KU Leuven investeert 50 miljoen ' in nieuwe onderzoeksgebouwen
De KU Leuven opende twee nieuwe onderzoeksgebouwen op de Arenbergcampus langs de Celestijnenlaan in Heverlee. De twee gebouwen die met elkaar verbonden zijn, werden 'Leuven Chem&Tech' en 'Leuven NanoCentre' gedoopt en beschikken samen over 18.000 m² nuttige werkruimte. De universiteit wil hier baanbrekend onderzoek verrichten in de domeinen Chemie, Chemische Ingenieurstechnieken en Nanotechnologie. De constructies zijn zo gespecialiseerd dat ze 50 miljoen ' kosten, de apparatuur niet meegerekend. De hoogtechnologische uitrusting kost nog eens 25 miljoen '. Deze laatste financiering wordt grotendeels gedragen door Hercules, het Vlaams agentschap voor financiering van onderzoeksinfrastructuur.
Chem&Tech en NanoCentre werden in 2009 voorzien in het masterplan voor de hele Arenbergomgeving. De eerste spade ging in de grond in 2011. Chem&Tech beschikt over 11.200 m² nuttige onderzoeksruimte, het NanoCentre over 6.800 m². Het is een unicum in Europa om de hele keten van de scheikunde en chemische technologie in één gebouw te hebben, gaande van zeer fundamenteel onderzoek in bv. de kwantumchemie, tot de meer toegepaste chemische technologie. Er zullen vijfhonderd onderzoekers samenwerken. Die zijn afkomstig uit zeven verschillende departementen, verbonden aan drie faculteiten van Wetenschap en Technologie (W&T). Daarmee bevordert het nieuwe project de interdisciplinaire onderzoekssamenwerking.
Beide nieuwe gebouwen zijn met elkaar verbonden. Leuven Chem&Tech heeft vijf verdiepingen en bevat vooraan het administratieve gedeelte dat toegankelijk is voor iedereen. De kantoren en de labo's zijn om veiligheidsredenen enkel te betreden met een badge. Het tweede deel van het gebouw, Leuven NanoCentre, is specifiek opgetrokken voor onderzoek waarbij nauwkeurigheid belangrijk is. Hier is geen kantoorruimte voorzien. Op de benedenverdieping en op de tweede verdieping bevindt zich de laboruimte: de verdieping ertussen en erboven zijn technische ruimtes, nodig voor filtering en conditionering van de lucht.
De labo's zijn volledig klimaatgecontroleerd en uitgerust met trilvrije vloeren. Op nanoschaal werken is haast onmogelijk zonder trilling- en stofvrije afdelingen. Een voorbijrijdende vrachtwagen veroorzaakt al te veel trillingen om het onderzoek betrouwbaar te kunnen uitvoeren. Om omgevingstrillingen weg te filteren, zijn funderingspalen van 20 m gebruikt en staat het gebouw via de wanden dubbel geïsoleerd van de buitenwereld. Een trillingvrije omgeving is nodig voor alles waarbij nauwkeurigheid belangrijk is, bv. voor sterk vergrotende microscopen.
Voor de technische diensten en tal van externe gespecialiseerde bedrijven was de installatie van de complexe technische uitrusting een uitdaging. De gebouwen en de gespecialiseerde laboratoria zijn afgeschermd van radiomagnetische golven. Bij Chem&Tech wordt o.m. gewerkt met uiterst sterke magneten, apparatuur voor x-stralen en bioreactoren. Deze apparaten en hun beveiliging zorgen voor het forse prijskaartje.
Er gaat veel aandacht naar de veiligheid. Niet verwonderlijk, want in de nieuwe gebouwen wordt gewerkt met materialen waarvan de onderzoekers zeggen dat een paar milligram voldoende is om een olifant buiten strijd te krijgen. De veiligheidsprocedures worden overigens voortdurend verfijnd en alle gebruikers krijgen hierover opleidingen. De aard van het gevoerde onderzoek stelt tevens hoge eisen aan de lucht- en temperatuurregeling. Daarnaast moeten de nieuwe gebouwen kunnen meegroeien met toekomstige ontwikkelingen. Er werd voldoende ruimte voorzien voor nieuwe apparaten, zodat de onderzoeksfaciliteit binnen enkele jaren niet alweer uit haar voegen barst.
Over enkele jaren komt vlakbij nog een derde onderzoeksgebouw bij. Dat wordt het gerenoveerde huidige chemiegebouw, waar vanaf dan de biologen hun intrek zullen nemen. De drie gebouwen zullen vanaf dan de 'Core Facilities' vormen. De ruimte die vrijkomt in de vroegere gebouwen wordt eveneens gerenoveerd en vernieuwd, waardoor nieuwe mogelijkheden ontstaan. 'De nieuwe gebouwen geven goed aan hoe we van de Arenbergcampus een nog meer geavanceerde onderzoeksomgeving willen maken. We zijn klaar voor de toekomst en nu twee van de drie Core Facilities-gebouwen er staan, is dit best wel een feestelijk moment', verklaarde Georges Gielen, vicerector Wetenschap & Technologie, tijdens de officiële inhuldiging.