Het Steen in Antwerpen wordt grondig gerestaureerd

“Om Het Steen te bewaren dringt zich een grootschalige restauratie op. Zowel de daken, het schrijnwerk, de ruwbouw als de binnenkant van het oudste gebouw van Antwerpen worden aangepakt. In 2020 zal het Steen gerestaureerd en opnieuw toegankelijk zijn”, beloofde de toenmalig Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois.

Eind 2017 werd een meerjarenpremieovereenkomst voor de restauratie van het Steen en het stadhuis in Antwerpen goedgekeurd. Zopas kreeg Het Steen een restauratiepremie van 3 miljoen € voor een totaalrestauratie. Specialisten zullen de erfgoedelementen in hout, pleister en glas-in-lood restaureren.

De restauratie van het gemeentepark van Boom vangt een Vlaamse premie van 908.470,72 €. (© vzw Kempens Landschap).
 

Oostende

Vlaanderen geeft een premie van 725.715,44 € voor de restauratie van Fort Napoleon in Oostende. Het fort is sinds september 2018 tijdelijk gesloten voor renovatie. Er worden ook enkele restauratiewerken uitgevoerd zoals aanpassingswerken voor het vernieuwde concept als toeristisch belevingscentrum en restauratiewerken aan het interieur.
 
Toerisme Oostende wil het fort op de kaart te zetten als belevingscentrum met eigen horecapunt in de vernieuwde oosteroever. Er wordt een toeristisch infopunt van de stad Oostende geïntegreerd in de inkom van het fort, die ook verbeterd wordt voor andersvaliden. Herita zal instaan voor een unieke scenografie op het panoramische dak. Tijdens de restauratiewerken wordt de site opengesteld voor het publiek door middel van werfbezoeken.

Vlaanderen geeft een premie van 1.331.099,88 € voor de restauratie van historische kasseiwegen in Maarkedal, zoals De Mariaborrestraat, Steenbeekdries, Stationsberg en deze Eikenberg. (foto: © Onroerend Erfgoed).

Vosselaar

De restauratie van Het Hof van Vosselaar ontvangt een premie van 1.449.131,31 €. Deze voormalige pastorie dringend toe aan restauratie. De dakgoten zijn weggerot, het gevelpleisterwerk is weg, net als het schrijnwerk. Dit maakt dat er veel vocht- en vorstschade is en ook het metselwerk is in slechte staat. De gemeente Vosselaar, Kempens Landschap en het Agentschap voor Natuur en Bos kochten het domein in 2018 en zorgen voor de volledige restauratie en herbestemming van het hoofdgebouw, de hoeve en de droogloods. Ook de omgeving wordt heringericht. De bedoeling is om van het domein een toeristische trekpleister te maken met een café of restaurant en slaapmogelijkheid. Het Agentschap Natuur en Bos denkt eraan om een hondenloopzone en speelzone voor kinderen aan te leggen in het 20 ha groot boslandschap rond Het Hof.

Noeveren

Toenmalig minister Bourgeois kende voorts een premie van 751.556,18 € toe voor de restauratie van steenbakkerij Novobric/Lauwers in Boom (Noeveren). “De site van de Steenbakkerij Lauwers getuigt van een groter steenbakkerijverleden in de regio. Sinds de jaren ’90 van vorige eeuw is de plek de uitvalsbasis van het Ecomuseum en het Archief Booms Baksteen”, weet Geert Bourgeois.

De schrijnwerkerij en de ringoven met schoorsteen van de voormalige steenbakkerij Novobric – nadien Lauwers – worden gerestaureerd. Die restauratie is dringend. De stabiliteit van de gebouwen is heel slecht en er is waterinsijpeling. De restauratie is belangrijk om de openbare veiligheid te garanderen omdat de gebouwen aan een openbare weg liggen. Vooral de ringoven met schoorsteen waarin vroeger in een continu proces bakstenen gebakken werden is bijzonder.

De gemeente Boom is eigenaar van de site. Het Kempens Landschap en de vzw EMABB verwierven voor een periode van 54 jaar de erfpacht. Er is een goedgekeurd beheersplan voor het monument.

De site maakt deel uit van een beschermd dorpsgezicht. De ringoven is net als de schoorsteen, de schrijnwerkerij en de arbeidershuisjes sinds 1986 beschermd als monument.

Boom

De restauratie van het gemeentepark van Boom vangt een Vlaamse premie van 908.470,72 €. Het gemeentepark werd aangelegd in 1928 naar een ontwerp van Paul Hasaerts en is sinds 1940 beschermd als landschap. De restauratie van de picturale tuin en de ‘Franse vijvers’ is dringend om de erfgoedwaarden veilig te stellen. De vijvers worden hersteld, net als de paden, de trapconstructies, de zitbanken, de bruggen en de taluds.
Bilzen
Het Kasteel Edelhof in (Munsterbilzen) Bilzen is goed voor een restauratiepremie van 801.245,82 €. Er zijn dringend restauratiewerken nodig om de openbare veiligheid rond het kasteel en de stabiliteit van het monument te verzekeren.

Sint-Niklaas

Vlaanderen kent voorts een premie van 927.525,63 € toe voor de restauratie van de vroegere Vrije Technische Scholen (VTS) in Sint-Niklaas. Met deze erfgoedpremie worden het fabrieksgebouw, het scharniergebouw, het reftergebouw en de kapel gerestaureerd. Deze gebouwen worden omgevormd tot (sociale) woningen en appartementen, multifunctionele lokalen en atelier- en stockageruimte voor de stadsschouwburg.

