Aquarama clustert onze watertechnologie

Naast TNAV ' het Vlaams Netwerk Watertechnologie - en Vlario - het overlegplatform en kenniscentrum voor de riolerings- en afvalwaterzuiveringssector in Vlaanderen - tekende ook AquaFlanders present als Aquarama-partner.

'Samen met deze drie innovatiegedreven partners mikken we welbewust op één doelgroep, die van de watertechnologie. Het belang van en de interesse voor het thema watertechnologie neemt elk jaar toe. We profileren dit evenement vooral als netwerkdag en merken dat steeds meer mensen uit de bouw en de industrie vinden dat zij deze dag voor oplossingen m.b.t. waterproblemen moeten bijwonen', vertelt Filip Cossement, organisator van Aquarama.

Meerlaagse waterveiligheid

Tijdens de Aquarama-vakbeurs was Minister Joke Schauvliege een opgemerkte gastspreker op het AquaFlanders-symposium. 'De stroomgebiedbeheersplannen voor Schelde en Maas zijn momenteel in openbaar onderzoek. Vlaanderen is een waterschaarsteregio. Om die schaarste tegen te gaan, zijn - behalve vergunningen en heffingen - ook andere instrumenten nodig om de toestand van het grondwater te optimaliseren. Ook de andere kant van de medaille, de wateroverlast, moet worden aangepakt. Hierbij hanteren we het principe van de meerlaagse waterveiligheid, waarbij de 3 p's - protectie, preventie en paraatheid - centraal staan. In dat kader is het adaptief ontwerpen van gebouwen belangrijk (n.v.d.r. de minister verwees naar de architectenorganisatie NAV die een waterconsulent aanstelde om architecten te assisteren - zie verder). Het spreekt voor zich dat we ook in riolering- en saneringsinfrastructuur moeten blijven investeren. Een recent gestart project moet inzicht geven in de kostenefficiëntie van onze rioolbeheerders. Last but not least is er de sanering van het buitengebied. Dit wordt planmatig in herziene zonerings- en uitvoeringsplannen voor elke gemeente vastgelegd, en zit momenteel in de fase van openbaar onderzoek', aldus Schauvliege.

Stroomlijnen voor synergie

Volgens Rik Jouret, voorzitter van ORI Vlaanderen, moeten de investeringen in rioleringswerkzaamheden gestroomlijnd worden, een uitdaging voor alle stakeholders, van gemeenten tot rioolbeheerders.

'Er zijn nog altijd ongeveer 115 partijen betrokken bij het waterbeheer in Vlaanderen. Dit mag ons niet beletten voort te streven naar synergie in het beleid. Beter stroomlijnen van alle actoren staat voor het optimaliseren en inkorten van de procedures en voor het efficiënter gebruiken van financiële middelen. Er moeten meer gecombineerde projecten worden uitgevoerd. Vooral op gemeentelijk vlak is nog heel wat te doen. Het huidige tempo ligt te laag. Door synergie en een versnelde aanpak kunnen we een integraal waterbeleid voeren. We moeten evolueren naar een situatie waarbij gemeenten - van bij de indiening van een project - duidelijkheid hebben over het al dan niet in aanmerking komen voor subsidieerbaarheid of het realiseren met eigen middelen. De voorbije zes jaar was er een - niet-recupereerbare - onderbenutting van middelen van 270 miljoen '. Ons streefdoel moet zijn om de doorlooptijden te verkorten en blokkering van anderen te vermijden.'

Waterbewust bouwen

Ir-arch. Julie Alboort maakt sinds 2013 als waterconsulente deel uit van de studiedienst van het NAV: 'Met het project 'Waterbewust bouwen' willen we architecten steunen op twee domeinen: de waterhuishouding (riolering, buffering, infiltratie') van projecten en het waterrobuust bouwen. Inzake waterhuishouding hebben we veel aandacht besteed aan de toepassing van de nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater van 1 januari 2014. Deze gaat uit van hergebruik en vervolgens van infiltratie - en eventueel buffering - van hemelwater op het eigen terrein. Voor de meeste architecten is het infiltratieverhaal relatief nieuwe materie, en er zijn dan ook veel technische vragen over dit thema. Ook de kennis van het waterrobuust bouwen is in Vlaanderen in ontwikkeling. In de pocket 'Waterrobuust bouwen' hebben we de beschermingsmaatregelen bij overstromingen, zowel op project- als op gebouwniveau, voor architecten in kaart gebracht. Architecten werken op projecten van heel diverse schaal en moeten in elk project rekening houden met diverse actoren en (ruimtelijke, wettelijke') voorwaarden. Wat het aspect water betreft, is de wettelijke context divers. Er moet rekening gehouden worden met de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater, aangevuld met eventuele provinciale en gemeentelijke verordening(en) hemelwater, de Watertoets, de Vlarem-wetgeving' In het project 'waterbewust bouwen' geven we projectgebonden advies via onze helpdesk. Zo ontwikkelen we hulpmiddelen voor de bouwsector, zoals rekenvoorbeelden en pockets. In de projectcommunicatie hanteren wij de grafische en technische taal van de architect.'

Voorbeeldprojecten

De NAV-waterconsulente haalt twee voorbeelden aan. 'Inzake waterhuishouding is er een opmerkelijk project van TORO uit 2012. Wettelijk gezien was de architect toen nog niet verplicht om hemelwater te laten infiltreren, maar hij koos ervoor om dit toch te doen. Hierbij liet hij de overloop van het infiltratiebekken aflopen naar het laagstgelegen punt van het perceel. Het infiltratiebekken werd opgevat als een groen verbindingselement - met stapstenen - tussen de woning en de bijgebouwen. Wat waterrobuust bouwen betreft, is er een project van CAAN architecten uit Gent, dat in 2008 de vraag kreeg om een woning in een mogelijk overstromingsgebied te ontwerpen. De architecten wilden het waterprobleem niet afwimpelen op lager gelegen terrein, maar gingen op zoek naar een oplossing in het eigen ontwerp. Er werd een woning op overstromingsveilige hoogte - 'op pootjes' - gezet, die een mooi uitzicht biedt op de Scheldevallei. Onder het gebouw werden afvoerbuizen opgehangen. De hemelwaterputten zitten in de helling zelf verwerkt en konden zo op een gravitaire manier worden aangesloten op de openbare riolering', aldus Julie Alboort. De volgende editie van Aquarama vindt plaats op 22 oktober. ' PDC