsfestival en een uniek samenlevingstraject. In de tentoonstelling ?EUtopia - Mogelijkheid van een eiland' onderzoeken de vijf deelnemende kantoren de architecturale utopie. Het boek ?Utopia? van Thomas More staat aan het begin van een lange traditie van utopisch denken over architectuur en samenleving. Hoewel de utopie niet streeft naar realisatie ? de ideale stad bestaat slechts op papier ? is ze één van de meest doeltreffende instrumenten om de maatschappij in vraag te stellen en nieuwe ideeën ingang te doen vinden.
Thomas More situeert Utopia niet toevallig op een eiland. Het eiland verbeeldt een samenleving die haar identiteit wil beschermen tegen invloeden van buitenaf. ?EUtopia - Mogelijkheid van een eiland' stelt de vraag naar het kritische vermogen van de utopie en naar de architectuur als utopische praktijk. Hoe kan het utopische denken vandaag nog relevant zijn? Kunnen we de utopie nog situeren op een ongerept eiland' Hoe zou een utopie er uitzien die zich opent voor het andere en het vreemde? En moet goede architectuur niet een beetje utopisch zijn?
Vijf teams van vooraanstaande Belgische architecten en kunstenaars maakten utopische ontwerpen voor het fictieve eiland EUtopia, een spiegel van onze Europese conditie. De utopische ontwerpen in de tentoonstelling vertrekken van het boek van Thomas More. Curatoren Joeri De Bruyn (Public Space) en Ward Verbakel (Plusoffice architects) vroegen aan architecten Office Kersten Geers David Van Severen, JDS Architects, noAarchitecten, het Collectief Camiel Van Noten / Maxime Peeters / Wouter Van der Hallen en het multidisciplinaire bureau LAb[au] om de prangende vragen uit het historische boek in een frêle installatie te vatten. EUtopia is papieren architectuur: alle installaties zijn dan ook uitgevoerd in papier en ijle materialen.
Het vijfhonderd jaar oude Utopia bevat een aantal motieven die vandaag nog altijd actueel zijn, zoals de relatie tussen grens en identiteit, het debat over toezicht en privacy in de publieke ruimte, de wervende kracht van collectiviteit of de uitbreiding van de ideale stad. In de rand van EUtopia organiseert Stad en Architectuur de komende maanden een aantal lezingen. Informatie: utopialeuven.be of stadenarchitectuur.be.