De scholen staan al sinds 2008 leeg. Intussen zijn reeds restauratie- en bouwwerken van start gegaan. Vijf bouwheren (de stad Sint-Niklaas, Interwaas, De Waasse Landmaatschappij, de SNMH en Mevaco) realiseren dit project. Tegen 2020 worden als sluitstuk drie nieuwe groene openbare pleinen ingericht. De volledige site zal dan toegankelijk zijn voor fietsers en voetgangers.

Antwerpen

De Sint-Jacobskerk in Antwerpen kan rekenen op een premie van 1.835.808,00 € voor een volledige restauratie. De werken zijn gestart in 2018 en moeten tegen 2027 afgerond zijn.

De herstelling van de westzijde van de kerk- en bijgebouwen is al gestart, net als de algemene restauratiewerken aan de binnen- en buitenkant. Dit jaar start de restauratie van de twee orgels in de kerk (een Anneessensorgel en een koordoksaalorgel), de klokken, en het houten en stenen meubilair. Ook wordt een materiaal-technisch vooronderzoek uitgevoerd en een energie-audit. Vanaf 2020 begint de restauratie van de oostzijde van de kerk- en bijgebouwen.

De restauratie zet in op een beperkte uitvoeringstermijn en op een permanente publieke openstelling tijdens de werken voor zowel de toeristische als de liturgische werking.

Begraafplaatsen

De Commonwealth War Graves Commission (CWGC) ontvangt een premie van 686.365,83 € voor de restauratie van een reeks Britse militaire begraafplaatsen. “In 2017 ondertekenden we met de CWGC een meerjarenpremieovereenkomst voor restauratiewerken op 24 Britse militaire begraafplaatsen in Vlaanderen. Gespreid over vijf jaar kan de CWGC rekenen op 3.9115.393,60 €. De huidige premie van bijna 700.000 € vloeit voor uit deze meerjarenpremieovereenkomst”, stelde Bourgeois. Dit jaar worden drie begraafplaatsen opgeknapt: La Clytte Military Cemetery en La Laiterie Military Cemetery in Heuvelland en La Brique Military British Cemetery in Ieper.
 
Het kantoor van de CWGC in Ieper beheert de Britse begraafplaatsen en monumenten in elf landen in Noord-Europa (Oostenrijk, België, Tsjechië, Denemarken, Duitsland, Hongarije, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Polen en Zweden).

Diest en Gent

De restauratie van het oud infirmeriegebouw aan park Cerckel in Diest krijgt een Vlaamse premie van 543.222,46 €. De stad Diest voerde in 2012 al instandhoudingswerken uit. De volgende stap is de restauratie van de binnenkant en de buitenkant van het monument. Na de restauratie zal het historische infirmeriegebouw gebruikt worden als ontmoetings- en rustplaats, als tentoonstellingsruimte en voor opleidingen. Het omliggende park en de toegangspoort zijn al opgeknapt. Later volgt nog de restauratie van de serre.

De restauratie van de Gentse Sint-Elisabethkerk is goed voor een Vlaamse premie van 422.932,99 €. Om dit stukje erfgoed te behouden dringen zich enkele herstellingswerken op, bovenop de al eerder uitgevoerde herstellingswerken aan de dakgoten en afvoerpijpen.

Maarkedal

De uittredende minister van Onroerend Erfgoed gaf ook een premie van 1.331.099,88 € voor de restauratie van de historische kasseiwegen in Maarkedal. De Mariaborrestraat, Steenbeekdries, Stationsberg en Eikenberg maken traditioneel deel uit van het parcours van de Ronde van Vlaanderen. Deze zeldzaam wordende kasseiwegen zijn karakteristiek en geven het landschap een echt en onvervalst karakter. Na de rioleringswerken zullen de kasseiwegen vakkundig hersteld worden. Deze kasseiwegen zijn sinds 1995 beschermd omwille van hun industrieel-archeologische, historische en sociaal-culturele waarde.

Brugge

De woning Billiet met diamantslijperij uit 1928 van de modernistische architect Huib Hoste wordt dankzij een premie van 42.296,94 € gerestaureerd om de architectuurhistorische en sociaal-culturele waarde te behouden. Aangezien het huis als woning wordt gebruikt zullen er ook werken worden uitgevoerd om de woning energiezuiniger te maken.

Korbeek-Dijle

De restauratie van het Brouwershuis in Korbeek-Dijle krijgt een premie van 22.289,30 €. Er zijn lekken in het dak door kapotte dakpannen. Bij de werken worden de pannen vervangen door een beter gepast model, de aansluitingen worden verbeterd, de houten dakstructuur wordt hersteld en er komen zinken dakramen zodat onderhoud in de toekomst makkelijker wordt.

Riemst en Beringen

Vlaanderen geeft voorts een premie van 43.399,44 € voor de restauratie van een herenhuis in de Waterstraat Riemst. In deze eerste fase wordt het dak hersteld en worden ruwbouwwerken uitgevoerd die nodig zijn om de dakwerken uit te voeren. Nadien worden de gevels en het interieur van het monument gerestaureerd. Het gebouw heeft enkele bijgebouwtjes die ook gerestaureerd worden.

Een premie van 257.299,05 € gaat naar de restauratie van huis Aumann in Beringen. Door instorting en overwoekering van plantengroei zijn delen van de dakconstructie en dakbedekking van de schuur vernield. Het dak en de gevels worden gerestaureerd. Ook de smeedijzeren elementen en het schrijnwerk krijgen een opknapbeurt.