17.000 Gentse huishoudens besparen samen 5.800 ton CO2 per jaar
Al tien jaar lang is De Energiecentrale, een initiatief van Stad Gent, een onestopshop voor gratis ondersteuning bij het verbeteren van de energie-efficiëntie van woningen in Gent. Het resultaat: 17.000 huishoudens hebben tot nu toe renovaties doorgevoerd ter waarde van in totaal 58 miljoen euro, wat leidde tot een vermindering van maar liefst 5800 ton CO2 per jaar.
‘Veel burgers willen verbouwen, maar weten niet waar ze moeten beginnen en zijn bang voor de kosten. Wij bieden hen gratis advies op maat, maar ook hulp bij het vinden van de juiste aannemers, subsidies en leningen. Op die manier maken we renoveren makkelijker en betaalbaarder’, legt David Cis, coördinator van De Energiecentrale, uit.
Stad Gent heeft het ambitieuze doel om haar uitstoot tegen 2030 met 40 procent te verminderen en tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. De sleutel om dat doel te bereiken, is de vermindering van residentieel energieverbruik, dat in 2021 goed was voor een kwart van de totale uitstoot.
‘Onze aanpak is
gebaseerd op gedragswetenschappen. Hieruit blijkt dat mensen technische,
financiële en administratieve belemmeringen ervaren bij het renoveren, en vaak
niets doen door een overaanbod aan keuzes’, legt David uit. 'Wij richten ons
dan ook op het wegnemen van die drempels.'
‘Renovatiecoaches
komen bij mensen thuis en geven persoonlijk advies over de noodzakelijke en
dringendste renovatiewerken. Bewoners kunnen ook kiezen voor begeleiding
tijdens het hele renovatieproces. De Energiecentrale helpt dan bij het vinden
van aannemers, het vergelijken van offertes, het aanvragen van subsidies en
leningen enz.’, zegt Tine Heyse, schepen van Milieu, Klimaat en Wonen.
Energiearmoede
De
Energiecentrale besteedt ook speciale aandacht aan energiearmoede. Ze helpt
mensen met een laag inkomen om te besparen op hun factuur, en biedt gratis
energiescans aan om onmiddellijke besparingen te detecteren voor wie zich geen
renovaties kan veroorloven, of geen eigen woning bezit. In 2019 was Gent ook
een van de eerste steden in België die renteloze energieleningen verstrekte om
renovaties te financieren.
‘Voor de
financiering van onze activiteiten maken we gebruik van lokale, regionale en
Europese middelen. Het centraliseren van verschillende diensten en hun
financiering binnen een organisatie zorgt voor kostenefficiëntie en een
optimale klantreis’, voegt David toe.
De resultaten
zijn zeker indrukwekkend: in de afgelopen tien jaar werden in totaal meer dan
17.000 huishoudens aangemoedigd om te renoveren via de verschillende diensten
van het project. Meer dan 53.000 bewoners maakten gebruik van de online
energietool ‘Check je huis’, terwijl renovatiecoaches 9269 woningen bezochten
om persoonlijk advies te geven. Daarnaast begeleidden ze 4726 huishoudens stap
voor stap in hun renovatieproces, en hielpen ze meer dan 110 groepen
flatbewoners om hun gebouw collectief te renoveren. Bovendien voerden ze in
10.231 woningen een energiescan uit en hielpen ze 547 huishoudens aan een
renteloze renovatielening.
Sustainable Energy Award
De
Energiecentrale is een van de drie finalisten op de shortlist voor de European
Sustainable Energy Awards 2024 in de categorie Local Energy Action. De prijs is
een erkenning voor uitgevoerde duurzame energieacties, aangedreven door een
groep burgers of consumenten, die bijdragen aan de schone energietransitie op
gemeenschapsniveau of lokaal niveau. Het inspireert en motiveert anderen om
soortgelijke stappen te zetten voor de invoering in de hele EU, met economische
en ecologische voordelen als resultaat. De andere finalisten in deze categorie
zijn Centrales Villageoises uit Frankrijk en AUSL Romagna Energy Action Plan
uit Italië.
