Doorgedreven klimaatplan stimuleert tewerkstelling en bouw
De klimaatuitdaging staat in de aanloop naar de volgende Vlaamse, federale en Europese verkiezingen prominent op de publieke agenda. Die ‘sense of urgency’ kan helpen om o.m. op het vlak van energie-efficiëntie in gebouwen de vereiste maatregelen en stimulansen op de rails te krijgen om dringend het klimaat de noodzakelijke zuurstof te bieden, maar ook om onze economische slagkracht te versterken. Uit een kersvers rapport van Eurofound, de Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden, blijkt dat de tewerkstelling in ons land het meest te winnen heeft bij een doorgedreven klimaatplan. De bouw blijkt bovendien in heel Europa de belangrijkste hefboom. Om snel resultaten te boeken maken de lokale besturen in Vlaanderen best en zonder uitstel de afspraken in de burgemeestersconvenanten waar: 20% minder CO2-uitstoot tegen 2020 met de bouw als belangrijkste instrument en 30% minder tegen 2030.
De recente studie van Eurofound maakt duidelijk dat de tewerkstelling in de Europese Unie gemiddeld 0,5 % te winnen heeft tegen 2030 bij een doordacht en doorgedreven klimaatplan dat tegemoet komt aan de akkoorden van Parijs. Voor ons land kan dit zelfs oplopen tot het dubbele. Vooral de tewerkstelling in de bouw lijkt er tegen 2030 in de ganse EU op vooruit te gaan. Dit strookt met de bevindingen van het Vlaams Energieagentschap (VEA) dat het huidige aantal aannemers en bouwbedrijven in onze regio niet lijkt te volstaan om de komende decennia miljoenen woningen energetisch te renoveren. Dit is nochtans hoognodig om de energiedoelstellingen van de komende decennia te halen.
Er is vandaag een grote vraag bij bouwbedrijven naar werkkrachten met de meest uiteenlopende vaardigheden en kwalificaties. Zo spelen nieuwe evoluties in ict, robottechnologie, artificiële intelligentie, het Internet of Things en Big Data een centrale rol. De bouw is dan ook een speerpunt in de STEM-opleidingen (Science, Technology, Engineering en Mathematics). Het gaat om hooggeschoolden zoals ingenieurs Bouw, die onlangs in een Randstad-enquête als meest aantrekkelijke beroep uit de bus kwamen, maar ook om vakmensen die veelgevraagd blijven. Zo is nog steeds de helft van de top tien van de knelpuntberoepen gesitueerd in de bouw, zoals werfleider/conducteur bouw, technicus industriële installaties, calculator bouw en technicus studiebureau bouw.
Gemeenten en steden kunnen snel schakelen met de bouw als hefboom en lokale besturen hebben al een uitstekend instrument om de CO2-uitstoot te reduceren. Meer dan de helft van de Vlaamse gemeenten hebben op Europees niveau een burgemeestersconvenant gesloten en zich bijgevolg geëngageerd om de CO2-uitstoot sterk te verlagen. Concreet gaat het om een verminderde CO2-uitstoot met 20% tegen 2020. Uit de inventaris van genomen en geplande sleutelacties in een heleboel gemeenten blijkt dat energetische ingrepen in openbare en residentiële gebouwen de hoofdtoon voeren, evenals lokale warmte- en elektriciteitsproductie en een doelmatige verlichting in het straatbeeld. Samen vertegenwoordigen bouwgerelateerde aspecten bijna 65% van de sleutelacties die gemeentebesturen willen nemen om de CO2-uitstoot te verminderen.
Er komen bovendien nieuwe, versterkte burgemeestersconvenanten aan die tegen 2030 een reductie van de CO2-uitstoot met 40% beogen. De nieuwe schepencolleges kunnen dus niet alleen de sleutelacties tegen 2020 voort uitrollen, maar ook werk maken van de strengere normen richting 2030. Een belangrijk werkpunt, waar ze zelf vat op hebben, is de reductie van de CO2-uitstoot in hun eigen gebouwen. Met behulp van ESCO’s (Energy Service Companies) kunnen gemeentebesturen die energiebesparende renovaties laten cofinancieren.