Vijfde Gevel realiseert laboratoriumdak in Gent

De Vijfde Gevel is een communicatie- en kennisdelingsplatform dat bouwheren, architecten, studiebureaus, aannemers en eigenaars van gebouwen creatieve ideeën aanreikt om meerwaarde uit hun dak te halen. Een academisch team en een selecte groep topfabrikanten delen hiervoor hun expertise en ervaringsdeskundigheid.

Vanuit een gezamenlijke filosofie bieden ze kennis en oplossingen aan die hun economische meerwaarde reeds bewezen in talrijke projecten. Deze clustervorming fungeert ook als economische hefboom voor de partners. Door samen de markt te benaderen, kunnen ze totaaloplossingen aanbieden, wat voor de opdrachtgever een aanzienlijke tijds- en budgetwinst kan opleveren.

Heel wat materialen en toestellen lagen bij de start van het Gentse bouwproject kantooR4 op de hoek van de R4 en de Sint-Denijslaan nog op de tekentafel van hun respectievelijke producenten. Anderhalf jaar later is elke partner klaar om zijn nieuwste en beste materiaal te installeren. En bovendien: werken in bouwteam, ook dat was nieuw en voor de hele ploeg heel leerrijk.

Vooral de energietechnieken zullen door de fabrikanten gevolgd en waar nodig worden bijgestuurd. De bouwervaringen zullen het onderwerp uitmaken van een origineel kijk-, lees-, leer-, kook-, zang en knutselbouwboek dat op 6.000 exemplaren in de bouwwereld zal worden verdeeld. Nu alle denk- en studiewerk voor dit laboratoriumdak achter de rug is, start de ploeg achter de Vijfde Gevel met een aantal nieuwe projecten.

Energietechnieken

De cad-tekeningen van het laboratoriumdak worden omgezet naar een bim-architectuurmodel. Er moet een vloeiende synergie mogelijk worden tussen het bim-model in Revit 2016 en de meetstaten en bestekteksten met Excel en Word, conform de meest gebruikte werkmethodiek en codering in Vlaanderen. Hierover komt een workshop op donderdag 2 april, een activiteit die erkend is door de Orde van Architecten voor de permanente vorming van architecten.

Later zet de Vijfde Gevel de stap naar het Franstalige landsgedeelte en wordt het platform de content provider voor CAP2020, een kennisnetwerk over duurzaam bouwen erkend door de Waalse regio. Hierdoor zullen ze per jaar een 600-tal Waalse architecten kunnen bereiken. Op 22 oktober organiseert de Vijfde Gevel zijn tiende workshop en mogelijk komt er dit jaar een vervolg op het project om in Antwerpen 2 ha dakoppervlakte te verduurzamen.

Veiligheid

Op het laboratoriumdak van kantooR4 in Gent worden verschillende dakbeveiligingssystemen van XS Platforms toegepast. Het LinkedPro-systeem beleeft er zijn Belgische primeur. Het is het eerste en het enige valbeveiligingssysteem ter wereld waarbij meerdere leeflijnen geplaatst kunnen worden op een ankerpunt. Het systeem is toepasbaar op nagenoeg alle typen daken, wanden en plafonds, zodat op elke locatie op hoogte een veilige werkplek gecreëerd kan worden, zelfs wanneer passeerzones beperkt en smal zijn. Uniek aan dit systeem is dat tot wel zes gebruikers tegelijkertijd gebruik kunnen maken van dit systeem, zonder zich los te moeten koppelen bij het passeren. Hierdoor kunnen gebruikers elkaar eenvoudig en veilig passeren.

Groendak

De Boer Green Roof Solutions plaatst een extensief groendak op het laboratoriumdak. Het wordt een drielaagssysteem, met een drainagelaag die beschermt, draineert en filtert. Daarboven kom een substraatlaag en een vegetatielaag die bestaat uit mossen en sedum. Er komen twee delen. Bij het gedeelte met een voorgekweekte mos-sedummat is de bedekking met vegetatie bij plaatsing 80-90%, afhankelijk van het seizoen. Bij het gedeelte dat ingezaaid wordt met sedumstekken zal dit resultaat worden behaald na minstens twee groeiseizoenen.

Foamglas levert voor het laboratoriumdak als wereldpremière T3+, de opvolger van T4+. Beide toepassingen zijn onderhoudsarm, maar niet onderhoudsvrij. Bij voorkweek volstaat één onderhoudsbeurt per jaar. Bij inzaai is dat tweemaal per jaar tot het groendak 80% dichtgegroeid is.

Dakterrassen

Vooral in grote steden bieden dakterassen een oplossing om ruimte te winnen. Dakterrassen en ook dakpleinen of parkeerdaken zorgen voor een betere leefbaarheid en een mooiere omgeving. Met aangepaste collecties grootformaattegels speelde Stone & Style (Ebema) als één van de eerste fabrikanten in op de zoektocht van bouwheren en architecten naar stevige vloerelementen voor functionele dakterrassen en -tuinen.

