Postzegelviaduct maakt plaats voor twee nieuwe bruggen over de Leuvense Vaart

Postzegelviaduct vanaf 2026 gefaseerd afgebroken

“Wie vanuit de Postzegellaan komt en naar de Stationsstraat wil, rijdt nu nog over een ruim Postzegelviaduct. Door de opening van de Tangent in 2022 rijden er een pak minder auto’s over en is het viaduct veel te breed voor de hoeveelheid verkeer. Ze is bovendien 60 jaar oud en in slechte staat. Dit is dus het juiste moment om de brug te vervangen. Het is ook een opportuniteit om dit stadsdeel veel kwalitatiever in te richten”, vertelt burgemeester Bart Somers.

Nadat de nodige vergunningen verleend worden en het openbaar onderzoek afgrond is, starten we met de afbraak van de brug aan de kant van de spoorwegbruggen. Er verdwijnt ¼ van de brug Zo creëren we voldoende plaats voor de bouw van de hoge brug voor het openbaar vervoer, waarvan ook taxi’s, hulpdiensten, voetgangers en fietsers gebruik kunnen maken. Deze nieuwe brug komt vlak naast de recent gerenoveerde Vierendeelbruggen voor het treinverkeer. Tijdens de bouw blijft het verkeer rijden op het andere deel van het Postzegelviaduct. In een tweede fase breken we het brugdeel aan de kant van het Zegel en Elephantus af. In deze fase brengen we al het verkeer tijdelijk op de nieuwe, hoge brug totdat de lage, mobiele brug klaar is en we het bus- en andere verkeer weer kunnen splitsen.

De toekomst: een combinatie van historische en hedendaagse bruggen

Twee van de drie Vierendeelbruggen dateren uit 1958. Ze werden gebouwd naar aanleiding van de Wereldexpo in Brussel. Ze behoren tot ons bouwkundig erfgoed en werden gerestaureerd door Infrabel. De vormgeving van zowel de Spoorbypass als de nieuwe, hoge brug werd afgestemd op de oude spoorwegbruggen. Het zicht op de oude spoorwegbruggen moest immers gevrijwaard blijven. De vijf bruggen over de Leuvense Vaart zijn allemaal van staal. De keuze voor staal heeft een aantal voordelen. Zo heeft een stalen brug een lange levensduur: ze is ontworpen voor op zijn minst 100 jaar. Staal heeft een hoge sterkte-gewichtsverhouding, waardoor met een relatief laag eigengewicht een grote overspanning over het water kan worden gemaakt. Staal is ook flexibel in ontwerp en kan in verschillende vormen en maten worden vervaardigd. Bovendien kunnen de onderdelen in grote delen worden geassembleerd, waardoor we de bouwtijd en de hinder voor het bootverkeer tot een minimum kunnen beperken.

De hoge brug: een bouwkundig hoogstandje

In 2029 verhuist het huidige busstation in de Stationsstraat naar de Arsenaalzijde. Om deze kant van het station volgens de dienstregeling te bereiken, koos het projectteam voor een investering in een hoge brug over de Leuvense Vaart. Deze nieuwe brug voor bussen, hulpdiensten en taxi’s komt naast de recent gerenoveerde Vierendeelbruggen. De brug lijkt op de Spoorbypass, maar in plaats van vol staal, koos het designteam van de NMBS dit maal voor een vakwerkstructuur. Esthetisch even mooi, maar er is heel wat minder staal in verwerkt dan in een volle kokerbrug. Een bus oefent dan ook een kleinere belasting uit dan een trein. De brug heeft twee rijvakken voor de bussen, met ernaast een vrijliggend fiets- en voetpad. Tijdens de spitsuren rekent De Lijn op 12 bussen/uur in iedere richting. Via de trappen en een fietsgoot kunnen ook fietsers en voetgangers via de brug het water over.

