Restauratie voor bedieningsgebouw Siberiabrug-noord in Antwerpen
Het buitenschrijnwerk van het beschermde bedieningsgebouw van de Siberiabrug-noord in Antwerpen wordt gerestaureerd. Hiervoor wordt een premie van 51.391,09 € toegekend. De brug en het bedieningsgebouw werden in 2015 beschermd als monument. De Siberiabruggen werden gebouwd tussen 1938 en 1943 als basculebruggen, type Strauss met aangebouwd brugwachtershuis tussen Kattendijkdok en Amerikadok. De zuidelijke brug werd gesloopt in 1990.
“Eind 2020 wijzigden de premieregels voor onroerend erfgoed. Dankzij de standaardpremie kunnen eigenaars van onroerend erfgoed nu via een eenvoudige procedure snel een ondersteuning krijgen om hun erfgoed te onderhouden. Ik ben erg blij dat er massaal gebruik gemaakt wordt van die nieuwe regel om het erfgoed in goede conditie te houden. Dat is de beste manier om dure restauraties in de toekomst te vermijden”, aldus Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele.
De Siberiabrug-noord is gelegen over het noordelijke hoofd van het Suezdok, een klein dok dat het Kattendijkdok met het Amerikadok verbindt. Het is een elektrisch aangedreven ophaalbrug met aan de noordzijde een aansluitend bedieningshuis. Sinds 1997 is ze voorzien van een moderne sturing (plc, programmable logic controller). Bij dit type basculebrug bevinden de ballastkist en de machinekamer zich boven het wegdek.
Het gebied werd destijds ‘Siberia’ genoemd omdat de havenarbeiders te voet of per fiets een heel eind verder aan het werk moesten dan ze gewoon waren. Het Suezdok (1887), waarvan de naamgeving zinspeelt op het in 1869 geopende Suezkanaal, vormt de verbinding tussen het oudste dokkencomplex (1811-1888) ten zuiden en het latere dokkencomplex (vanaf 1887) ten noorden.
De bewaarde ontwerpen van de Siberiabruggen dateren veelal van 1939, soms met later gedateerde wijzigingen. In de periode 1985-1986 werd de brugklap (vlucht) van de Siberiabrug-noord gerenoveerd, een dieselhulpaandrijving geplaatst en de gehele brug geschilderd.
Uit het jaarverslag van 1992 van de Technische dienst van de haven dat onder meer het aantal bewegingen per jaar van de beweegbare bruggen in de haven weergeeft sinds de jaren 1960, blijkt dat de Siberiabrug samen met de Petroleumbrug (gelegen tussen het hansadok en het Marshalldok, gesloopt in 2008) de koplopers waren.
In 1993 vonden er herstellingswerken plaats aan de Siberiabrug-noord waaronder het vernieuwen van de aandrijving. Tegelijk met de bouw van de nieuwe zuidbrug in 1997 werd de elektrische uitrusting van de noordbrug gerenoveerd: deze werken omvatten voornamelijk het plaatsen van een nieuwe hoofdmotor, van een schakelbare hulpmotor, van nieuwe remmen en het incorporeren in het automatiseringsconcept van de nieuwe zuidbrug. In 1999 vonden er aan de noordbrug nog diverse herstellingswerken aan scheuren plaats en vernieuwingswerken aan de bouten en het houten wegdek.
Vooral vanwege de schade aan de ballastkist (en het risico voor het afscheuren) werd de brug sinds 2011 buiten werking gesteld. Ze wordt niet meer bewogen en bevindt zich in een verticale positie waarbij de ballastkist ondersteund wordt.
Het bedieningshuis van de Siberiabrug is opgetrokken in een verzorgde, zakelijke interbellumstijl en is gelijktijdig met de Siberiabruggen gebouwd. Het is een baksteenbouw van twee bouwlagen onder een plat dak van gewapend beton met een overstek boven een dito band, aan de oost- en westzijde met een aanbouw van één bouwlaag onder plat dak, die aan de westzijde met een houten kroonlijst.
De twee verdiepingen staan met elkaar in verbinding via een buitentrap tegen de westgevel. De opstand van de gevels is aangepast aan het verschil tussen het straat- en kaainiveau. De gevels zijn van een roodbruin bakstenen parement met kettingverband. De variërende rechthoekige muuropeningen (vensters, deuren en poort) hebben houten schrijnwerk. De noordgevel met blokvensters is voorzien van vermoedelijk nog de originele verdeling.
De vensters hebben strekse bogen of betonnen lateien en lekdrempels van verglaasde grèsstenen. Enkel de vensters van de bedieningsruimte op de bovenverdieping zijn aangepast met een dubbele beglazing, zonneblinden en arduinen lekdrempels. De westgevels van het hoofdvolume en de aanbouw, georiënteerd naar de doorvaart in het dok, zijn opengewerkt met quasi gevelbrede vensterpartijen en een inkom, ter hoogte van het hoofdvolume doorlopend over de zuidwesthoek. Tegen deze gevel bevindt zich een ijzeren buitentrap met buisleuning die uitgeeft op een dito balkon.