Gentse regio werkt samen voor opvang en hergebruik CO2

In een koolstofneutrale economie wordt gestreefd naar een zo klein mogelijke CO2-uitstoot. De CO2 die er wél is, kan worden opgevangen om te gebruiken voor bijvoorbeeld brandstof of bouwmaterialen. Het doel is om in het havengebied North Sea Port op termijn te groeien naar een Carbon Capture and Utilisation hub (CCU Hub) via pilootprojecten in een demonstratiefabriek.

In het havengebied nemen liefst vijftien partijen het initiatief om een CCU-hub te ontwikkelen. De industriële partijen waaronder Engie, ArcelorMittal, Anglo Belgian Corporation, Alco Bio Fuel, Oiltanking, Terranova Solar en Fluxys, de kennisinstellingen UGent, Bio Base Europe Pilot Plant en CAPTURE en de speerpuntclusters Catalisti (Chemie en Kunststoffen) en Flux50 (Energie) hebben heel wat raakvlakken en troeven in handen. Denk hierbij aan de aanvoer van gassen en energie, kennis over chemische processen, opslag en transport, afname en gebruik van chemicaliën en klimaatneutrale brandstoffen.

De stad Gent, North Sea Port, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Oost-Vlaanderen en Cleantech Flanders faciliteren dit samenwerkingsverband zoveel mogelijk en helpen om technische uitdagingen te overwinnen door innovatie- en investeringstrajecten op te zetten voor nieuwe technologieën. De 15 partijen zullen hun expertise inzetten voor de (grensoverschrijdende) Kanaalzone Gent-Terneuzen en voor versterkende initiatieven op Vlaams, federaal en Europees vlak. Het initiatief draagt bij tot een leefbare en gezonde stad en regio met minder CO2-uitstoot.

“Cleantech of de circulaire economie is één van de speerpunten waarop ik de komende jaren extra wil inzetten. De ontwikkeling van de CCU-hub is een ambitieus project, waar de nodige durf en kennis voor nodig is. Dat we voor dit project met zoveel belangrijke partijen kunnen samenwerken is uniek en tot nu toe ongezien in Vlaanderen. De Vlaamse regering maakte recent nog bekend dat ze 400 miljoen € wil investeren in projecten als deze. Dat stemt ons positief”, verklaart Sofie Bracke, de Gentse schepen van Economie en Haven.

“Het samenwerkingsakkoord dat we hebben gesloten in het kader van het testproject CCU Hub in het havengebied North Sea Port is een belangrijke stap voorwaarts in de circulaire economie en de energietransitie. Als grootste groene producent van België en als leider van de koolstofvrije transitie levert Engie een belangrijke bijdrage in dit project. De Engie-teams kunnen hierbij niet alleen steunen op hun kennis van de elektriciteitsmarkt, maar ook op hun technische knowhow inzake CO2-opvang”, vult Philip Pouillie, coo van Engie Generation Benelux aan.

Groene waterstof

Deze CCU-hub is gebaseerd op omzetting van gerecycleerde CO2 en CO met groene waterstof tot lokaal bruikbare producten (e-fuels / recycled carbon fuels / chemische grondstoffen). Een voorstudie toont aan dat het havengebied North Sea Port vele realistische mogelijkheden heeft om met lokale en bovenlokale actoren de uitbouw van de CCU-hub voort te onderzoeken en waar te maken.

Als mogelijke afnemers van de e-fuels wordt gekeken naar het zwaar transport (treinen, scheepvaart, vrachtverkeer) en de luchtvaart waarbij de brandstoffen van fossiele oorsprong vervangen kunnen worden door een schonere e-fuel. Dit leidt niet enkel tot een lagere CO2-uitstoot in de keten van productie en gebruik, maar ook tot een sterk verbeterde luchtkwaliteit door een lagere uitstoot van SOX, NOX en fijnstof.

De ambitie van de CCU-hub stopt niet bij de productie van e-fuels. De unieke co-locatie van chemische industrie, infrastructuur, kennisinstellingen en verschillende havengebieden biedt de mogelijkheid om in de Schelde/Rijn-delta tot een geheel nieuw economisch weefsel te komen waarbij naast e-fuels ook tal van andere grondstoffen uit hernieuwbare energie en CO2 geproduceerd kunnen worden. De initiatiefnemers zullen daarom ook actief op zoek gaan naar synergieën in de regio.