De vakjury bestond uit Els Derycke (hoofd site-ontwikkeling bij Herita), Erik Müller (teamleider Monumentenwacht Vlaanderen en lid van de Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed), Inge Bertels (hoogleraar Architectuurgeschiedenis aan de Universiteit Antwerpen), Joke Buijs (hoofd monumentenzorg bij de stad Leuven) en Joris Molenaar, (restauratiearchitect en lid van de Welstandscommissie Rotterdam). Uit de vierentwintig voorstellen selecteerden de juryleden vijf kandidaten:
• Stokers. De stookplaats van het militair hospitaal wordt een co-workingplek aan de Artsen Zonder Grenzenstraat 31, 2018 Antwerpen.
• August. Een bouwvallig klooster wordt getransformeerd tot een hotel aan de Jules Bordetstraat 5, 2018 Antwerpen.
• Noordpoort. Een voormalig station voor elektriciteitsbedeling eert industriële erfgoedwaarden aan de Dambruggestraat 336, 2060 Antwerpen.
• Woning Peeters. De trotse bewoners geven het modernisme terug kleur aan de Ter Rivierenlaan 55, 2100 Deurne.
• Ensemble Ernest Stordiau. Een unieke zoektocht naar de perfecte replica’s wordt een nieuwe blikvanger in het straatbeeld aan de Stierstraat 8 en 16 in 2018 Antwerpen.
“Architectuur en erfgoed bepalen mee de uitstraling en sfeer van een stad. De vierentwintig inzendingen tonen dat hedendaagse noden en erfgoed perfect kunnen samengaan en een meerwaarde betekenen, ongeacht of het een gezinswoning, een winkel, een werkplek of een hotel is. De vijf kandidaten representeren deze mix. Co-workings Stokers en Noordpoort vinden hun oorsprong in industrieel erfgoed, hotel August was oorspronkelijk een klooster en twee privéwoningen van bekende Antwerpse architecten kennen een revival dankzij hun nieuwe eigenaars”, zegt schepen Koen Kennis.
De woningen zijn te bezoeken tijdens de Open Monumentendag op 8 september. Iedereen kan tot 9 september digitaal stemmen op zijn of haar persoonlijke favoriet op www.hetschoonstegebouw.be. Op 23 september worden de publiekswinnaar en de winnaar van de vakjury bekendgemaakt. De eigenaars krijgen de titel Het Schoonste Gebouw, en ontvangen 4.000 €. Vijf stemmers kunnen een verblijf winnen in Hotel Franq, een Antwerps luxehotel met erfgoedwaarde.
Stokers
In 1899 startte de bouw van het militair hospitaal volgens de nieuwste technieken. Een stookplaats met een vernuftig verwarmingssysteem om de ziekenzalen op temperatuur te houden was er daar één van. De stookplaats lag in het midden van de site achter de kapel. Bij de herbestemming van ’t Groen Kwartier blijkt een goede invulling voor deze plek een moeilijke opgave. De opdrachtgevers beslissen in 2015 om er een co-working van te maken voor 75 creatievelingen. De stookplaats is een beschermd monument. (Foto: Lucid)
August
Het Augustinessenklooster werd in 1899 gebouwd als onderdeel van het militair hospitaal. De 110 hospitaalzusters verbleven in het besloten klooster en verzorgden de soldaten. Het gebouw is een vrij onopvallend en gesloten geheel, met tuin en kapel aan de rand van het domein. Bij de herbestemming was de toestand van het complex erg bouwvallig. Nu is het zorgvuldig gerestaureerde gebouw een hotel. Het klooster is beschermd als monument. (Foto: Robert Rieder).
Noordpoort
Noordpoort ligt in de Dambruggestraat in Antwerpen-Noord waar op het einde van de negentiende eeuw verschillende Naties of havenbedrijven gevestigd waren. In 1923 verkocht de Hout Natie de grond aan de Compagnie Électrique Anversoise (CEA) die er een ‘onderstation voor elektriciteitsbedeling’ liet bouwen. Het gebouw heeft geen erfgoedstatuut. Toch kozen de eigenaars ervoor om het pand met zo veel mogelijk respect voor de erfgoedwaarde te restaureren en een nieuwe invulling te geven als co-working en ontmoetingsplek voor de buurt. (Foto: Lucid)
Woning Peeters
Aan de Ter Rivierenlaan in Deurne staat de radicaal modernistische woning die Gaston Eysselinck in 1932 ontwierp voor de familie Peeters-Ceurvels. De architect inspireerde zich voor het hoekpand op het Maison Citrohan van Le Corbusier. De latere eigenaars hebben een aantal typerende modernistische elementen verwijderd, al naargelang de functionele noden. De woning is beschermd als monument. De huidige eigenaars hebben de woning volgens het oorspronkelijke plan gerestaureerd. (Foto: Lucid)
Ensemble Ernest Stordiau
In 1896 zette de bouwmaatschappij SA pour la Construction de Maisons Bourgeoises de Antwerpse architect Ernest Stordiau aan het werk in de wijk Zurenborg. Hij kreeg de opdracht om vijf woningen in zijn kenmerkende neo-Florentijnse stijl te ontwerpen. De twee uiterste woningen (nr. 8 en 16) van dit symmetrisch opgebouwde geheel zijn identiek. Ze zijn bekleed met faiencetegels waarbij 750 vlakke tegels in verschillende tinten bruin en roodbruin worden afgewisseld met 750 reliëftegels met de afbeelding van een salamander. Het ensemble is beschermd als monument en nog steeds in gebruik als privéwoningen. (Foto: Lucid)