Lat ligt hoog voor Ragheno
Het Mechelse stadsbestuur wil de volgende decennia de Ragheno-site laten uitgroeien tot een stadswijk die als voorbeeld kan dienen voor wonen, werken en samenleven in de 21ste eeuw. Wat de verwachtingen en de doelstellingen zijn, werd samengevat in een tien punten tellende ambitienota. Die moet dienen om op korte termijn een masterplan uit te tekenen, als aanzet tot een ruimtelijk uitvoeringsplan.
In het gebied dat omlijnd wordt door Leuvensesteenweg en de Leuvense Vaart, begrensd door de stationsomgeving en Spreeuwenhoek, ligt de zone Ragheno. Vandaag is dit een bijna 78 ha groot gebied met een onduidelijke structuur en een erg beperkte ruimtelijke kwaliteit.
“Hier ligt een enorme uitdaging op ons te wachten”, benadrukt de Mechelse burgemeester Bart Somers. “Tegelijkertijd biedt het ons een enorme opportuniteit. Het is voor het eerst dat we in Mechelen op zo’n grote schaal een mix van wonen, werken en samenleven moeten uittekenen. Eigenlijk moeten we een kader scheppen om een voorbeeldwijk voor de 21ste eeuw te creëren.”
Het stadsbestuur treedt op als regelgevende instantie, want het grootste deel van de terreinen op de Ragheno-site is in privéhanden. Naast enkele kleinere privé-eigenaars is het grootste deel van de gronden in handen van projectontwikkelaars. Die hebben al geruime tijd aangegeven dat ze in de startblokken staan. Er moet ook rekening gehouden worden met de ondernemingen die er nu al gevestigd zijn, zoals o.m. de centrale werkplaatsen van de NMBS, Kluwer, De Lijn en het Rode Kruis.
“We zijn realistisch genoeg om te beseffen dat de projectontwikkelaars vanuit een commercieel oogpunt redeneren”, verduidelijkt schepen van Stadsontwikkeling Greet Geypen. “Maar uit de gesprekken die we al geruime tijd voeren blijkt duidelijk dat ook zij kwaliteit nastreven. Toch zullen we niets aan het toeval overlaten en daarom hebben we een zeer ambitieuze nota uitgewerkt waarin onze doelstellingen vervat zitten.”
Duurzaamheid
“Duurzaamheid is de rode draad in de ambitienota”, vertelt schepen van Duurzaamheid en Klimaat Marina De Bie. “Uniek is dat we dit niet per gebouw gaan bekijken, maar voor het gehele gebied. We willen duurzame gebouwen in een duurzame wijk. Een voorbeeldproject voor Vlaanderen en daarbuiten. En dus moeten we de lat hoog leggen zowel op het vlak van energie- en materiaalgebruik als op het vlak van mobiliteit, groen- en watervoorzieningen en zelfs op het vlak van sociale voorzieningen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Duurzaamheid gaat ook over aangenaam wonen.”
De ambitienota omvat daarom tien duidelijke principes die samen een robuust raamwerk vormen: onwrikbaar waar nodig, flexibel waar mogelijk. De realisatie van dit project strekt zich immers uit over vele jaren – misschien wel decennia – en dan is het belangrijk dat er een duidelijke visie geformuleerd wordt en een afwegingskader dat tegelijk voldoende vrijheidsgraden in zich heeft.
De ontwikkelingsmogelijkheden van dit gebied worden voor een groot deel bepaald door de mobiliteitsvoorwaarden. Het stadsbestuur geeft prioriteit aan verplaatsingen te voet en met de fiets. De Ragheno-site moet een autoluwe wijk worden met kwalitatief openbaar vervoer en een uitgekiende parkeerstrategie. Daarnaast zet het stadsbestuur ook sterk in op beeldkwaliteit, niet alleen voor de woningen en kantoren, maar ook voor de straten, pleinen en andere gemeenschappelijke inrichtingen.
Water en groen
Er zal voldoende groene, open ruimte zijn, in de vorm van ofwel een groot park, kleinere publieke parkjes of collectieve buitenruimte. Het staat vast dat de spreiding van het groen essentieel is. Speelruimtes bevinden zich op maximaal 400 m. Belangrijk is ook dat Ragheno een gemengde wijk wordt met een combinatie van individuele en gemeenschappelijke woonvormen, kantoren en kleinschalige bedrijfjes.
“Maar dat is niet voldoende”, benadrukt schepen Geypen. “We moeten daar ook enkele alledaagse voorzieningen mee in opnemen zoals buurtwinkels, horecazaken, kinderopvang, ontmoetingsruimtes, sportfaciliteiten en zeker ook een basisschool. Op termijn komen hier meer dan 6.000 mensen wonen en die mogen niet in een woestijn terechtkomen.”
Vandaag is de Ragheno-site een gebied met een relatief lage bewoning. Alleen langs de Leuvense Vaart en in de Motstraat en Dellingstraat staan een beperkt aantal huizen. “We gaan deze bewoners zeker bij het project betrekken”, bevestigt Bart Somers, “maar het participatietraject dat we voor ogen hebben moet een heel stuk breder gaan. Naast de visie van de man in de straat willen we ook een externe revisor aanstellen om de opmaak van het masterplan te begeleiden. Ook de verschillende adviesorganen zoals de gecoro en de milieuraad zullen nauw bij dit project betrokken worden.”