Regie der Gebouwen renoveert blok 1 van het gesloten centrum in Merksplas
De Regie der Gebouwen heeft de renovatie afgerond van blok 1 van het Gesloten Centrum voor Illegalen (CIM) in Merksplas. De werken kostten 5 miljoen euro en maken het mogelijk om de opvangcapaciteit van het centrum uit te breiden van 140 tot 180 plaatsen. Ook de veiligheid en het comfort van het personeel en de bewoners zijn verbeterd.
Het CIM is een gesloten centrum van de Dienst Vreemdelingenzaken waar vreemdelingen in onwettig verblijf ondergebracht worden in afwachting van hun terugkeer. Het CIM in het Merksplas-Koloniedomein maakt deel uit van een beschermd cultuurhistorisch landschap. De Regie der Gebouwen staat in voor het beheer van het gebouwencomplex. Blok 1 van het CIM dateert van rond 1878 en is een van de oudste eenheden van de voormalige kolonie. Het gebouw zelf behoort tot het bouwkundig erfgoed in Vlaanderen. Omdat zowel het gebouw als de site beschermd zijn, gebeurde de renovatie in nauw overleg met het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed.
Aanpassing aan de hedendaagse normen
Blok 1 bevond zich nog steeds in de oorspronkelijke toestand van bij de start van het CIM in de jaren 90. Deze infrastructuur is niet ideaal voor de veiligheid van het personeel en de privacy van de bewoners. De meeste lokalen van blok 1 waren daarom niet meer in gebruik als bewonerskamers en een grondige renovatie drong zich op.
In oktober 2022 startten de renovatiewerken van blok 1, die in juni 2025 werden afgerond. Omdat het om een historisch gebouw gaat, kwamen pas na de afbraakwerken verschillende structurele elementen aan het licht. Hierdoor moest de vloerplaat verstevigd worden. Daarnaast werden, in het kader van de brandveiligheid, extra compartimenteringswerken uitgevoerd. Tijdens de uitvoering werd op basis van bijkomend onderzoek beslist om de originele vloer in de bezoekerszaal te behouden, om zo het historische karakter van het gebouw maximaal te respecteren en te versterken. Op het gelijkvloers werden nieuwe medische ruimtes ingericht, inclusief individuele ziekenboegen die aangepast zijn aan personen met een beperkte mobiliteit. Er werden ook nieuwe bezoekersruimtes gecreëerd met een rechtstreekse toegang vanaf de portierloge. Op de 1ste verdieping werden bewonerskamers voor 2 tot 4 personen gecreëerd, elk uitgerust met sanitaire voorzieningen (toilet, lavabo en douche). Er is ook een grote gemeenschappelijke ontspanningsruimte gecreëerd, evenals andere ondersteunende lokalen. Het gebouw voldoet nu ook aan de nieuwste normen met hoog rendementsglas, een automatische toegangscontrole en camera’s.
Verbetering van de energieprestatie
Ook de energieprestatie van blok 1 werd verbeterd, rekening houdend met de beperkingen die een geklasseerd monument op dit vlak met zich meebrengt. Zo werd er een ventilatiesysteem geïnstalleerd met warmterecuperatie. Ook de luchtdichtheid van de ramen werd verbeterd. Het luchtdebiet van de bezoekzaal wordt geregeld in functie van het CO2-gehalte in de ruimte. Op deze manier is er steeds een aangenaam binnenklimaat en kan er energie bespaard worden op de momenten dat de zaal niet wordt gebruikt of dat er minder bezoek is.