Vianderdomein moet de nieuwe hotspot van Tienen worden

In het noordoosten van Tienen bevindt zich het recreatiedomein Viander. Het domein ligt net buiten de kleine ring en vormt een groene long aan de rand van de stad. Het strekt zich uit over een oppervlakte van 8 ha. Naast het domein werd en wordt met het Anemonenproject een nieuwe woonwijk aangelegd. Het Vianderdomein grenst eveneens aan een industriezone.

 

In het domein bevinden zich drie (vis)vijvers (waaronder een voormalig openluchtzwembad), twee speeltuinen, een waterspeeltuin, een minigolf, een brasserie en diverse wandelpaden. Verder zijn er een aantal verenigingen gehuisvest. De vijvers worden gevoed door het water van de rivier de Gete die op een boogscheut van het domein stroomt. Het Vianderdomein wordt op toeristisch vlak ontsloten via het fietsknooppuntennetwerk en het nabijgelegen wandelnetwerk Getevallei.

 

Domein Viander is gekend en geliefd bij de inwoners van Tienen en heeft een rijke geschiedenis. Het domein dateert uit het interbellum en was van meet af aan een belangrijke recreatieve trekpleister. Het domein diende onder meer als kader voor de 'schoolkoloniën', die door het stadsbestuur tijdens de Tweede Wereldoorlog in de zomermaanden werden ingericht voor de Tiense jeugd, te vergelijken met de huidige 'speelpleinen'. Heel wat oudere inwoners denken met weemoed terug aan die tijd. Het domein raakte nadien langzaam maar zeker in verval.

 

De voorbije jaren werden echter al heel wat initiatieven genomen om het Vianderdomein te herwaarderen: de heraanleg van wegenis, het vernieuwen van de verlichting, de aanleg van een buitenklas en een insectenhotel, een hoogstamboomgaard en nieuwe speeltoestellen. De initiatieven waren goedbedoeld maar fragmentair: een totaalvisie of beheersplan ontbrak.

 

Naar aanleiding van een rondvraag bij de bevolking in het kader van de opmaak van het meerjarenplan 2020-2025 werd de opwaardering van het Vianderdomein als één van de belangrijkste prioriteiten naar voor geschoven.

Heel concreet wil het stadsbestuur dat het Vianderdomein de nieuwe hotspot van Tienen wordt. Het moet een duurzame, natuurlijke omgeving met ecologische waarde worden, waar een recreatief programma wordt ontwikkeld, zodat de inwoners opnieuw de heilzame kracht van het openluchtleven kunnen ervaren in hun directe woon- en leefomgeving.

 

De stad Tienen wil daarvoor een ambitieus masterplan laten opmaken met een vertaling van een eigentijdse, duurzame ruimtelijke ontwikkelingsvisie voor het plangebied en voortbouwend op de historische context van het park. Ze wil de potenties en het gebruik van de aanwezige gebouwen aangrijpen voor een aantrekkelijk en laagdrempelig gebruik van het park door al wie de rust en de natuur even wil opzoeken.

 

Aan de ontwerpers wordt gevraagd om voor de nieuwe ontwikkeling van het Vianderdomein ook potentiële linken met activiteiten en functies in de ruimere omgeving te onderzoeken. Naast het domein liggen een voormalige atletiekpiste en een historische boomgaard. Een te beantwoorden vraag is hoe het Vianderdomein ruimtelijk, functioneel en ecologisch wordt ingepast in zijn omgeving?

 

De stad wil tevens functionele, veilige en vlotte verbindingen met het park vanuit de stad. Wellicht kan er via het park ook een vlotte verbinding worden gemaakt met het buitengebied.Naast een absolute, prioritaire inzet op bereikbaarheid van het park via veilig en comfortabel langzaam verkeer, met eventuele voorstellen om de inrichting van wegen- en padensystemen te wijzigen in de omgeving, wil Tienen ook een vertaling van een geïntegreerde visie op de bereikbaarheid van het park met gemotoriseerd verkeer, inclusief een visie op parkeren. Welke kansen zijn er? Hoe kan het Vianderdomein beter worden ontsloten?

 

Het masterplan bevat een uitgewerkt, duurzaam en kwalitatief, stedelijk recreatieprogramma. Rust, natuur- en waterbeleving staan centraal. De stad Tienen vraagt om eventuele andere recreatievormen (voor zover verzoenbaar met de beoogde ecologische waarde van het gebied) te onderzoeken, die het park dagelijks aantrekkelijk kunnen maken voor de buurt en de andere inwoners van Tienen.

De ontwerpers dienen zich uit te spreken over hoe de waterhuishouding op het domein kan worden geoptimaliseerd in functie van klimaatadaptiviteit en recreatie. De huidige en toekomstige voeding van de verschillende vijvers en eventuele toekomstige waterbeleving vormen hierbij een aandachtspunt. Daarnaast wordt er rekening gehouden met toekomstige hemelwaterplannen en plannen met betrekking tot waterbuffering.

 

De stad Tienen verwacht dat de ontwerpteams maximaal rekening houden met de verschillende potentiële gebruikers van het domein: kinderen, jongeren, ouders en grootouders, omwonenden, toeristen, fietsers, wandelaars, zakelijke klanten, gebruikers van de kmo-zone in de buurt, scholen, enz., hoewel het project in de eerste plaats focust op de inwoners van de stad. Het ontwerpteam ondersteunt de stad bij het voeren van een participatief proces en bij de communicatie over het project bij deze doelgroepen.

 

Naast het masterplan wordt een visie uitgewerkt voor een gefaseerde ontwikkelingsstrategie, een uitwerking van realisaties op korte, lange en middellange termijn. Van het ontwerpteam wordt verwacht dat ze het ontwerpproces in nauwe dialoog met de stad en de betrokken diensten organiseren. Aan de hand van ontwerpend onderzoek worden de ruimtelijke effecten van bepaalde keuzen gevisualiseerd. Alle voorstellen gaan gepaard met een kosten-batenanalyse van oplossingen voor huidige knelpunten en vraagstukken op diverse vlakken: ruimtelijk, sociaal, financieel, exploitatie, mobiliteit, onderhoud,…

 

Na de oplevering van het masterplan kan de opdrachtgever beslissen om het geheel dan wel een deel van de opdrachten voor de uitvoering te gunnen aan het ontwerpteam (het voorwaardelijk gedeelte). De opdrachtgever is daartoe niet verplicht; hij kan ook beslissen om de betreffende vervolgopdrachten mits inrichting van een nieuwe aanbestedingsprocedure aan derden te gunnen. Er wordt bovendien aan gedacht om voor deze ontwikkeling met een bouwteamformule te gaan werken.

Foto’s: Tim Van de Velde / Team Vlaams Bouwmeester.