Centrales
Villageoises is een netwerk van lokale coöperaties die burgers, gemeenten en
lokale bedrijven samenbrengen om projecten voor hernieuwbare energie te
ontwikkelen. Het Romagna Energy Action Plan volgt een alomvattende aanpak voor
energie-efficiëntie, waarbij Europese, nationale en regionale fondsen werden
gecombineerd om indrukwekkende resultaten te behalen in 13 ziekenhuizen. De
finalisten worden onderworpen aan een online publieke stemming, die open is tot
2 juni. De winnaars worden bekendgemaakt tijdens de EUSEW Awards-ceremonie in
juni 2024.
- Wie? Karl (65), Adriaan (19) en Jasper (16).
- Woning? Rijhuis in de buurt van Gent-Sint-Pieters.
- Ingreep? Dakrenovatie met binnenafwerking.
- Investering? € 32.000.
Vertel eens iets meer over jou en je woning?
Karl: “Ik woon samen met mijn 2 zonen in de buurt achter het station Gent-Sint-Pieters, in een huis uit 1932. Toen ik het 18 jaar geleden kocht, moest het grondig verbouwd worden. Ondertussen is er al veel gedaan."
"Toch liet ik pas begin dit jaar het dak renoveren met hulp van De Energiecentrale. Dat is eigenlijk het eerste wat je moet doen als je verbouwt, maar ik stelde het altijd uit … Toen de gasprijzen flink stegen tijdens de energiecrisis, was het echt tijd om in actie te schieten. Ik was bang dat mijn geld door het dak naar buiten zou vliegen.” (lacht)
Waarom ben je naar De Energiecentrale gestapt?
Karl: “Ik wist niet hoe ik aan zo’n groot project moest
beginnen. Je wil je dak isoleren maar hoeveel en met welk materiaal? Niet
gemakkelijk! Ik denk dat ik via Google of via een nieuwsbrief van de Stad Gent
terechtkwam bij De Energiecentrale. Ik vond het gratis advies een heel nuttig
aanbod. Het is veel beter dan in het wilde weg iets proberen om daarna te zien
dat het foutloopt.”
Hoe heeft De Energiecentrale je geholpen?
Karl: “Tijdens ons eerste gesprek over het dak raadde de
renovatiecoach aan om een stabiliteitsingenieur in te schakelen. Het verdict:
het dak moest volledig vernieuwd worden, inclusief de houten constructie. De
renovatiecoach gaf me contactgegevens van verschillende aannemers om offertes
bij op te vragen. Dat was heel handig, want zelf wist ik niet hoe ik moest
beginnen aan de zoektocht naar dakwerkers.”
“Ik kreeg 3 offertes binnen die allemaal vrij dicht bij elkaar lagen. Op advies van de renovatiecoach liet ik er ook de kosten voor de binnenafwerking aan toevoegen. Dan was er plots wél een groot verschil: een van de offertes was opmerkelijk goedkoper dan de andere. Door de raad van de renovatiecoach en zijn feedback op de offertes voelde ik mij daarna comfortabel genoeg om de werken zelf op te volgen.”
Merk je verandering sinds de renovatie?
Karl: “Vroeger was het vaak frisjes in de slaapkamers van mijn zonen, die vlak onder de zolder liggen. De verwarming kon het precies niet ‘trekken’. Na de werken deed de ene zoon al snel minder kleren aan omdat het warmer was. De eerste winter na de verbouwing moet natuurlijk nog komen, dan zullen we het het hardst merken.”
“Maar ik zie het nu ook al op het monitoringsplatform van
9000 meet juust. Als ik mijn verbruik van vorig jaar vergelijk met dat van dit
jaar, is er een groot verschil sinds de renovatie. Ik verbruikte maar de
helft!”
Waarin wil je in de toekomst nog investeren?
Karl: “Ondertussen bestelde ik ook al zonnepanelen. Nu het
dak vernieuwd is kan dat, omdat het steviger is en extra gewicht kan dragen. Ik
denk ook nog aan spouwmuurisolatie maar weet nog niet of dat mogelijk is.”