Speciale tegeldragers zorgen voor een perfect aangelegde dakterrasvloer. Ze zijn eenvoudig in de hoogte te verstellen waardoor het terras snel waterpas ligt. Ze rotten niet, zijn goed bestand tegen vele weersomstandigheden en zijn vlot op elke ondergrond te plaatsen.

Op het laboratoriumdak in Gent komen grootformaattegels in één van de nieuwe wit-varianten van Ebema: Big White (uitgewassen beton) en Grand Blanc (glad beton). Andere nieuwe kleurvarianten zijn Latte (zacht geel), Turf (donkerbruin-paars) en de genuanceerde kleuren Panache (bruin, donkerbruin, wit), Cendre (zwart, donkergrijs en wit), Marbre Gris (van grijs tot zwart) en Marbre Brun (van licht- tot donkerbruin).

Roval Aluminium is een toonaangevend totaalleverancier van aluminium bouwproducten voor de woning- en utiliteitsbouw. Roval Aluminium maakt deel uit van de Reynaers Groep en is naar eigen zeggen marktleider in zijn werkgebied. De verschillende productl'nen ' specifiek voor daken ' omvatten o.a. dakranden, muurafdeksystemen, muuraansluitprofielen, toezichtputten, grindkeringprofielen, ontluchtingen en noodoverstorten. Voor gevels zijn dit o.a. raamdorpels, dagkanten, muurafdeksystemen, boeiboorden, privacyschermen, balusters, lamellenwanden en muurroosters. De producten kunnen geleverd worden in brute, geanodiseerde en gemoffelde uitvoering in alle beschikbare RAL-kleuren. Roval Aluminium beschikt over een eigen montageploeg en ontwerp- en productieafdelingen met een volledig cnc-gestuurd machinepark en is hiermee volledig ingericht voor het aanbieden van maatwerkoplossingen. Het vervaardigen van tekeningen, de werkvoorbereiding en projectbegeleiding gebeuren in nauw overleg.

De enige buitenlandse partner in de Vijfde Gevel is Sita. Deze Duitse producent staat sinds 1976 synoniem voor deskundigheid inzake afwateringstechnieken voor platte daken. De onderneming produceert jaarlijks meer dan 250.000 dakkolken en noodafvoeren. Sita biedt zowel conventionele dakwatervoeren (gravitair) als dakwaterafvoeren met onderdruk (siphonisch). Het hemelwater van het Gentse laboratoriumdak zal via onderdruk worden afgevoerd. De voor dit afvoersysteem ontworpen DSS-dakkolken verhinderen de door de corioliskracht veroorzaakte instroming van lucht in het buizensysteem. Door het in de standleiding stromende hemelwater ontstaat onderdruk, waardoor zowel dakvlak en de afvoerbuizen als het ware worden 'leeggezogen'. Deze techniek biedt vanuit bouwtechnisch en budgettair oogpunt aanzienlijke voordelen. Ondanks de kleinere buisdiameters is de afvoercapaciteit en -snelheid duidelijk groter dan bij conventionele (gravitaire) afvoeren.

De beschikbare ruimte wordt optimaal benut door leidingaanleg zonder afschot. Uniek aan het Sita-systeem zijn de geïsoleerde tweedelige afvoerkolken. Zowel de dakkolk als het verhogingselement, waarmee elke isolatiedikte kan worden overbrugd, zijn via spuitgiettechniek uit slagvaste polyurethaan (pur) gefabriceerd. Isolatie bij het plaatsen door een betonnen dakpakket is hierdoor overbodig. De aangehechte flens laat toe om een perfecte afdichting met de dakhuid te bekomen.

Cellenglasisolatie

Foamglas levert voor het laboratoriumdak als wereldpremière T3+, de opvolger van T4+. Dankzij de doorgedreven onderzoek en ontwikkeling is Pittsburgh Corning Europe erin geslaagd een nieuw type te ontwikkelen en te produceren. Foamglas T3+ heeft een verbeterde lambdawaarde, de waarde die de warmtegeleiding van het materiaal aangeeft. Daardoor kan 15% minder dik worden geïsoleerd dan met T4+. De andere overige eigenschappen zoals druksterkte, onbrandbaarheid, water- en dampdichtheid en nog veel andere blijven behouden. Voor de verwerking van T3+ kan net zoals bij T4+ zowel met warm bitumen als met koudlijm worden gewerkt.

Dakdichting

De Boer Waterproofing Solutions lanceert dit voorjaar een nieuwe generatie materialen in zijn gamma DuO High Tech. Ook op het Gentse laboratoriumdak komt deze nieuwe hybride technologie waarbij wordt voortgebouwd op de bewezen duurzaamheid van het DuO HT-membraan dat intussen ruim 20 jaar wereldwijd wordt verkocht. iDuO biedt, ten opzichte van de klassieke bitumineuze systemen, een aantal baanbrekende nieuwe troeven: vlamloze toepassing (geen brandgevaar); geen hete lucht; combinatie tpo/sas zelfklevend; kopse vrije boord; zelfklevend en toch met waterdichte naden zonder vlam; enkel specifiek opgeleide en uitgeruste plaatsers; lichtere/dunnere materialen; geen gasflessen meer op het dak; en verzekerde garantie.

