Europese deal Fit for 55 mag nog strenger voor verwarmingssector

De toekomst zal het uitwijzen, maar 14 juli 2021 was misschien wel een belangrijke dag in de strijd tegen de klimaatverandering, met de publicatie van het ‘Fit for 55’-pakket als onderdeel van de Europese Green Deal. In afwachting van de klimaatneutraliteit in 2050, zou tussentijds, al tegen 2030, de netto-uitstoot van broeikasgassen met 55% moeten verminderen ten opzichte van 1990.

 

Nog vóór deze publicatie stuurde de Association of the European Heating Industry (EHI) waarvan de ATTB deel uitmaakt, al een brief aan de Europese Commissie met de vraag het streefcijfer van 55% emissiereductie tegen 2030 nog te verhogen én tegelijk de massale uitrol van nu al beschikbare innovatieve groene verwarmingstechnologie te versnellen.

Ongeveer 60% van de in Europa geïnstalleerde verwarmingssystemen is oud en inefficiënt en de belangrijkste oorzaak van CO2-uitstoot in de bouwsector. Momenteel wordt jaarlijks slechts 4% van de verwarmingsinstallaties vervangen.

Indien dat 5% zou worden, kan de emissiereductie oplopen tot 40%, wat nog steeds ruim onder de 55%-doelstelling voor 2030 is. De Europese verwarmingssector stelt dat een vervanging van minimaal 6% per jaar dringend noodzakelijk is en moet worden opgenomen in het Fit for 55-pakket.

 

De EHI stelt eveneens voor om een streefcijfer van 60% reductie van de CO2-uitstoot van gebouwen tegen 2030 op te nemen in de Richtlijn energieprestatie van gebouwen. De ingrijpende renovatie- en minimale energieprestatienormen zouden ook een verplichte vervanging van de verwarmingsinstallatie moeten voorzien, aangezien verwarming en warm water 80% van het energieverbruik van gebouwen vertegenwoordigen.

Verplichtingen op het vlak van energiebesparing moeten gericht zijn op energie-efficiëntie. Gebouwen zijn divers en dat geldt ook voor hun verwarmingsbehoeften. Om de doelstellingen voor 2030 en 2050 te halen, moeten volgens de ATTB alle efficiënte verwarmingstechnologieën en energiedragers optimaal worden benut. 

 

Elektrificatie en het gebruik van koolstofarme en hernieuwbare brandstoffen zoals waterstof zullen noodzakelijk zijn. De Europese verwarmingsindustrie heeft efficiënte elektrische verwarmingsoplossingen ontwikkeld, zoals warmtepompen en hybride toestellen, en ook efficiënte, op verbranding gebaseerde technologieën die werken met hernieuwbare en koolstofvrije gasvormige of vloeibare energiedragers.

 

Bij dit alles mag de sociale dimensie van de energietransitie niet vergeten worden. De Europese Commissie legt in haar Fit for 55-voorstel veel nadruk op het belang van een sociale klimaattransitie. Concreet laat de Commissie via het Sociaal Klimaatfonds een deel van de inkomsten van de emissiehandel doorstromen naar de zwakkeren in de samenleving. Het is immers essentieel dat het koolstofvrij maken van onze verwarmingsinstallaties voor iedereen betaalbaar blijft.

 

Daarom moeten er voldoende financiële stimulansen zijn voor een gevarieerde mix van efficiënte oplossingen die een kosteneffectieve vermindering van emissies kunnen garanderen. Dit is vooral relevant voor de slechtst presterende gebouwen en financieel kwetsbare huishoudens, en zal van cruciaal belang zijn om een voldoende grote publieke acceptatie van de energietransitie te garanderen.

 

Om het gebruik van efficiëntere technologieën te stimuleren, kan geleidelijk een koolstofprijs voor verwarmingsbrandstoffen worden ingevoerd. Ook kunnen de koolstofinkomsten worden gereserveerd om er de vervanging van verwarmingsinstallaties mee te ondersteunen.

 

De coronapandemie heeft een enorme impact gehad op de Europese economie. De verwarmingssector kan bijdragen aan het economisch herstel en tegelijkertijd op lange termijn de EU-klimaatdoelstellingen inzake CO2-reductie in gebouwen helpen verwezenlijken.

 

De vervanging van oude en inefficiënte installaties kan banen en kansen creëren voor kleine en middelgrote ondernemingen en de lokale economie, terwijl de energieonafhankelijkheid van Europa vergroot. De Europese en zeker de Belgische verwarmingssector staan klaar om een sleutelrol spelen bij het behalen van de emissiereductiedoelstellingen voor 2030 en om Europa's transitie naar klimaatneutraliteit in 2050 te ondersteunen.

 

Belangrijk om weten is dat ‘Fit for 55’, niettegenstaande de grote media-aandacht, op dit ogenblik niet meer is dan een voorstel van de Europese Commissie. Het moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Europese Raad.