Restauratie op komst voor kasteel van Hof ter Linden in Edegem
Na de indiening en goedkeuring van het beheerplan als langetermijnvisie voor de gebouwen en het park van Hof Ter Linden, dienden de eigenaars – de gemeente Edegem, vzw Kempens Landschap en het Agentschap voor Natuur en Bos – eind vorig jaar bij de Vlaamse overheid een premiedossier in voor de restauratie van het classicistische kasteel. Hiermee zetten ze een belangrijke stap in de opwaardering van het Hof Ter Linden. De kosten voor de restauratie van het kasteel worden geraamd op ruim 4 miljoen €.
Het Hof Ter Linden ontstond in de dertiende eeuw. Een omwalde en versterkte hoeve domineerde toen het goed. In de zestiende of zeventiende eeuw werd het gebouw vervangen door een zogenaamd ‘hof van plaisance’ in renaissancestijl. In de tweede helft van de achttiende eeuw werd het kasteeldomein heraangelegd met een classicistisch kasteel, bijgebouwen en een park. Tot vandaag is het domein grotendeels in die staat bewaard gebleven.
In 2012 kochten de gemeente, vzw Kempens Landschap en het Agentschap voor Natuur en Bos het domein uit privéhanden om er een grotendeels toegankelijk park van te maken waar zoveel mogelijk bezoekers van kunnen genieten. In enkele jaren tijd gebeurden reeds grote investeringen: de toegankelijkheid van het als monument beschermde binnenplein werd aangepakt, de vijverbalustrade en de trap werden aangepakt, de monumentale poort werd gerenoveerd en er kwamen nieuwe trage wegen door het domein. Beide koetshuizen werden volledig gerestaureerd en kregen een nieuwe functie in samenwerking met private partners. In januari van dit jaar start de aanleg van het vlonderpad dat de westelijke trage weg afmaakt.
Kempens Landschap en de provincie Antwerpen hebben de afgelopen jaren hard gewerkt aan een geïntegreerd erfgoed- en natuurbeheerplan dat de visie en werkzaamheden voor de komende 24 jaar voor het parkdomein en de gebouwen vastlegt. Eén van de grote werken die in dat dossier staan omschreven is de restauratie van het belangrijkste gebouw op de site: het kasteel.
”Zopas kregen de partners de melding dat het beheerplan is goedgekeurd door de Vlaamse diensten. Dit was nodig om aanspraak te kunnen maken op de subsidies voor de restauratie van het kasteel”, vertelt burgemeester van Edegem Koen Metsu.
Totaaldossier
“We vragen een premie voor de restauratie van zowel de buitenzijde als de binnenkant van het gebouw. Hiermee maken we het kasteel klaar voor de toekomstige uitbating”, vertelt schepen voor Parken Goedele Van der Spiegel. “Bij de renovatie zal aandacht besteed worden aan de toegankelijkheid voor minder mobiele bezoekers. Het gelijkvloers van het kasteel wordt bereikbaar gemaakt door een soort van platformlift en er wordt sanitair voor andersvaliden geplaatst. De toiletten voor validen komen in de kelderruimte, waardoor we deze ruimte waterdicht moeten maken”, gaat Van der Spiegel voort.
“In ieder geval is het de bedoeling om tijdens de restauratie het gebouw ook te verbeteren voor gebruikers. Een bed & breakfast of een businessclub behoren tot de mogelijkheden. House de Neuf, de uitbater die er reeds evenementen, bijeenkomsten en huwelijksfeesten organiseert, kan ook in 2019 nog in het kasteel blijven. Het is nog afwachten wanneer de premie zal toegekend worden, maar we verwachten dat er vóór 2020 geen grootschalige werkzaamheden aan het kasteel kunnen beginnen”, gaat burgemeester Koen Metsu verder.
Schade vermijden
“De staat van het kasteel, zeker de buitenschil, gaat zodanig achteruit dat een restauratie niet veel langer kan uitgesteld worden. Er zijn wat stabiliteitsproblemen die tot schade aan de waardevolle interieurs van het kasteel kunnen leiden. Ook sijpelt er water binnen via het dak. Die mankementen worden best zo snel mogelijk aangepakt”, licht gedeputeerde Kathleen Helsen, covoorzitter van Kempens Landschap, toe.
“Daarnaast willen we bij de restauratie bekijken hoe we een dergelijk oud gebouw vol erfgoedwaarde toch op de best mogelijke manier energiezuiniger kunnen maken. Er komt daarom een speciaal (verdund) dubbel glas in de ramen. Via specifieke leien en panelen op de die delen van het dak die niet zichtbaar zijn voor het publiek zullen we de zonne-energie benutten om water op te warmen”, vult gedeputeerde Jan De Haes, covoorzitter van Kempens Landschap aan.
Prijskaartje
Het kasteel beschikt over een waardevol interieur. De gelijkvloerse verdieping is uitgevoerd in Lodewijk XVI-stijl. De ronde zaal, met een indrukwekkende parketvloer en de typische classicistische versieringen, is een pareltje. Maar ook elders in het kasteel zijn prachtige vloeren en heel wat muren met waardevolle marmerimitaties terug te vinden. Dit zijn heel specifieke elementen die met de grootste zorg en precisie gerestaureerd zullen worden.
“Vanwege de hoge erfgoedwaarde van het gebouw en het zeer waardevolle interieur, is het kostenplaatje van de totale restauratie niet gering. De raming van de kosten bedraagt 4.121.030 €. Daarvan komt zo’n 3,6 miljoen € in aanmerking voor een subsidie van 80%”, stelt De Haes.
“Wanneer we die gevraagde 2.890.000 € premie zullen verkrijgen, is nog niet duidelijk. Maar het staat al vast dat het resultaat verbluffend zal zijn”, sluit gedeputeerde Kathleen Helsen daar nog op aan.