Gigantische groene waterstoffabriek gepland in Groningen
Een consortium van Gasunie, Groningen Seaports en Shell Nederland kondigt aan dat zij willen beginnen met de productie van groene waterstof met stroom die door een megawindpark op zee wordt opgewekt (tot 4 gigawatt in 2030).
Het windpark van project NortH2 moet dan tegen 2040 doorgroeien naar zowat 10 gigawatt. De groene waterstofproductie, initieel in de Eemshaven en later mogelijk ook op zee, zal naar verwachting zowat 800.000 ton per jaar bedragen in 2040. Dat scheelt een uitstoot van afgerond zeven megaton CO2 per jaar. NortH2 heeft de steun van de provincie Groningen en zoekt partners om het consortium uit te breiden en dit project te realiseren. Het concept lijkt op de plannen van Haven Oostende, DEME en de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) om in Oostende te starten met de productie van groene waterstof uit windenergie, maar dan op een veel grotere schaal. Het Vlaamse project zou 500.000 tot 1.000.000 ton CO2 per jaar verminderen.
Waterstof wordt al in grote hoeveelheden gebruikt in de industrie, maar wordt vooral geproduceerd uit aardgas. Het vervangen door groene waterstof uit wind- en zonne-energie draagt serieus bij aan de verduurzaming van de industrie.
Allereerst voorziet NortH2 in de bouw van enorme windparken in de Noordzee, die stapsgewijs kunnen uitgroeien tot een uiteindelijke capaciteit van 10 gigawatt. Dat is omgerekend goed voor het elektriciteitsgebruik van 12,5 miljoen Nederlandse huishoudens. Hiervoor moeten veel windturbines worden gebouwd. De eerste kunnen al in 2027 gereed zijn en worden ingezet voor groene waterstofproductie.
Daarnaast voorziet het plan in een grote ‘elektrolyser’ in de Eemshaven, die de windenergie omzet in groene waterstof. Het consortium overweegt voorts de mogelijkheid om elektrolysers op zee te plaatsen.
Ten slotte is een slim transportnetwerk in Nederland en Noordwest-Europa nodig om de 800.000 ton groene waterstof naar vooral industrie, maar later mogelijk ook naar de consument te brengen. Hiermee kan rond 2040 naar schatting zeven megaton CO2-uitstoot per jaar worden bespaard. Met dit project wordt de aardgasinfrastructuur van Gasunie, die nu nog vooral wordt ingezet voor aardgas en groen gas, ook gebruikt voor de opslag en het transport van waterstof.
“We zetten hier een ambitie neer die Nederland wereldwijd in de koplopersgroep plaatst inzake waterstof. Dit project biedt kansen in de gehele waterstofketen. Om dit project te realiseren zullen er verschillende nieuwe partners nodig zijn. Samen zullen we moeten pionieren en innoveren om alle beschikbare kennis en kunde die nodig is bij elkaar te brengen. De energietransitie vraagt om lef, durven en doen”, stelt Marjan van Loon, president-directeur van Shell Nederland.
De start van het project wordt nog dit jaar verwacht met de aftrap van een haalbaarheidsstudie. Als de uitkomst succesvol is, hoopt het consortium de eerste waterstof te produceren rond 2027. Dit is onder meer afhankelijk van vergunningen van overheden, het aanwijzen van plaatsen voor nieuwe windparken in de Noordzee, de beschikbare locaties van de waterstoffabriek(en) en de investeringsbeslissingen van alle partijen. De realisatie is dan ook mede afhankelijk van de bijdragen van verschillende industriële en energiepartners. NortH2’s partners verwachten dat de initiële projectfases mogelijk Europese en nationale subsidies nodig hebben die beschikbaar zijn voor verduurzaming van energie.
“Nederland heeft een toppositie om de omslag naar een waterstofeconomie te leiden. We hebben de Noordzee voor de productie van wind, de havens als logistieke hubs, de industrieclusters die de overstap willen maken naar groene moleculen én een prima transportnet. Dit komt in het Noorden mooi bij elkaar met Groningen Seaports waar de conversie naar waterstof plaatsvindt, opslag in Zuidwending en een ambitieuze provincie. Als wij onze klimaatambities willen waarmaken, dan moeten wij tijdig beschikken over een grootschalige infrastructuur”, meent CEO Han Fennema van Gasunie.
Omdat zonne- en windenergie schommelen, is het van belang deze ook om te zetten in andere energiedragers, zoals waterstof. Met de nieuwste technologieën is het relatief eenvoudig en bovendien veilig te produceren en in tegenstelling tot stroom kan waterstof makkelijk worden opgeslagen.
“In Noord-Nederland bouwen we al actief aan de groene industrie van de toekomst. Zo gebruikt een belangrijk deel van de industrie in Delfzijl al waterstof en is de bouw van Europa’s grootste groene waterstoffabriek in onze havenstad dichtbij. De industrie kan hierdoor fors vergroenen en heeft de ruimte om door te groeien waardoor ook onze kennispositie voort verstevigd wordt. We gaan voor de grootste groene waterstofketen van Europa met Noord-Nederland als centrum”, besluit CEO Cas König van Groningen Seaports.