Dankzij het lightsoakingeffect wekken deze zwarte zonnepanelen 3% extra energie op bij eerste blootstelling aan licht. Daikin biedt een totaaloplossing voor verwarming, koeling en ventilatie. 'We zijn op zoek gegaan naar een totaaloplossing voor verwarming, koeling, ventilatie en warm tapwater die beantwoordt aan ons resultaatgericht programma van eisen: hoog comfort in combinatie met lagere energiekosten en lagere CO2-uitstoot, op de gelijkvloerse verdieping een constante temperatuur en voor het auditorium een moduleerbare klimaatregeling in functie van de bezettingsgraad. De installatie moet ook toekomstgericht flexibel zijn, geluidsarm en integreerbaar in de verhoogde vloeren. Na grondig marktonderzoek hebben we voor het nieuwe VRV IV-warmteterugwinningssysteem van Daikin gekozen', vertelt bouwheer Peter Claerhout.

Dit driepijps-warmteterugwinningssysteem zal zich automatisch afstemmen op de klimaatvereisten van het gebouw en aan de omgevingstemperatuur. Hierdoor is veel minder energie nodig om een constante temperatuur te houden. Uit het permanent te koelen serverlokaal zal het systeem 'gratis' warmte terugwinnen om andere ruimtes en tapwater te verwarmen. Inzake flexibel design is het VRV IV-warmteterugwinningssysteem vrij uniek. Dankzij de modulariteit kan de dimensie van het systeem perfect worden afgestemd op de noden van het gebouw. De configuratie kan worden aangepast wanneer de behoeften veranderen of wanneer de indeling van het gebouw wordt gewijzigd.

Deze flexibiliteit wordt nog verhoogd door de nieuwe BS-boxen. Ze kunnen elk VRV binnentoestel individueel aansturen voor werking in koel- of verwarmingsmodus. Zo zal elke ruimte voor maximaal comfort individueel gekoeld of verwarmd worden in functie van de bezettingsgraad en zonnewinsten. Bovendien kan warmte gerecupereerd worden van zones die koeling vereisen naar zones die verwarmd moeten worden, wat resulteert in een heel laag energieverbruik. De BS-boxen kunnen snel geplaatst worden in moeilijk te bereiken plaatsen zoals verhoogde vloeren. Daarenboven werken ze heel stil, waardoor ze de oplossing zijn voor de geluidsgevoelige ruimtes zoals onze centrale kantoorruimte, vergaderlokalen en het auditorium.

De nieuwe intelligent Touch Manager (iTM) van Daikin biedt een gebruiksvriendelijk beheersysteem op maat van het gebouw. Aan de hand van een uitgebreide historiek van het systeem zullen de instellingen en bedrijfsparameters kunnen verbeterd worden voor een maximale energiebesparing, een verbeterd comfort en een gericht preventief onderhoud.

Het zal informatie voor onderhoud bijhouden en waarschuwingen per e-mail verzenden om storingen te melden, zodat onmiddellijk kan worden ingegrepen. Ook zal de iTM de klimaatregeling koppelen aan externe systemen als aanwezigheidssensoren. Zo kan de airconditioning worden uitgeschakeld als niemand aanwezig is.

Zonnepanelen

Zonnepanelen die bijdragen tot de esthetiek van een gebouw' Het klinkt vreemd, maar de nieuwste zwarte TSMC-zonnepanelen van Izen zijn de perfecte combinatie van design en hernieuwbare energie. Terwijl de meeste zwarte zonnepanelen nog lichte lijnen vertonen, is dit paneel met thin filmtechnologie 100% intens zwart.

Het zonnepaneel heeft makkelijk hanteerbare afmetingen (165 bij 65 cm) en presteert bij minder zon beter dan standaard fotovoltaïsche panelen. Dankzij het lightsoakingeffect wekken deze zwarte zonnepanelen 3% extra energie op bij eerste blootstelling aan licht. Per m² dakoppervlakte heeft een TSMC-paneel een efficientie van liefst 14,3%, wat erg hoog is voor die technologie.

De geprefabriceerde modulaire lichtstraten van Velux werden ontwikkelde in samenwerking met het gerenommeerde Britse architectuurkantoor Foster+Partners. Ze blinken uit dankzij hun modulariteit, elegant design en uitstekende energieprestaties. Deze lichtstraatoplossingen zijn toepasbaar in verschillende toepassingen (kantoren, openbare gebouwen, onderwijsgebouwen, ziekenhuizen, enz.). In Gent wordt voor het eerst een dergelijke lichtstraat met wandaansluiting geplaatst. - FVDL