Mechelen renoveert leegstaande panden tot sociale huurwoningen

Het Pandschap ontstond in Gent en is een vereniging zonder winstbejag die op zoek gaat naar panden op de privémarkt die leegstaan of in slechte staat zijn. De panden worden dan conform alle eisen gerenoveerd tot kwaliteitsvolle en betaalbare sociale huurwoningen en vervolgens ter beschikking gesteld aan een Sociaal Verhuurkantoor. Mechelen hecht veel belang aan een aangename en gezellige stad met een kwalitatief woon- en winkelaanbod. Woningen toegankelijk houden voor de woningmarkt is daarbij een belangrijk punt.

Wat Het Pandschap doet omvat een complete ontzorging: van renovatie zonder zorgen tot sociale verhuur. De eigenaar hoeft zich nergens iets van aan te trekken. De renovatie gebeurt volledig via Het Pandschap, op voorwaarde dat het pand na de renovatie sociaal verhuurd wordt.

 

In Mechelen staan ongeveer 270 woningen leeg. Het brengt eigenaars niets op en ze riskeren hoge boetes voor verwaarlozing en/of leegstand. Anderzijds is er een groep van meer kwetsbare mensen die moeilijker een betaalbare huurwoning vinden. Bij die woningen zijn er ongetwijfeld een aantal waarvan de eigenaar niet goed weet wat er mee aan te vangen. Vaak zijn deze panden ook kwalitatief niet in orde om te mogen verhuren.

 

“Daarom willen op zoek gaan hoe we zo’n probleempand toch kunnen laten renderen. In zulke gevallen kan Het Pandschap Rivierenland een goede oplossing bieden. Hiermee slaan we drie vliegen in een klap: minder verloedering en leegstand, meer sociale woningen en een energiezuinige renovatie”, aldus Greet Geypen, schepen van Wonen.

 

15 woningen per jaar

 

Het is duidelijk dat de uiteindelijke bestemming voor de gerenoveerde panden de sociale huurmarkt is. “We worden als sociaal verhuurkantoor regelmatig geconfronteerd met onverhuurbare of niet kwalitatieve woningen. In plaats van deze te laten gaan, zijn we heel blij dat we nu zelf kunnen ingrijpen door Het Pandschap Rivierenland op te zetten. Door samen te werken, creëren we kansen. De ambitie is om het aanbod van sociale huurwoningen uit te breiden en de wachtlijst af te bouwen. Het renoveren van verkrotte en/of leegstaande panden draagt hiertoe bij”, vertelt Elisabet Okmen, voorzitter van SVK Mechelen.

 

Om een zelfbedruipend model te hebben, mikt Het Pandschap Rivierenland op een renovatie en sociale verhuur van vijftien woningen per jaar. Voor het eerste jaar mikt men op vier renovaties. In het tweede jaar wil men naar een verdubbeling gaan van acht gerenoveerde panden per jaar om zo door te stoten naar vijftien of meer woningen per jaar.
 
Ook burgerbeweging Klimaan stapt mee in dit project. “Tegen 2050 dient ons volledige patrimonium klimaatneutraal te zijn. We gaan geen moeilijke schakels uit de weg en proberen met dit model de ecologische en sociale dimensie in ons woningbestand te combineren. We willen de panden op een zo kostenefficiënt mogelijke manier klaarstomen voor een klimaatneutrale toekomst”, aldus Elise Steyaert van Klimaan.

 

Huuinkomsten

 

Sociale verhuur betekent betaalbare woningen die aan alle normen voldoen, kunnen aanbieden aan een kwetsbare doelgroep, en dit aan een prijs van 20 tot 25% onder de geldende marktprijzen. Dit gegeven koppelen aan de duurzaamheidsvereisten zet de uitdaging voor Het Pandschap Rivierenland op scherp.

 

Om dit voor pandeigenaars ook aantrekkelijk te maken biedt SVK Mechelen een ontzorging van verhuur, met gegarandeerde huurinkomsten voor de eigenaar die bovendien zelf de contacten met de huurders niet moet onderhouden, of bij wissel nieuwe huurders moet zoeken. Daarnaast biedt het SVK de garantie dat het pand in de oorspronkelijke staat wordt teruggegeven aan het einde van het huurcontract.

 

Wat het renovatietraject betreft, zorgt Het Pandschap Rivierenland eveneens voor een ontzorging. Zij stellen samen met de eigenaar een budget op en gaan aan de slag om binnen dit budget, eventueel aangevuld met een lening of premies, een degelijke renovatie uit te voeren. Daarbij wordt de woonkwaliteit bewaakt en er voor gezorgd dat er op een duurzame en energiezuinige wijze gerenoveerd wordt. Zij kunnen het renovatietraject volledig van de eigenaar overnemen indien zo overeengekomen.

 

Leegstand identificeren

 

Potentiële panden kunnen vanuit de stedelijke inventarissen leegstand en onbewoonbaarheid aangeleverd worden. Via het netwerk aan burgercontacten kan ook gedeeltelijke leegstand geïdentificeerd worden in de vorm van bovenverdiepingen van handelspanden of onvolledig bewoonde panden bijvoorbeeld in de vorm van een oudere persoon die enkel de benedenverdieping betrekt.

 

SVK Mechelen blijft het best geplaatst voor het opsporen van een voldoende groot aanbod aan sociale huurwoningen en krijgt met Het Pandschap Rivierenland een extra instrument om ook nog te renoveren woningen aan te boren.

 

Lier en Willebroek

 

Momenteel wordt er een screening van panden gedaan om begin 2022 aan de slag te kunnen gaan. De stad Mechelen ondersteunt het initiatief en vond deze in het ‘IGS versterkt wonen in Mechelen, Lier en Willebroek’.

 

Deze intergemeentelijke samenwerking maakt het mogelijk een eenmalig budget van 80.000 € te voorzien en geeft tegelijk de mogelijkheid om de werking ook uit te breiden naar Lier en Willebroek. Om de vereniging op termijn zelfbedruipend te maken zal een uitbreiding van het werkingsgebied aangewezen zijn, ook buiten Lier en Willebroek. Alle pistes liggen hierover nog open.

 

De stad Mechelen zal een samenwerkingsovereenkomst opstellen met Pandschap Rivierenland om resultaten te verbinden aan deze subsidie.