Nieuw museum La Boverie opent dit voorjaar in Luik

De stad Luik is al een hele tijd bezig met een ambitieus herontwikkelingsproject. De voorbije tien jaren werd de nadruk gelegd op moderne infrastructuur inzake mobiliteit en cultuur, waaronder het hst-station, de gerenoveerde opera, het theater, de Maaskades, nieuwe voetgangerszones, musea en bioscopen, ' Het zijn allemaal investeringen die Luik een geheel nieuw uitzicht bezorgden en een stedelijke vernieuwing teweegbrachten waarvan zowel inwoners als bezoekers genieten. Dit jaar komt daar de opening van La Boverie bij, een museum voor Schone Kunsten maar ook een nieuw centrum voor tentoonstellingen van internationale klasse.

Luik was achthonderd jaar lang de hoofdstad van een soevereine staat, het Prinsbisdom Luik (985-1789). Het omvatte een kwart van het huidige België en liep tot de Franse, Nederlandse en Duitse grens. Aangezien Luik een kruispunt was van de Latijnse en Germaanse culturen, had de stad een leidende positie in de industriële revolutie, wat haar in staat stelde om culturele voorzieningen en grote kunstwerken te verwerven. Vandaag is Luik de economische hoofdstad van Wallonië. Het is een logistiek en cultureel centrum en het middelpunt van vele evenementen, onderzoek en uitwisseling. Sinds 2000 focust Luik op een strategie van verzameling en herstructurering.

De vernieuwing van Luik is het resultaat van een strategisch, transversaal plan, het zogenaamde 'Projet de ville' waarvoor in 2003 de aanzet werd gegeven. De basis daarvan wordt gevormd door grote stedelijke projecten die vooral gericht zijn op cultuur en mobiliteit. Die strategie wil van Luik een creatieve metropool maken die open staat voor de wereld. Zo ontstond de voorbije jaren een nieuwe stedelijke as die loopt van het hst-station, ontworpen door de Spaanse architect Santiago Calatrava, tot Médiacité ontworpen door architect Ron Arad uit Israël.

Het hoogtepunt van dat vernieuwingsplan is de terugkeer van de tram in Luik, waarvan het traject van noord naar zuid door de stad zal lopen. Door het toepassen van een ontwikkelingsstrategie die vooral gebaseerd is op internationale bereikbaarheid en cultuur en ondersteund wordt door grote architecturale projecten, houdt Luik rekening met het vooruitzicht dat omstreeks 2050 zowat driekwart van de wereldbevolking in een stad woont. Dat wordt een grote uitdaging voor de Europese metropolen.

Met al deze projecten veranderde geleidelijk ook het gezicht van Luik. De as Guillemins-Boverie-Médiacité bevindt zich aan beide zijden van de Maas en het eiland van La Boverie, stroomafwaarts van de brug van Fragnée, en zal binnenkort door een fietsers- en voetgangersbrug van 1.250 m worden verbonden. De brug is vanaf het station en de nieuwe esplanade bereikbaar in slechts enkele minuten. Naast de esplanade bevinden zich de majestueuze nieuwe Toren van Financiën, het Centrum voor Design en de nieuwe Maaskades.

De loopbrug is een uitnodiging om het eiland en het park te verkennen dat zich profileert als een recreatieplaats voor het hele gezin. Het gebouw dat hier voor de Wereldtentoonstelling van 1905 werd gebouwd, draagt nu de naam 'La Boverie' en vormt de culturele motor van het park. De werkzaamheden zijn afgerond, de officiële opening is gepland op 5 mei 2016. Vlakbij bevinden zich naast Médiacité ook de Olympische ijsbaan en Média Rives, de studio's van de RTBF.

Op 29 juni 2009 schreef de gemeenteraad van Luik een openbare aanbesteding uit voor een uitgebreide studie m.b.t. de oprichting van een Internationaal Kunst- en Cultuurcentrum in het Boverie Park. Er kwamen 28 kandidaturen binnen, zowel nationaal als internationaal. Daaruit selecteerde een comité vijf projecten waarna de ontwerpers werden uitgenodigd om een volledig voorstel voor de bouw van het toekomstige project en het interieur in te dienen.

Op basis van de offerte, die bovendien een sterk architectonisch voorstel en bewezen expertise in grote culturele projecten combineerde, besliste het stadsbestuur de opdracht toe te vertrouwen aan de Franse architect en ingenieur Rudy Ricciotti, verbonden met het Luikse kantoor p.HD. Ricciotti ontving in 2006 de Grand Prix National d'Architecture en de Médaille d'Or de l'Académie d'Architecture. Hij behoort tot een generatie architecten die sterke creativiteit verenigt met een bijzondere aandacht voor constructie. Zijn meest opmerkelijke verwezenlijkingen zijn de Philharmonie in Potsdam (Duitsland), de Vredesbrug over de rivier Han in Seoel en het Musée des Civilisations d'Europe et de la Méditerranée (MuCEM) in Marseille, gebouwd ter gelegenheid van 'Marseille, Culturele Hoofdstad van Europa'. Ook de afdeling Islamitische kunst in het Louvre werd door Ricciotti ontworpen. Zijn dubbele vorming als ingenieur (Genève, 1975) en architect (Marseille, 1980) vindt weerklank in zijn werk, waar innovatieve technologie ten dienste staat van een terugkeer naar de grondbeginselen van de architectuur.

Omdat ze de bestaande gebouwen en het park wilden respecteren en behouden, kozen de architecten voor een beperkte ingreep waarbij sterk op het historische karakter van het gebouw wordt gesteund. Het meest zichtbare nieuwe element bestaat uit een hoofdzakelijk glazen uitbreiding, ingevoegd als een nieuwe vleugel naar het oosten, over de waterkant richting de Dérivation. Het nieuwe museum groeide zo uit tot een innovatief project met een sterke visuele identiteit die het iconische karakter van de bestaande architectuur sublimeert.

Op de bovenste verdieping zullen op ongeveer 3.000 m² grote tijdelijke tentoonstellingen worden ondergebracht. Die tentoonstellingen zullen ofwel direct door de stad Luik worden georganiseerd, ofwel in samenwerking met het Louvre opgebouwd, of aan andere actoren worden toevertrouwd. Het Louvre verbindt zich ertoe om met La Boverie samen te werken in het kader van een artistieke, adviserende missie. Het begeleidt de stad Luik in de programmering van drie tentoonstellingen (in 2016, 2017 en 2018) met internationale uitstraling.

Het thema van de openingstentoonstelling 'En Plein Air' onderstreept de sterke band tussen het museum en het park: rond de wisseling van de negentiende naar de twintigste eeuw speelde het schiereiland Boverie voor de Luikenaars dezelfde rol als deze die de oevers van de Seine hadden voor Parijzenaars. De expo presenteert een honderdtal werken van gerenommeerde kunstenaars zoals Corot, Joseph Vernet, Boudin, Monet, Evenepoel, Pissarro, Cézanne, Picasso, Bonnard en Renoir uit de collecties van La Boverie, het Louvre en prestigieuze Belgische en buitenlandse musea.