Ontwerper gezocht voor herinrichting Posthoornwijk in Wevelgem

Het gemeentebestuur van Wevelgem wil de kwaliteit van de verschillende gemeentekernen verhogen. Verkavelingswijk De Posthoorn vormt een belangrijk subcentrum binnen de deelgemeente Wevelgem en situeert zich langs de gewestweg (N8) tussen Menen en Wevelgem.

In het gemeentelijke meerjarenplan zijn in deze buurt reeds een aantal ruimtelijke ingrepen voorzien. Daarnaast wordt de nabestemming van de kerk geëvalueerd als uitbreidingsmogelijkheid voor de school en overweegt het lokaal dienstencentrum de uitbouw van een antennepunt. De diverse projecten zullen via een integrale benadering gerealiseerd worden als een proeftuin voor buurtgericht werken.

De Posthoorn bestaat uit drie deelwijken. De eerste wijk dateert uit de periode 1960-1970. Ten westen daarvan werd in de jaren ’80 de Vogelwijk aangelegd. Eind jaren ’90 volgde wijk De Zwaenebloeme in het oosten. De buurtbewoners vormen een intergenerationele mix. Het wijkhart situeert zich rond de vrije basisschool De Posthoorn, die kleuter- en lager onderwijs voorziet voor de kinderen uit te buurt, de Sint-Theresiakerk en het oude parochiecentrum. De groen- en speelzone Zwanebloemstraat vormt een grote troef in het noordelijke deel van de wijk.

Ten oosten palend aan de Groene Kamer wordt er aangesloten op het Groen Lint, een fietsverbinding met het centrum van Wevelgem. De straten in de wijk met zowel brede als smalle straatprofielen kennen weinig doorgaand verkeer, maar zijn sterk verhard en ingericht op maat van de auto. Vele woningen beschikken over eigen opritten en garages. Kleine wegen doorkruisen de diverse deelwijken langs achtertuinen en vormen een fijnmazig padennetwerk, dat een aantal rustpunten in de vorm van speelpleintjes en natuurgebiedjes verbindt.

Vanuit de onderschreven duurzame ontwikkelingsdoelstellingen wil de gemeente werk maken van een kwalitatieve publieke ruimte met aandacht voor diverse klimaatmaatregelen. Waar mogelijk dient te worden onthard, zodat laanbomen in combinatie met struiken en andere beplanting kan bijdragen aan de gelaagdheid en diversiteit van de groenopbouw. Het bufferen en infiltreren van hemelwater ter plaatse, maar ook in natuurgebied De Keuntjes, kan de verdroging van dit waterrijk gebied voorkomen.

Op vlak van mobiliteit wordt het STOP-principe vooropgesteld, om duurzaam verplaatsingsgedrag te stimuleren en fietsers en voetgangers meer ruimte te bieden. Het versterken van het sociale weefsel via een uitnodigende publieke ruimte, moet bijdragen tot de zelfredzaamheid van de ouder wordende bevolking en tot een veilige buurt voor opgroeiende kinderen en jongeren.

Door gelijktijdig in te zetten op diverse bouwstenen zoals de verkeersontsluiting, de ecologische en de maatschappelijke uitdagingen, wil Wevelgem een aantrekkelijke Leefbuurt creëren met ruimte voor ontmoeting, waar het voor jong en oud fijn wonen en vertoeven is. De gemeente wil deze kwaliteitssprong maken vanuit het hart van de wijk. In het kader van de verkeersveiligheid werd in de Normandiëstraat ter hoogte van de school enkele jaren geleden al een verkeersfilter geïnstalleerd en krijgt de Heilige Theresiastraat bij de aanvang en het einde van de schooldag het karakter van schoolstraat. De oude pastorijwoning tegenover de school maakte plaats voor een populair speelveldje.

Binnen het wijkhart is echter nog verbetering mogelijk. De omgeving van de kerk biedt mogelijkheden om de verkeersluwe zone uit te breiden en de omgeving verder te vergroenen. De centrale ligging, palend aan de N8, biedt ook kansen om het parkeren anders te organiseren, in te zetten op deelmobiliteit, laadpalen en een Hoppinpunt.

Kinderen moeten zich veilig van en naar school kunnen bewegen. Het invoeren van beperkte circulatiemaatregelen en een strategische verdeling van verschillende types wijktoegangen aan de N8 kunnen hiertoe bijdragen. Via de verdere ontwikkeling van het netwerk van trage wegen wil de gemeente actieve weggebruikers ook een veilig alternatief bieden voor de verbinding met het centrum via de N8.

Om dit te realiseren zoekt het gemeentebestuur naar een ontwerpteam met ervaring in de inrichting van de publieke ruimte voor de opmaak van een toekomstvisie en ontwikkelingsstrategie voor de volledige wijk en de concrete ontwerpstudie voor het wijkhart. De uitvoering zal gefaseerd verlopen in functie van het vrijmaken van budgetten.

Na de oplevering van de ontwikkelingsstrategie volgt een eerste uitvoeringsfase, waarbij de focus vooral op de schoolomgeving en de Lijnwaadstraat ligt. In een tweede fase kunnen ook de Heilige Theresiastraat en de kerkomgeving worden heringericht. Daarnaast voorziet de gemeente ook middelen voor de eigen realisatie van quick wins, die de belangrijkste uitgangspunten van de gewenste transformatie op korte termijn ook tastbaar maken in de rest van de wijk. Het participatie- en communicatietraject verdient binnen deze ontwerpopdracht de nodige aandacht.

Het Team Vlaamse Bouwmeester begeleidt het hele project en zal samen met de externe deskundigen (mobiliteit, landschap en participatie) deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht. Na de gunning zal het ontwerpteam de gemeente verder ondersteunen bij de uitvoering van het project. De projectregisseur en de experten zetten de kwaliteitsbewaking verder in de vorm van een adviesverlenende rol. In deze fase zal ook de Stuurgroep Leefbuurten nog enkele keren samenkomen om de uitvoering op te volgen in functie van het Leertraject.

Timing

• Aanmelding geïnteresseerde ontwerpers: vóór 7 maart om 12 uur.
• Toelichting van de opdracht aan de gekozen ontwerpers: maandagvoormiddag 16 mei.
• Vier teams worden uitgenodigd om een offerte in te dienen tegen donderdag 23 juni om 12 uur.
• Presentatie van de offertes: 30 juni vanaf 9.30 uur (onder voorbehoud).
• Start van de opdracht: september 2022.
• Investeringsbudget eerste uitvoering: 700.000 € (raming zonder btw en ereloon). De herinrichting wordt voorzienn in twee fases. De eerste fase start na de oplevering van de ontwikkelingsstrategie. Het uitvoeringsbudget voor deze eerste fase bedraagt minstens de helft van het totale uitvoeringsbudget.

Foto’s: Michiel De Cleene / Team Vlaams Bouwmeester