Leuven maakt verder werk van nieuwe woonwijk

De site aan de Sint-Jansbergsesteenweg is samen met de site aan de Wakkerzeelsebaan in Wijgmaal het laatste grote woonontwikkelingsgebied in Leuven. De stad, KU Leuven en Dijledal maakten in 2020 een masterplan op voor het gebied dat de krijtlijnen voor dit project uitzet. In 2022 kochten ze de laatste gronden aan. Eind vorig jaar riepen ze ontwerpers op om zich kandidaat te stellen. Van de negentien ontwerpteams die zich aanmeldden, selecteerden ze er vijf. Zij stuurden elk hun visie op het ontwerp en aanpak van de site door. Uiteindelijk koos de jury voor het voorstel van B-architecten uit Antwerpen in samenwerking met VELD. uit Brussel. Het ontwerpteam krijgt de taak om de woningen, het ontmoetingscentrum en het publieke domein tussen de woningen te ontwerpen.

"Zij hebben de sterkste visie voor de site", licht Lies Corneillie, voorzitter van het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven en Leuvens schepen van wonen, de keuze toe. "Hun visie getuigt van een uitstekende ruimtelijke gevoeligheid en een geïntegreerde benadering. Ze willen gebruik maken van natuurlijke tinten, van donkergroene gebouwen die passen bij het bos tot witte gebouwen die aansluiten bij de huizen van Ter Elst. Ze kiezen ook voor een sobere architectuur zodat de gebouwen maximaal aansluiten bij de omgeving. Ook wat betreft duurzaamheid leggen de ontwerpers de lat hoog. Het bos en het waterbeheer vormen de basis van het ontwerp. De wijk wordt geen klassieke verkaveling of anonieme campus, maar een natuurlijke, open structuur die aansluit bij de omgeving en deze versterkt. Het wordt een prachtige plek waar heel wat gezinnen een nieuwe thuis zullen vinden."

Divers woningaanbod

Er komen een 200-tal sociale woningen, een 175-tal wooneenheden voor onderzoekers en zo’n 35 betaalbare koopwoningen waarbij de stad de grond in erfpacht geeft, en gemeenschapsvoorzieningen zoals een ontmoetingscentrum. "Met de ontwikkeling van deze site maken we een grote sprong voorwaarts wat het aanbod sociale huisvesting en betaalbaar wonen betreft", aldus Corneillie. Het worden allemaal woningen op maat van de omgeving, zodat ze aansluiten op de bestaande woningen en het bos. De woningen worden slim ingepast zodat de verharde oppervlakte beperkt blijft.

“De vraag naar sociale woningen blijft groot. In de afgelopen vijf jaar hebben we al meer dan 625 nieuwe sociale woningen gerenoveerd of gebouwd. Met de nieuwe woonwijk aan de Sint-Jansbergsesteenweg komen daar nog eens 200 woningen bij. Het is een prachtige omgeving waar heel wat grote en kleine gezinnen hun nieuwe thuis zullen vinden”, zegt Christophe Stockman, voorzitter van woonmaatschappij Dijledal. “Bovendien schenken de ontwerpers veel aandacht aan duurzaamheid. Met Dijledal streven we er steeds naar om meer duurzame en energie-efficiënte sociale huisvestiging te voorzien. Met de woonwijk aan de Sint-Jansbergesteenweg zetten we samen met de stad Leuven daarin een grote stap vooruit.”

Om de aantrekkingskracht van Leuven als kennisstad te versterken, zet KU Leuven in op een gevarieerd aanbod van betaalbare wooneenheden voor onderzoekers van de universiteit en, bij uitbreiding, van UZ Leuven en Imec. “Voor startende onderzoekers voorzien we kleinere, toegankelijke wooneenheden, met de mogelijkheid om in een latere fase door te groeien naar andere woonvormen die beter passen bij hun situatie,” zegt Stefaan Saeys, directeur Technische Diensten KU Leuven. “De strategische ligging dicht bij campus Arenberg, Gasthuisberg, het Wetenschapspark Arenberg en Imec maakt deze site bijzonder geschikt.” Met dit initiatief wil KU Leuven niet alleen jonge onderzoekers aantrekken naar Leuven, maar hen ook ondersteunen in hun academische loopbaan en helpen zich vlot te integreren in de Leuvense gemeenschap.

Bij de circa 35 koopwoningen blijft de grond in eigendom van de stad. Zo garandeert ze de betaalbaarheid. Om de woningen ook op lange termijn betaalbaar te houden, wordt de doorverkoopprijs beperkt. De stad bepaalt in een later stadium wie in aanmerking komt voor deze woningen.

Klimaatneutrale woonwijk

Het driehoekige gebied langs de steenweg wordt een autoluwe en klimaatneutrale wijk, met verschillende soorten bos. De sterk bewerkte akkers, waar het water bij regenval moeilijk insijpelt, worden omgevormd naar bossen waartussen de wijk gebouwd wordt. Naast het centrale bos komt er onder meer een voedselbos en een speelbos.

Verschillende infiltratiezones, zoals wadi’s en horizontale terrassen, verbeteren de waterhuishouding. Hierdoor kan het water trager en beter in de bodem indringen zodat de huidige natte zone aan de tuinen van de bestaande woningen gelegen aan de Groeneweg bij hevige regenbuien vermeden wordt.

Het wordt bovendien een autoluwe wijk met nieuwe verbindingen voor voetgangers en fietsers. Bewoners zullen half ondergronds kunnen parkeren. Er zullen in de nieuwe wijk geen fossiele brandstoffen gebruikt worden en er zal door een combinatie van zonne-energie en geothermie duurzame elektriciteit en warmte geproduceerd worden.

Ontmoeting tussen de oude en de nieuwe woonwijk is een belangrijk element in het project. De inwoners van de nieuwe en bestaande wijk zullen elkaar kunnen ontmoeten in onder meer de voedselbossen, het groen en in het ontmoetingscentrum.

Volgende stappen

Het ontwerpteam en de initiatiefnemers werken de wedstrijdvisie verder uit tot een concreet ontwerp. Tijdens deze ontwerpfase zal de stad een infomoment organiseren om buurtbewoners te informeren en omwonenden met interesse in de voedselbossen te betrekken. Vervolgens zullen de partners een omgevingsvergunning aanvragen. Als alles vlot verloopt, starten de werken in 2028.

Het ontwerpteam van B-architecten en VELD werkt hiervoor samen met onderaannemers DELVA Landschape Architects BV, Mouton, Cenergie, SBE, Hesselteer en Orientes.