Lichtkoepels maken architecturaal kunstwerk van Antwerps museumdak
De renovatie van het dak van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) bleek voor aannemer Adco een complexe en tijdrovende opdracht, die echter met een schitterend resultaat werd uitgevoerd. Er werd gekozen voor een dakbaan uit het gamma van kunststofspecialist Renolit. De werkzaamheden werden dit voorjaar afgerond..
Het negentiende-eeuwse neoclassicistische museumgebouw bezit meer dan 7.600 belangrijke kunstwerken van Vlaamse en Zuid-Nederlandse kunstenaars, van schilderijen, beelden, tekeningen tot prenten. Het dak van het museum mocht dus ook wel een architecturale en indrukwekkende blikvanger worden.
Het resultaat is een kunstwerk op zich. Op het dakvlak werden maar liefst 198 driehoekige lichtkoepels geïnstalleerd, die afgedicht werden met 1665 m² witte, speciaal op maat gesneden Renolit Alkorbright dakbaan, zowel op als rond de dakkoepels. Het gerenoveerde museum zou eind 2021 opnieuw de deuren openen.
De renovatie en uitbreiding van het KMSK omvatte een ambitieus plan om de voormalige binnentuinen van het gebouw om te vormen tot een gloednieuw verticaal museum. Binnen de muren van het oude bestaande museumgebouw zou een nieuw museum verrijzen, bedoeld voor hedendaagse kunst. Twee even fascinerende, maar toch van elkaar gescheiden kunstwerelden.
Om de waardevolle kunstcollectie tegen het daglicht te beschermen zochten de architecten Claus en Kaan een oplossing om via het dak zoveel mogelijk indirect en noordelijk licht te laten binnenvallen. Ze bedachten met de lichtkoepels uiteindelijk een fantastisch en toch wel ingenieus ontwerp, een blikvanger die niet enkel op esthetiek maar ook op functionaliteit scoort.
De 198 lichtkoepels met een raam op het noorden, laten alleen maar koel licht binnen in de museumzalen. Naar het noorden gerichte ramen zorgen immers voor indirect licht in het gebouw. Naast de visuele ervaring is het ook een ideale manier om de tentoongestelde kunstwerken in het museum te beschermen.
Met het oog op dit concept viel de keuze van de architecten op het systeem van Renolit, dat flexibel is, wit en met een SRI of zonlichtreflectie van 115. Dankzij deze eigenschappen is er een maximale weerkaatsing van de zonnestralen en bijgevolg meer indirect licht binnenin het gebouw. De reflecterende dakbaan zorgt bovendien voor minder hoge temperaturen in de zomer en dus ook voor een energiebesparing en minder kosten voor de airconditioning.
Voor dakdekker Adco, die de dakrenovatie van dit project toegewezen kreeg, was het een moeilijke en tijdrovende opdracht die heel wat technische vaardigheden vereiste. De 198 koepels werden stuk voor stuk prefab in een atelier opgebouwd.
De houten constructies werden eerst bekleed met het zelfklevende dampscherm Alkorplus 81002. Om de driehoeken zo strak mogelijk en helemaal waterdicht te kunnen afwerken, werden op alle randen metaalfolieplaat profielen aangebracht. Daarop werd uiteindelijk de dakbaan bevestigd.
Dat was een complexe opdracht want de koepels verschillen onderling ook van formaat. Een plat dak moet met het oog op de regenwaterafvoer immers altijd wat afhellen. Aangezien de toppen van alle driehoeken één rechte lijn moesten vormen, zou zelfs een heel lichte helling het optische effect van die strakke lijn verbreken. Dat is de reden waarom uiteindelijk drie verschillende formaten lichtkoepels voorzien werden.