De lage klapbrug

De Colomabrug krijgt er een broertje bij, want 300 meter verder bouwen we een gelijkaardige brug. Over deze mobiele, lage brug mogen echter wel auto’s in twee richtingen rijden. De brug is 14,5 m breed. Op de brug is aan één kant een breed dubbelrichting fietspad van 4,5 meter voorzien. Het fietspad bevindt zich op de fietssnelwegen richting Gent (F44-18) en Dendermonde. Het designteam van de NMBS besteedde veel aandacht aan de kruisbewegingen tussen fietsers, voetgangers en auto’s. Voor voetgangers is er ook zo min mogelijk conflict met fietsers. Aangezien er dagelijks gemiddeld 8 boten door het kanaal varen, zal de brug telkens 6 minuten open staan. Aan beide kanten van de openstaande brug komen er ruime opstelvakken voor fietsers. Tijdens de doorvaarten zijn er ook alternatieve routes via de Colomabrug, de hoge brug en de Plaisancebruggen.

Bart Somers: “We gaan dus van 4 naar 6 bruggen naast elkaar op deze plek. In 2017 kwam de brug voor de spoorbypass erbij. Het viaduct verdwijnt, maar er komen twee nieuwe bruggen in de plaats, met een open zicht op de historische Vierendeelbruggen. Met de heraanleg van de Postzegellaan en Stationsstraat, de inrichting van het Postzegelpark en de lopende residentiële ontwikkelingen wordt dit bovendien een bijzonder hoogkwalitatief stadsdeel.”

Heraanleg Geerdegemvaart

Door de renovatie van de Vierendeelbruggen is de Geerdegemvaart aan de kant van Coloma jarenlang gesloten voor autoverkeer. Daar komt verandering in. Nadat de mobiele brug klaar is, zal gemotoriseerd verkeer in één richting staduitwaarts naar de Tervuursesteenweg kunnen rijden. Stadinwaarts rij je via de Postzegellaan. Voetgangers, fietsers en bussen kunnen in twee richting via de Geerdegemvaart. De Geerdegemvaart kant Guldendal is en blijft doodlopend voor autoverkeer. Fietsers en voetgangers kunnen wel door.

Heraanleg Postzegellaan

De omgevingsvergunning omvat veel meer dan enkel het Postzegelviaduct. Ook de aansluitende straten en lanen werden hertekend. Zo wordt de Postzegellaan grondig onder handen genomen om de aansluiting op de busbrug en de mobiele brug te maken. Op de Postzegellaan, nabij het kruispunt met de Europalaan, komt in elke richting een toegankelijke bushalte. Verderop kan je met de auto een afslagstrook naar de ondergrondse parking van Guldendal nemen. Tegen de vaart aan de kant van de Geerdegemvaart draaien bussen de hoge brug op zodat ze ook wanneer de brug openstaat, hun rijtijden kunnen garanderen. Eenmaal het nieuwe busstation klaar is, draaien ze af naar de Diagonaal om het nieuwe busstation aan de Arsenaalzijde te bereiken. De Postzegellaan krijgt zwarte asfalt in combinatie met uitgewassen beton voor de draaibeweging van de bussen, de fietspaden donkerrood asfalt. Maar er is niet enkel beton. De Postzegellaan krijgt ook een parkje, nieuwe bomen en een wadi. De laan zal in niets lijken op de huidige, grauwe wegenis.

Heraanleg van de Stationsstraat

Eens de gigantische voetafdruk van het huidige Postzegelviaduct verdwijnt, komt er plaats voor meer groen, terrassen en een veiligere en aangenamere wegenis voor alle weggebruikers. Aan de kant van Bar Marie voorzien we een kleine afslagstrook voor een aansluiting naar de Vaartdijk. De Vaartdijk blijft een fietszone. De nieuwe Stationsstraat heeft 2x1 rijstroken richting de Leopoldstraat. We voorzien een kiss en ride strook aan kant Bar Marie. Aan beide kanten van de Stationsstraat komen dubbelrichtingfietspaden zodat fietsers zo min mogelijk kruisen met auto’s en voetgangers. De rest van de vrijgekomen ruimte wordt onthard, aangeplant of voorzien als terraszone.

TIMING nieuwe bruggen

- juni 2026 - november 2026: sloop ¼ Postzegelviaduct

-november 2026 – oktober 2027: bouw nieuwe, hoge brug en heraanleg wegenis

-oktober 2027 –januari 2028: sloop resterende Postzegelviaduct

-Januari 2028 - januari 2030: bouw lage klapbrug