Masterplan voor Van Marcke-site aan de Weggevoerdenlaan in Kortrijk

De site is ongeveer 15 ha groot en huisvest ook het industriële verleden van de ‘Kortrijkse Kunstwerkstede Gebroeders De Coene’, een innovatief houtverwerkend bedrijf dat er tot halfweg de jaren ‘60 van de vorige eeuw aanwezig was en van wie Van Marcke de gebouwen destijds kocht. De Coene bouwde het Belgische paviljoen voor Expo 58 en dit gebouw met zijn typische spanten staan vandaag nog steeds als beschermd monument op de site.

De visie op de site moet de ambities van de stad op het vlak van haar verdere ruimtelijke ontwikkeling vertalen naar een ruimtelijk programma en ontwerp. De stad Kortrijk heeft die ambities de jongste jaren in een zeer uitgebreid participatief traject (Kortrijk 2025) samen met burgers en ondernemers bepaald. De belangrijkste krachtlijnen daaruit die relevant zijn voor deze opdracht zijn:

 •    Kortrijk versterken als ondernemende stad door het creëren van ruimte voor ondernemers op strategische plaatsen in de stad zoals deze site en door het versterken van de band tussen werken en (hoger) onderwijs;

•    Kortrijk versterken als verbonden stad door in te zetten op het verweven van functies zoals wonen en werken, zowel in het projectgebied als met omliggende functies zoals scholen, Campus West, buurten,… en door het fietsnetwerk naar een hoger niveau te tillen;

•    Kortrijk versterken als groen-blauwe stad door integraal en klimaatrobuust te ontwerpen, door ruimtes te ontharden en geen open ruimte meer in te nemen.

De stad beslist samen met burgers, ondernemers en andere gebruikers over ruimtelijke veranderingen van de stad. De ontwikkeling van deze site moet een opgemerkt signaal geven naar de arbeidsmarkt dat Kort­rijk een aantrekkelijke stad is om te wonen en te werken. De herdynamisering van Kortrijk als woon- en werkstad voor opgeleide arbeidskrachten is een essentiële doelstelling van dit project.

Daarom is het uitgangspunt voor de herinvulling van de site dat er maximaal wordt ingezet op het behoud van werkruimte en dat dit zoveel mogelijk wordt verweven met andere stedelijke functies in en rond het gebied. Een aanzienlijk deel van de site zal dus daarvoor ingezet worden, onder andere in de vorm van kmo-ruimte, en dit kan ook deels onder de vorm van andere werkruimtes, bij voorkeur met een link naar het hoger onderwijs. Kmo’s vormen slechts één (zij het een belangrijke) van de verschillende functies op de site. Ook wonen en groen krijgen een plek op de site.

De site wordt gekenmerkt door aanzienlijke wissels in het reliëf die functioneel dienen ingevuld te worden;  de site wordt omringd door verschillende functies, waarvan de belangrijkste zijn: een schoolgebouw, woningen, bedrijven, een rangeerstation en de stelplaats van De Lijn. Een station voor treinreizigers ligt eveneens op wandelafstand en is een belangrijke troef voor de site om haar filosofie waar te maken. 

Het resultaat van het masterplan omvat een conceptuele uitwerking van het gebied met een voorstel van bebouwing (uitwerking in volumes) en inrichting van de open ruimte om het vooropgestelde programma een plaats te geven. Voor de bebouwing worden, naast het volume, eveneens reeds aanzetten geformuleerd voor de latere architecturale uitwerking van gebouwen. Het ontwerpteam moet in staat zijn om architecturale kwaliteit te omschrijven in termen van randvoorwaarden voor de toekomstige ontwikkeling.

Van Marcke wil met de herontwikkeling tevens een maatschappelijk statement maken. Zowel de bedrijfsvoering als de technologieën die het bedrijf distribueert, ademen één en dezelfde filosofie van duurzaamheid en innovatie uit.  Het bedrijf levert graag een betekenisvolle bijdrage aan het welzijn van de planeet zonder in te boeten aan comfort voor de gebruikers van hun producten.  Deze site wil de levende illustratie zijn dat de knowhow van Van Marcke een comfortabele woon- en werkwereld kan doen samengaan met duurzaamheid en natuurbehoud. De toekomstige invulling zal gebouwd worden rond vier basisthema’s: leven, leren, denken en doen, die samen garant staan voor een geïntegreerde duurzaamheid.

De functionele invulling die we in de eindrealisatie zullen terugvinden is:

•    Leven: wonen, zowel in meergezinswoningen als grondgebonden woningen, in een groene omgeving;

•    Leren: scholen, die de mensen en hun innovaties leveren die we morgen nodig hebben;

•    Denken: incubatiebedrijven en kantoren;

•    Doen: een atelierzone voor kmo’s.

De stad Kortrijk en Van Marcke zoeken een ontwerpbureau dat deze visie kan vertalen in:

•   Eén globaal ontwerp waarin we de verwevenheid en symbiose van de verschillende functies harmonieus terugvinden en dat uitvoering geeft aan de globale toekomstvisie die de stad samen met burgers en ondernemers heeft ontwikkeld onder de vlag ‘Kortrijk 2025’;

•    Een krachtig architecturaal ontwerp dat de eenheid brengt in de verscheidenheid en de verscheidenheid in de eenheid;

•    Een state-of-the-art architectuur die de banaliteit en functionaliteit overstijgt en terzelfdertijd de betaalbaarheid eerbiedigt;

•    Een technische knowhow die de technologie van morgen kan integreren in de functionele noden van de ontwikkeling.

De ambitie is niets minder dan een modelsite te creëren voor Europa die door zijn visionaire architectuur en duurzame functionaliteit mens, werk en zijn ontwikkeling in één kleine  microkosmos integreert. Terzelfdertijd kan en mag er ook een reminiscentie zijn naar de historiek.

Na de oplevering van het masterplan kan Van Marcke beslissen om het geheel of een deel van de opdrachten voor de uitvoering van het masterplan te gunnen aan het ontwerpteam. Van Marcke is daartoe niet verplicht.

Gunningscriteria

•    De kwaliteit van de concept- en visievorming en van het ontwerpend onderzoek, afgetoetst aan de ambities en verwachtingen van de opdrachtgever zoals ze geformuleerd zijn in het bestek:

-      in een ruim maatschappelijk kader;

-      meer functioneel toegepast op de eisen van de gebruiker.

•    De aanpak van duurzaamheid d.w.z. de mate waarin de gekozen ingrepen efficiënt en effectief bijdragen tot een kwalitatief en toekomstbestendig gebouw;

•    De procesgerichtheid en procesbereidheid;

•    De samenstelling en de deskundigheid van het ontwerpteam;

•    De raming van de projectkost en het honorarium.