Forensisch psychiatrisch centrum Antwerpen geopend
Het nieuwe forensisch psychiatrisch centrum (fpc) in Antwerpen werd onlangs officieel geopend door Jan Jambon, minister van Binnenlandse Zaken, Veiligheid en de Regie der Gebouwen, minister van Justitie Koen Geens en Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Na de opening van het fpc in Gent in 2014 is dit het tweede centrum voor geïnterneerden dat de federale overheid realiseert in uitvoering van het Masterplan Justitie 2008-2012-2016 dat een gevangenisinfrastructuur voorziet in humane omstandigheden. Het derde Masterplan Justitie voorziet ook nog bijkomende centra in Wallonië (Paifve en Waver) en in Vlaanderen (Aalst).
Deze centra zijn bestemd voor de opvang van geïnterneerden die niet thuishoren in een gevangenis. Vanaf augustus zullen in Antwerpen de eerste geïnterneerden arriveren. In totaal zal dit nieuwe centrum plaats bieden aan 182 personen met een hoog veiligheidsrisico, van wie 18 vrouwen. In de Belgische gevangenissen verblijven nog te veel geïnterneerden die daar eigenlijk niet thuishoren (720 in 2017; in 2015 waren het er nog meer dan 1.000). Zij kunnen omwille van hun risicoprofiel en/of hoge zorgnood niet worden opgenomen in de gewone psychiatrie. Daarom is het nodig om nieuwe aangepaste centra te bouwen.
Technische fiche
FPC Antwerpen, Beatrijslaan 96, Antwerpen (Linkeroever)
Eigenaar: Belgische staat
Aanbestedende overheid/bouwheer: Regie der Gebouwen
Eindgebruiker: Federale overheidsdienst Justitie
Uitbater: FPC nv
Multidisciplinair studieteam (ontwerp, stabiliteit, technieken en epb): VK Studio Architects, Planners and Designers (Roeselare)
Aannemer: Denys nv (Wondelgem)
Veiligheidscoordinator: V.E.T.O & Partners (Oosterzele)
Duur van de werken: 2014-2016
Terreinoppervlakte: zowat 3,85 ha
Oppervlakte complex: ongeveer 16 441 m²
Kostprijs: 60 miljoen euro (grondaankoop, studies, bouwkost).
“Dankzij de samenwerking tussen de Regie der Gebouwen als bouwheer, het studiebureau VK Studio Architects, Planners and Designers en aannemer Denys werd het fpc op Linkeroever in 32 maanden tijd gerealiseerd, een recordtijd. De federale overheid investeerde ongeveer 60 miljoen € voor de aankoop van de grond, het opstellen van de studies en de bouw van het centrum. Het centrum is een mooi voorbeeld van duurzaam bouwen en duurzaam energiegebruik”, zegt vicepremier Jan Jambon.
Het pas gerealiseerde fpc in Antwerpen bestaat uit drie gebouwen die met elkaar in verbinding staan. Ieder gebouw heeft een andere graad van openheid, gaande van een gesloten naar een meer open regime naargelang het risicoprofiel en de zorgnood van de patiënten.
Licht en transparantie zijn alomtegenwoordig. Er is bewust voor gekozen om geen gebruik te maken van tralies maar van veiligheidsglas. De patiënten zullen in leefeenheden verblijven en de connectie met de natuur is zoveel mogelijk vergemakkelijkt.
Het centrum is een mooi voorbeeld van duurzaam bouwen en duurzaam energiegebruik. De gevels zijn opgetrokken in architectonisch beton met reliëfstructuur in verschillende grijsbruine tinten. Het schrijnwerk is gemaakt in antraciet staal. Het is ontworpen op basis van het Trias Energetica-principe, een driestappenstrategie om tot een energiezuinig ontwerp te komen. Het complex haalt een K-peil 20 tot 25 voor de drie gebouwen.
Het nieuwe forensisch psychiatrisch centrum in Antwerpen werd officieel geopend in aanwezigheid van minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block (l.), minister van Justitie Koen Geens (2de van l.) en minister van Binnenlandse Zaken, Veiligheid en de Regie der Gebouwen Jan Jambon (4de van l.). (Foto: Regie der Gebouwen).
Dankzij de doorgedreven isolatie van de gevels en daken kan het energieverbruik beperkt worden. Er is superisolerend en zonwerend glas gebruikt. Zonneboilers zorgen via zonnepanelen voor de productie van warm water en het regenwater wordt hergebruikt. Met de installatie van vloerverwarming (lagetemperatuurverwarming) en het beperken van de lengte van de leidingen van de verwarming- en ventilatiesystemen wordt zo efficiënt mogelijk gebruik gemaakt van fossiele brandstoffen om in de resterende energiebehoefte te voorzien. Voor de verlichting worden energiezuinige spaarlampen gebruikt.
Het gebruik van leidingwater wordt beperkt door een intelligent waterbeheersysteem. Het regenwater wordt gerecupereerd, gefilterd en opgeslagen voor gebruik in de toiletspoeling, het onderhoud van de gebouwen en het besproeien van de tuin. Het overtollige water wordt afgevoerd naar een wadi waar het water infiltreert in de grond. Er worden waterbesparende toestellen gebruikt en groendaken zorgen voor de buffering van het dakwater.
De technische installaties worden optimaal geregeld en aangestuurd in functie van het gewenste comfort en van het gewenste gebruiksprofiel dankzij het gebruik van een performant gebouwenbeheersysteem.