Europese primeur in bodemsanering met elektro-thermische technologie

'De Electro-Thermal Dynamic Stripping Process-technologie (ET-DSP) is hier nog onbekend, maar ze is niet nieuw. In de Verenigde Staten en Canada wordt ze reeds meer dan 20 jaar met succes toegepast. We moesten die dus niet ontwikkelen of testen. Bovendien kunnen we terugvallen op de verworven competenties van onze Canadese partner McMillan-McGee of Mc²', meldt general manager Stijn Haghebaert van Euremtech.

'Typerend voor de site in Oostende is de zeer heterogene samenstelling van de bodem. Die omvat zowel klei-, leem-, zand- als veenlagen. De bodem is vervuild met creosoot, een uiterst viskeus product. Voor Euremtech vormt deze site een testcase om te tonen dat de ET-DSP-technologie effectief werkt voor dergelijke complexe bodemsaneringen op een snelle en efficiënte manier', stelt Haghebaert.

'We voerden een uitgebreide ET-DSP-labtest en multifasenextractie-haalbaarheidsstudies uit. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Trouwens, de technologie toonde haar doeltreffendheid reeds aan op meer dan 75 sites in Noord-Amerika. Tot op heden vond geen enkele mislukking plaats. ET-DSP kan soelaas bieden voor het saneren van sterk verontreinigde brownfields en blackfields die nog talrijk aanwezig zijn op de Vlaamse en Europese markt', gaat hij voort.

'De belangrijkste doelstelling is het wegnemen van de 'bulkverontreiniging' in de kernzones. Die vertegenwoordigt 90 tot 95% van de aanwezige vervuiling, ofwel een massa van 30 ton of meer creosoot. Vervolgens kan de natuur haar werk doen om de resterende fracties biologisch af te breken', weet Haghebaert.

Creosoot

Creosoot werd vroeger gebruikt voor het impregneren van houten telefoonpalen en dwarsliggers van sporen om hun levensduur te verlengen met 25 tot 30 jaar. Tot 1984 gebeurde dit ook op de 'Creosoteerwerf van Oostende'. Men had destijds geen besef van het verontreinigende effect van de creosootresten, die in de bodem terechtkwamen.

Bodemvervuiling met creosoot stelt specifieke vereisten bij het saneren. Het gaat om een sterk vervuilend, viskeus product met een onvoorspelbaar verspreidingspatroon in de bodem. Het komt zowel in drijvende als in zakkende vorm voor in de bodem (dus boven- en onderaan de grondwaterlaag). 'De activiteiten van de 'Creosoteerwerf van Oostende' hebben in het verleden een ernstige verontreiniging van de bodem veroorzaakt. Proximus heeft gekozen voor een innovatieve techniek om het terrein te saneren die volledig in lijn ligt met onze aanpak als verantwoordelijke onderneming. Met de gebruikte technologie is er immers geen hinder voor de omgeving en het milieu. Zo leveren we een duurzame bijdrage tot een beter leefmilieu', zegt Dirk Lybaert, chief corporate affairs officer bij Proximus.

ET-DSP

Bij het Electro-Thermal Dynamic Stripping Process verwarmt men de bodem, zodat het vervuilende product zoveel mogelijk overgaat naar een vluchtige toestand. In die vorm kan het makkelijker onttrokken worden uit de bodem. De eerste fase behelst het uitvoeren van testen op laboschaal, waarna alles nauwkeurig wordt berekend en gesimuleerd aan de hand van innovatieve en unieke berekeningsmodellen.

Per verticale diepte van 5 m plaatst men een elektrode tot op de benodigde diepte in de bodem. Een afdekkingslaag in beton doet dienst als isolatie tegen warmteverliezen. In 90 tot 100 dagen verwarmen de elektroden de bodem tot ongeveer 100° C. Daardoor wijzigen de bestanddelen van het creosoot grotendeels naar een vluchtige toestand. Een Multi-Fase-Extractiesysteem vangt de gasvormige en opgeloste bestanddelen op en laat ze absorberen op actieve kool. Daarnaast vangt men ook het pure onttrokken product op.

Door water te injecteren via de elektroden komen ook de zwaardere partikels mee naar boven. Dankzij het bereikte convectie-effect vergroot tegelijk de invloedstraal, wat meteen het elektriciteitsverbruik beperkt.

Geen nattevingerwerk

Alle elektronische componenten communiceren voortdurend gegevens (temperatuur, spanningsvelden, energieverbruik, debieten, enz) met elkaar. Het volledige proces kan in real-time gemonitord en waar nodig bijgestuurd worden. De doelstelling is meer dan 90 tot 95% van de vervuiling recupereren uit de bodem. Dit vertegenwoordigt een massa van zowat 30 ton creosoot voor ongeveer 20.000 m³ gesaneerde bodem. Het volledige proces neemt zowat zes maanden in beslag. In saneringstermen betekent dit volgens Haghebaert werken tegen lichtsnelheid. Na afloop blijven de elektroden in de bodem achter, ze worden opgegrout. Daarvoor zijn ze ontwikkeld.

'Deze aanpak biedt oplossingen voor probleemdossiers van zwaar verontreinigde sites, die vaak volledig geblokkeerd zijn. Door deze geïntegreerde aanpak van Euremtech en TEC kunnen we de klant een oplossing aanbieden tegen een vaste prijs. Door deze totaaloplossing zijn zowel Euremtech als TEC verplicht om deze sanering zo efficiënt en zo snel als mogelijk uit te voeren. Door deze projectbenadering stellen wij de doelstelling van onze bedrijven gelijk aan deze van onze opdrachtgever. Namelijk zo snel als mogelijk en zo goedkoop mogelijk', zegt ceo Kristof Van Vooren van Group Van Vooren.

'Het aanwenden van onze expertise in bodemengineering creëerde voor dit grootschalige saneringsproject een perfecte synergie tussen geologie en de innovatieve ET-DSP-technologie. Dat geeft voldoening en tilt de bodemsanering in Vlaanderen en daar buiten naar een hoger niveau', stelt Tom Wuyts van TEC bodemconsultants.

'Vlaanderen speelt een leidende rol in Europa op het gebied van bodemsanering. Door het ontwikkelen en toepassen van nieuwe saneringstechnieken, zoals op de site in Oostende, kunnen wij deze prominente plaats behouden', stelt Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege.